Jökull


Jökull - 01.01.2014, Blaðsíða 56

Jökull - 01.01.2014, Blaðsíða 56
J. Helgason and R. Duncan Borgarfjörður. The Borgarfjörður sequence, W- Iceland is unique in its thorough recording of mag- netic reversals where the study of McDougall et al. (1977) added the Þverá and Síðufjall subchrons to the geomagnetic time scale. The Gauss sequence in Borg- arfjörður is about 435-m-thick but only 234-m-thick in Hafrafell. The Borgarfjörður sequence consists of subaerially erupted lava flows intercalated with 2 to 3 glacial horizons. In Borgarfjörður pillow basalts first occur well above Gauss or in strata with an age of about 1.6 Ma (McDougall et al., 1977) wheras in Hafrafell the oldest pillow basalts have an age over 3.2 Myr. In the Borgarfjörður sequence the first 8 glacials have an age range of between 2.8 to 1.6 Myr and ap- pear sharply intercalated between lava flows without any noticeable relief. In Hafrafell, strata belonging to Gauss time have a total thickness of only 234 m com- posed of: subaerially erupted lavas (169 m, 26 flows), sediments (34 m), and pillow basalts (31 m) with just two clear examples of glaciations and clear erosion surfaces that cut unconformably the underlying lava sequences. What has caused the great difference in Gauss-age volcanic stratigraphy between these two regions? At least two factors could contribute to the observed dif- ferences, namely: (a) different accumulation rates (or volcanic pro- duction). The comparison shows that the magne- tostratigraphy in Borgarfjörður is more complete in containing a number of subchrons that are not present in Hafrafell, namely the reverse Kaena and Mammoth subchrons within Gauss in addition to the normal Jaramillo and Reunion subchrons of the Matuyama chron higher up in the composite section. This would suggest that even if intervals of intense erosion had occurred in Hafrafell, some remains of the subchron strata would still be present as erosion tends to be het- erogeneous in valleys and thus leaving behind the val- ley walls. As this is not the case it is reasonable to conclude that the two times thicker Gauss section in Borgarfjörður is due to higher accumulation rates, be- ing closer to a mature rift zone and more complete recording of the geomagnetic polarity time scale. b) axial rift zone versus rift flank environment. The strata in Hafrafell (Figure 9) consist of lenses of lavas, sediments and breccias that are of much smaller dimensions, than seen at Borgarfjörður. There is a strong indication that strata in Hafrafell were built by progradational oblique lenses toward south during Gauss time. Clearly, considerable relief was present in Hafrafell while gentle lava plains with rivers and lakes appear to have characterized the Borgarfjörður section. Considering these two factors we conclude that volcanic production/accumulation rates (McDougall et al., 1977) were indeed much higher during Gauss time in Borgarfjörður than in Hafrafell. In Borgar- fjörður the greater distance from the main ice sheet favoured greater preservation of the stratigraphic record compared to Hafrafell. Subsidence and burial within the accreting rift in Borgarfjörður also con- tributed to better preservation of the strata, a charac- teristic that did not apply to the Hafrafell region. Most likely, a large portion of the magmatic production in SE Iceland during Gauss time, and other intervals as well, formed intrusions (Walker, 1975) whereas in Borgarfjörður the magmas reached the surface and produced lavas. The Gauss-age sequences in Hafrafell and Borgar- fjörður both have glacial strata. At Hafrafell we ob- serve a well-defined glacial deposit near the mountain base, of age close to ∼3.6 Ma. On the other hand the oldest glacial in Borgarfjörður is no older than ∼2.8 Myr. We note that for both areas only two to three glacials are found in the Gauss sequence. Three fac- tors may explain the different stratigraphic thickness of the two Gauss sequences, namely that much greater erosion took place in the Hafrafell area that caused hiatuses there and smaller volcanic production caused slower accumulation rates. Thirdly, the early onset of glaciation in Hafrafell, at ∼3.60 Ma, compared with ∼2.80 Ma in Borgarfjörður, led to greater erosion dur- ing Gauss time in Hafrafell. Fljótsdalur. Geirsdóttir et al. (2007) show five glacials during the Gauss magnetic chron in Fljóts- dalur, E Iceland, some 120 km NNE of Hafrafell. Thus it is likely that glaciers there would simultane- ously have occupied the Hafrafell area. However, the relatively thin stratigraphic Gauss sequence and as- sociated erosion surfaces in Hafrafell, with only two 56 JÖKULL No. 64, 2014
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.