Tímarit Máls og menningar - 01.02.2010, Blaðsíða 76

Á r n i H e i m i r I n g ó l f s s o n
76 TMM 2010 · 1
fyrst tólfunum þegar hin eiginlega dagskrá hófst. Þær voru ófáar síð­
urnar sem blöð og tímarit lögðu undir umfjöllun um atburðinn næstu
vikur og því hægara um vik að gera sér mynd af því sem fram fór.
Tímaritið Fálkinn birti ítarlega lýsingu sem vert er að vitna í:
Nú birtist cellóleikarinn Charlotte Moorman. Það tók hana góða stund að koma
sér fyrir og raða upp alls kyns dóti í kringum sig. Hún batt svart teygjuband yfir
hálsinn á cellóinu og strauk síðan strengi hljóðfærisins, en inn á milli rauk hún í
tækin, sem gáfu frá sér ýmiss konar radíóhljóð. Hún bað um sígarettu og notaði
hana til að sprengja eina blöðru, en aðra blöðru sprengdi hún á milli handanna.
Ennfremur blés hún í flautur, sem hún hirti af gólfinu.
Í næsta verki kom Paik ungfrúnni til aðstoðar. Hann fletti nótnablöðum fyrir
hana af mikilli nákvæmni á meðan hún strauk strengi cellósins, blés í flautur,
lamdi í alls konar dót og opnaði og lokaði fyrir segulbandstækin. Hún tók lausan
trommuhlemm og lét hann svífa yfir senuna, kom þá áhrifaríkur skellur. Allt í
einu kallar hún upp yfir sig: Movie! Slokkna þá ljósin að hálfu og kvikmynd birtist
á tjaldinu fyrir aftan hana. Á tjaldinu komu myndir af henni sjálfri, þar sem hún
var að leika sama verk og hún var að flytja.
Paik færði sig nú smám saman úr milliskyrtu og nærskyrtu, en bindið hékk eitt
eftir framan á beru brjóstinu. Ungfrúin sló kropp hans með flötum lófa á milli
cellóstroka og annarra hljóða. Undir lokin tók hún hamar upp af gólfinu og braut
gler á fallegri landslagsmynd, sem var á gólfinu fyrir aftan hana.
Paik settist nú við píanóið og sló nokkrar nótur með löngum þögnum á milli –
svo löngum, að hann settist við og við út í sal hjá áheyrendum og í eitt skiptið fór
hann fram á gang. Í næsta atriði tók Paik pappírsstranga og vatt ofan af honum,
lagðist síðan á fjóra fætur og deif höfðinu ofan í fötu með blárri litarupplausn og
málaði síðan renninginn með rennblautu höfðinu. Að því loknu tók hann renn­
inginn, setti hann um herðar og háls, settist við píanóið og sló nokkrar nótur. Um
leið og hann stóð upp, leysti hann buxurnar niðrum sig svo skein í beran aftur­
hlutann, settist síðan á stól framarlega á sviðinu og sneri afturendanum fram í sal
– situr þannig góða stund og mjakar sér hægt og hægt hálfhring á stólnum þar til
hann snýr orðið að áheyrendum, stendur upp, gyrðir sig og hneigir sig.
Eftir þetta ókyrrðust áheyrendur og gengu sumir út.
Í næsta verki lemur hann píanóið enn, stendur upp og makar sig út í hvítri
froðu, leggst á fjóra fætur við bala hálffullan af vatni, stingur höfðinu á kaf nokkr­
um sinnum, stendur upp og sezt ofan í balann, fer úr öðrum skónum og buslar í
balanum, eys vatni með skónum og drekkur úr honum, gefur frá sér öskur, stígur
úr balanum og sezt rennblautur við píanóið með snuð í munni!50
Ekki var allt búið enn. Ungfrú Moor man, klædd bláum náttkjól, klifraði
upp stiga og hlammaði sér ofan í mannhæðarháa olíutunnu sem fyllt var
af vatni, birtist síðan aftur eftir drykklanga stund rennandi blaut frá
hvirfli til ilja og hélt áfram að leika á hljóðfæri sitt. Nú var listelskum
heldri borgurum nóg boðið og gagnrýnendum sömuleiðis, þótt þeir gætu