Ófeigur - 15.08.1950, Síða 55
ÓFEIGUR
55
mönnum flokkanna. Eftir að Atlantshafssáttmálinn var
kominn á dagskrá 1948 kom „meðreiðarmaður kommún-
ista“ úr háskólanum, Sigurbjörn Einarsson, fram á
sjónarsviðið og mælti eindregið með algeru varnar-
leysi þjóðarinnar. Hann taldi jafnvel unandi við þá
hugsun, að hálf þjóðin yrði þurrkuð út í átökum stór-
velda á fslandi án þess að landsmenn ættu að hætta á
nokkra sjálfbjargarstarfsemi. Ég svaraði þeim mönn-
um, sem vildu halda landinu opnu og óvörðu með fyrir-
lestri í Austurbæjarbíó. Kom þar húsfyllir í stærsta
samkomusal bæjarins þó að auglýsingar væru litlar.
Var sá tilheyrenda hópur í einu virðulegur og sýnilega
mjög áhugasamur um efni ræðunnar. Leið svo fram á
yfirstandandi sumar, að ekki var aðhafzt um öryggis-
mál hér á landi en vopnabrak um allan heim. Hvar-
vetna í löndum Atlantshafsþjóðanna var rætt af mesta
áhuga og áhyggju um aðsteðjandi sókn Rússa á hendur
hinum frjálsu þjóðum. Ráðherrar, sendiherrar, þing
hinna frjálsu landa, blöðin, herstjórnarráðin og allur
almenningu sýndi í orði og verki brennandi áhuga fyrir
vörnum landahna. En á fslandi heyrðist ekki hósti eða
stuna. Þar var búið að línu Eysteins Jónssonar: Engar
varnir. Engar fórnir frá hálfu þjóðarinnar. Engin hjálp
frá bandalagsþjóðunum fyrr en í stríði. Ég réðist í að
halda fyrirlestur um horfurnar á nokkrum stöðum til
að sannprófa, hvort fólkið væri eins og forkólfarnir,
steinsofandi og áhugalaust. Ég bar niður í kjördæmum
sem hafa sent á þing Alþýðuflokksmenn, Framsóknar-
menn og Sjálfstæðisfulltrúa. Ennþá fylltist stærsti salur
Reykjavíkur, Austurbæjarbíó í fremur slæmu veðri kl.
9 að kvöldlagi. Sóknin var hlutfallslega enn meiri á
hinum stöðunum. Alls staðar ró og virðuleiki yfir fund-
armönnum svo að heyra mátti saumnál detta. Stundum
var ræðumanni fagnað með áköfu lófataki í byrjun
fundar en það er mjög sjaldgæft hér á landi nema í
flokksfélögum þegar tilheyrendur vilja sýna sérstaka
vinsemd. Hér var ekki því til að dreifa. Á öllum þess-
um fundum mínum, að frá taldri Þingeyjarsýslu 1946,
var ekki um nein kynningarbönd að ræða milli mín
og tilheyrenda. Flestir þeirra voru gamlir andstæðing-
ar og þeir sem áður höfðu verið samflokksmenn voru
í skiptum við mig bundnir af því að vita, að þeir höfðu
haft erfiði og sorgir að því að yfirgefa línuna frá 1923,