Tímarit Máls og menningar - 01.09.2005, Side 44
Jón Karl Helgason
sínu. Nú er það áleitin spurning hvort páfinn standi ekki í þakkarskuld
við biskup Jón fyrir hlýðni hans og tryggð við trú sína og heilaga
kirkju."37 Þetta er veigamikil spurning, ekki síður en spurningin sem
Sebald hefur eftir Thomas Browne: „Hver getur vitað örlög eigin beina,
eða hve oft maður verði jarðsettur?“ Báðar þeirra bergmáluðu í huga
mínum um hádegisbil daginn eftir þegar ég kom til Feneyja með lest-
inni frá Trento. Ég var ekki í skapi til að sigla með áætlunarbátnum og
ákvað því að ganga frá brautarstöðinni að hótelinu, taldi mig þekkja leið-
ina og lá ekki lífið á. Ég elti til að byrja með skiltin sem bentu á Markús-
artorgið en ákvað síðan að taka hliðarspor út af hinni hefðbundnu ferða-
mannaleið í leit að friðsælu torgi þar sem ég gæti borðað samlokuna
mína. Það voru fáir á ferli í hliðargötunum en þegar ég fann loksins sól-
ríkar kirkjutröppur og settist hópuðust feitar dúfurnar að mér og kröfð-
ust þess að fá hlutdeild í brauðinu. Þær voru svo aðgangsharðar að ég
hrökklaðist aftur af stað, lauk við matinn á göngunni og gat ekki um
annað hugsað en að komast sem fyrst á leiðarenda. En Feneyjar eru þrátt
fyrir smæð sína einkennilegt völundarhús. Sumir gangstígarnir leiða
mann að óbrúuðu síki, aðrir eru endasleppar pokagötur. Og það þarf
ekki annað en að taka eina ranga beygju til að lenda í ógöngum. Eftir að
hafa reikað í rúma klukkustund um hverfi fábrotinna íbúðarblokka sá
ég loks til sjávar. Ég freistaði þess að ganga í vestur meðfram strandlengj-
unni í átt að Markúsarkirkjunni en afvegaleiddist sem fyrr, nú inn í
þyrpingu gamalla verksmiðjubygginga og skipakvía. Skyndilega var
eins og tylft sóðalegra villikatta hefði sprottið upp úr jörðinni, þeir tóku
sér stöðu meðfram göngustígnum og horfðu á mig sínum sinnepsgulu
augum. Ég gat ekki gert upp við mig hvort þeir væru að búa sig undir
árás eða bíða þess að fá spark í belginn. Til allrar hamingju kom bryggja
áætlunarbáts í ljós við enda stígsins. Þegar ég stökk um borð fannst mér
ég heimtur úr helju og þegar ég steig á land að nýju skammt frá hótelinu
mínu var ég gagntekinn óskiljanlegum fögnuði yfir litríkum framhlið-
um bygginganna og þessu fallega pari sem sat fyrir utan eitt veitingahús-
ið. Konan var skolhærð, með sólbrúnar axlir og dökk sólgleraugu. Mér
fannst ég kannast við hana.
Tilvísanir
1 W.G. Sebald, The Rings ofSaturn, ensk þýðing Michael Hulse (1998), s. 11-12.
2 Brynleifur Tobiasson, Hver er maðurinn. íslendingaœvir (1944), 1. bindi, s.
192-93; Finnur Sigmundsson, „Guðbrandur Jónsson prófessor", Árbók Lands-
42
TMM 2005 • 3