Ófeigur - 15.08.1950, Side 53
ÖFEIGUR
53
azt á við forkólfa bolsivika, bera alþýðuflokksmenn í
álfunni vestanverðri megin þungan af þeim yfirsjón-
um, sem leiddu Dani, Norðmenn og Breta nærri varan-
legri eyðileggingu og þrældómi, ef ekki hefði komið til
bjargar forysta Churchills og Roosvelts, þegar mest lá
við. Hinir vígvösku leiðtogar eins og Bevin, Lange, Ras-
mussen og Bjarni Benediktsson hafa ekki séð hættuna
úr langri fjarlægð, heldur hefur þróun viðburðanna
orðið þeim heppilegur lærimeistari. Norrænu og engil-
saxnesku þjóðirnar eiga samt þessum mönnum mikið
að þakka, því að þeir bera á herðum sér þungar byrð-
ar fyrir hrjáða og hrakta menn. En þá hefur skort
hinn grundvallandi frumleik Churchills og Stalins, höf-
uðpresta austan og vestan járntjaldsins, sem sjá fyrir
þróun heimsviðburðanna.
XVI. Ferðalag Islendinga frá Baldwin til Churchills.
Nú er eðlilegt, að íslendingar spyrji sjálfa sig: Hvar
erum við nú í þróunarstiganum ? Þjóðin er á allra
lægsta þrepi, en þó á leið upp á við. í fjögur ár hafa
Islendingar, að því er snertir landvarnir og öryggi, svif-
ið í lausu lofti, ónógir sjálfum sér og hættulegir frelsi
annarra þingstjórnarþjóða. Síðan forráðamenn þjóðar-
innar neituðu verndartilboði Trumans 1946, hefðu Rúss-
ar getað hertekið Island hvenær sem vera skyldi, og
þrælkað þjóðina eftir sínum þörfum, ef atomsprengj-
an hefði ekki verið eins og Þórshamar í höndum Banda-
ríkjastjórnar, svo að bergrisunum í austurvegi hefur
ekki þótt sér henta að herja á hin snauðu og vamar-
vana vesturlönd. Um fjögurra ára skeið hefur af ís-
lenzkum stjórnmálamönnum verið rekin háskalega veik
og skammsýn landvamarpóliitík. Allar hinar bandalags-
þjóðirnar hafa skilið hættuna og hegðað sér eftir því.
Þær voru komnar á Churchill-stigið, vakandi og fórn-
fúsar þegar á reyndi, en alla þessa stund hafa Islend-
ingar um framkvæmd landvarna sameinað athafnaleysi
og atkvæðaveiðar eftir fyrirmynd Kohts, Baldwins og
Chamberlains.
Ég hefi á undangengnum missimm reynt að fylgj-
ast með þróun þessara mála hér á landi. Foringj-
ar borgaraflokkanna misreiknuðu mótstöðuna, sem þeir
þurftu að yfirstíga, ef unnt átti að vera að bjarga.