Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2017, Side 227

226
Ef saga okkar er borin saman við sögu Jarðarmannkyns virðist hún
furðu einföld, reglubundin og svo laus við villur að engu er líkara en að
hún hafi fylgt fyrirfram gefnu mynstri. Rólega og án truflana styrktust þeir
þættir samfélagsins sem vísuðu fram á veg til sósíalisma – smáeigendur
hurfu smám saman, öreiganna stétt lyfti sér frá einu þrepi þróunarinnar
á það næsta. Allt gerðist þetta hiklaust og án stórra stökka um öll lönd
okkar plánetu sem þá þegar höfðu sameinast í eina pólitíska heild. Barátta
fór fram en mönnum tókst samt einhvernveginn að skilja hver annan,
öreigarnir reyndu ekki að horfa of langt fram í tímann, og borgarastéttin
var heldur ekki útópísk í sinni afturhaldssemi. Ólík tímaskeið og mismun-
andi þjóðfélagsgerðir blönduðust ekki saman í þeim mæli sem gerist á
Jörðunni, þar sem við getum stundum búist við að finna í háþróuðu kap-
ítalísku ríki afturhaldssamt lénsskipulag og fjölmenna bændastétt sem í
sinni menningu hefur dregist aftur úr um heilt sögulegt tímabil og verður
oft í höndum yfirstéttanna að tæki til að bæla niður verklýðsstéttina. Fyrir
nokkrum kynslóðum síðan gengum við greiða og slétta braut til félags-
gerðar sem frelsar og sameinar alla krafta sem stuðla að þróun og þroska
samfélagsins.
Þetta er ekki sú leið sem jarðneskir bræður okkar hafa gengið. Þeirra
braut var þyrnum stráð, tók margar beygjur og lá yfir margar hindranir.
Fáir eru þeir meðal okkar sem þekkja og enginn í okkar hópi getur gert
sér ljósa grein fyrir því hve brjálæðislegri fullkomnun öfl þau sem ráða yfir
mestu menningarþjóðum Jarðar náðu í listinni að kvelja fólk og kúga með
því að beita fyrir sig hugmyndafræðilegum og pólitískum yfirdrottnunar-
stofnunum sínum, kirkju og ríki. Til hvers leiddi þetta svo? Dróst framþró-
unin á langinn? Nei, við höfum engar forsendur til að halda því fram,
vegna þess að fyrstu þróunarskref kapítalismans, áður en fæðst gat sósíalísk
stéttarvitund öreiganna, voru stigin í miðri ringulreið og í grimmri baráttu
ólíkra samfélagsforma, ekki hægar heldur hraðar en hjá okkur sem tókum
smám saman friðsamlegri skref til mikilla umskipta. En sjálf harkan og
miskunnarleysi baráttunnar mögnuðu upp í þátttakendum átakanna yfir-
máta orku og ástríður, gáfu þeim mikið afl til hetjudáða og píslarvættis sem
forfeður okkar þekktu ekki í sinni baráttu sem var hófsamari og sneiddi hjá
harmleikjum. Og að þessu leyti er mannlíf á Jörðunni ekki á lægra heldur
æðra stigi en okkar lífshættir, eins þótt við sem búum við eldri menningu
séum á hærra þróunarstigi en þeir.
Mannkyn Jarðar er sundrað, einstakir kynþættir og þjóðir hafa skotið
alexandeR bogdanov