Tímarit Máls og menningar - 01.02.2010, Page 22

Þ o r s t e i n n A n t o n s s o n
22 TMM 2010 · 1
í uppgjörsmálum áratugum síðar, og ekkert meira varð úr. Merkilegt er
að hann virðist, eftir skrifum í Njólu frá síðasta áratug ævinnar að
dæma, muna í smæstu atriðum þau skipti þegar hann mætti þessari
stúlku á götu eða sá hana tilsýndar. Í millitíð hafði hann gert upp við
þær minningar. Á handskrifuðu blaði frá árinu 1946 segir hann um
hana:
Ég er alltaf með hugann hjá þessum mjóa álfakroppi annað slagið. Þetta er svo
melodískt allt saman að stappar nærri skáldsögu. Nú er hún byrjuð að vinna í
splunkunýrri verslun uppi á Háteigsvegi og dettur mér allt í einu í hug … eitt
lítið kvæði þar um í anda Jónasar og Þórbergs.
Hátt uppi á Háteigsvegi
(þar hádegissólin skín)
húkir hún Hanna mín Þorgils
og hugsar ei lengur til mín.
Enn er hún mjó í mittið
og máluð framan í,
augun eins og í hrafni.
Ekki á hún sök á því.
En mikið er meyjan fögur
og málrómur hennar skær.
Einn bíður ungur maður
sem aldrei hana fær.
Kynni undirritaðs og Elíasar tengjast raunar Franska spítalanum og
veru móður hans þar. Þau báru til með þeim hætti að hann bauð mér á
Rithöfundamóti að heimsækja sig á heimili sitt við Birkimel, þar sem
hann átti tveggja herbergja íbúð í fjölbýlishúsi. Þegar þar að kom, að ég
lét verða af heimsókninni, reyndist erindi Elíasar helst vera að biðja mig
að kanna fyrir sig hvort ekki væri einhvers staðar til heimild um dvöl
móður hans á Franska spítalanum. Hann gaf mér þá skýringu á þessari
bón sinni að honum hefði lengi verið hugstæð sú spurning hvers vegna
móðir hans var ekki flutt beint á berklahælið Vífilsstaði þegar ljóst var
að hún hafði fengið berkla, sem honum sýndist að hefði verið nærtæk­
ast. Elíasi var kunnugt um að á þessu tímabili safnaði ég heimildum
vegna greinaskrifa og leitaði víða fanga. Ég held að hann hafi hætt að
hugsa um spurninguna eftir eftirgrennslan mína en ekki komst hann
áfram með endurminningaskrifin að heldur. Mér sýndist hann byrja á
öfugum enda við undirbúning þeirrar ritsmíðar. Ég sé það nú af lestri