Ófeigur - 15.08.1950, Side 26
26
ÓFEIGUR
lest hafa náð frá Reykjavík norður um land og aust-
ur í Múlasýslur. Þetta var þung byrði fyrir frönsku þjóð-
ina, ofan á sársauka við ósigur og landamissi. Má segja
að tvær heimsstyrjaldir hafi að verulegu leyti verið
afleiðingar af þjáningum Frakka í þessu stríði. Eirík-
ur Magnússon Cambridge var þá stríðsfréttaritari Norð-
anfara á Akureyri. Hann var skilríkur maður og byggði
á fréttaflutningi Breta, sem voru hóflegir og hlutlaus-
ir í allri aðstöðu til beggja styrjaldaraðilja. Þrátt fyrir
góðan aga Þjóðverja, braust grimmdin og dýrseðlið
stundum út úr hömlunum, eins og oft vill verða í nánd
við styrjaldareldinn. Eiríki Magnússyni sagðist svo frá,
að í einu frönsku þorpi tók þýzkur herflokkur alla
karlmenn og konur höndum, settu karlmennina í bönd
og köstuðu þeim inn í kirkjuna. Síðan svívirtu þeir
allar konurnar og vörpuðu þeim síðan bundnum inn tii
karlmannanna, slógu síðan eldi í kirkjuna og brenndu
bygginguna og alla þorpsbúa til kaldra kola. Þegar Hit-
ler réðist á Holland vorið 1940 eyddi flugfloti hans á
svipstundu heilum borgarhluta í Rotterdam og drap
í þeirri einu atrennu 35 þúsund friðsamra og vopnlausra
manna. Öllum er kunn framkoma Þjóðverja í Noregi
og Danmörku 1940—45, hversu þeir píndu og kúguðu
og mergsugu þjóðirnar, brutu niður allt frjálsmannlegt
þjóðlíf og skildu þær eftir með ríkisskuldir, sem verða
þung byrði fyrir tvær kynslóðir. Þegar Hitler réðist
inn í Rússland vorið 1941 beitti þýzki herinn ægilegri
grimmd. Tugir milljóna flúðu undan ógnunum lengra
inn í landið, en brenndar og eyddar borgir, bæir og
byggðir stráðu sigurbraut nazismans. Eftir tvö ár hrakt-
ist þýzki herinn sigraður og vonsvikinn yfir þessar rúst-
ir heim í sitt eigið land. Þá þótti Rússum, eins og vænta
mátti, tími til kominn að þakka fyrir heimsóknina aust-
ur á Volgubakka.
Sá hluti Þýzkalands, sem er hersetinn af Rússum, á
nú við að búa hámark mannlegrar eymdar. Milljónir
manna úr þessum héruðum flýja í dauðans angist alls-
lausar frá því, sem eitt sinn var heimili, með eignum
og atvinnu yfir járntjaldslínuna undir verndarvæng vest-
urþjóðanna. Nálega tuttugu milljónir Þjóðverja búa
enn austan við línuna, sem aðskilur frelsi og mann-
dóm frá þrældóm og siðleysi svartara heldur en þekkt-
ist á miðöldunum. Allt, sem framleitt er í Austur-