Þjóðmál - 01.03.2020, Blaðsíða 73
ÞJÓÐMÁL Vor 2020 71
Magnús Lyngdal Magnússon
Af Sergej Lemeshev
Klassísk tónlist
Það er stundum sagt að Arturo Toscanini
hafi talið helsta afrek sitt á löngum ferli að
hafa útrýmt söngstíl 19. aldar; söngstíl sem
einkenndist af portamentói (tilhneigingu til
að renna sér á milli tóna), ekka, tilgerð og
kannski falsettu. Gamli maðurinn á endrum
og sinnum að hafa dregið fram hljóðritun
af aríu Alfredos, „De’ miei bollenti spiriti“,
úr öðrum þætti La traviata með ítalska
tenórsöngvaranum Fernando de Lucia, og
sagt að svona ætti ekki að syngja. Í staðinn
kynnti hann til sögunnar söngvara á borð við
Jan Peerce sem telst vart spennandi í dag
– að minnsta kosti ef dæma má af hljóð-
ritunum. Í Sovétríkjunum eimdi hins vegar
eftir af ekka þeirra ítölsku, eins og stundum
er sagt, og það vel fram yfir miðja 20. öld.
Sergej Jakovlevits Lemeshev fæddist í
Staroye Knyazevo í Tver-sýslu í Rússlandi árið
1902. Foreldrar hans voru fátækir bændur
og var syninum ætlað að nema skósmíði.
Þær fyrirætlanir breyttust þegar Sergej missti
föður sinn aðeins tíu ára gamall og það kom
í hlut hans að sjá fjölskyldunni farborða.
Aðstæður hans breyttust hins vegar þegar
Kvashnin-fjölskyldan fluttist í næsta nágrenni
við Lemeshev-fjölskylduna. Hjónin Nikolaj
Aleksandrovits og Evgenia Nikolaevna
Kvashnin tóku ástfóstri við Lemeshev og þar
komst hann í fyrsta skipti í kynni við klassíska
tónlist en það sem mikilvægara er, hjónin
uppgötvuðu tónlistarhæfileika drengsins.
Þau hvöttu Lemeshev til að læra söng en
móðir hans var efins; hún vildi að sonurinn
legði drög að öruggara framtíðarstarfi. Það
var ekki fyrr en henni var tjáð að sonurinn
myndi þéna meira á einu kvöldi sem söngvari
en á heilu sumri úti á akrinum að hún
samþykkti að Lemeshev fengi að þreifa fyrir
sér sem tónlistarmaður.
Rússneski tenórsöngvarinn Sergej Lemeshev (1902-1977)
naut gríðarlegra vinsælda í Sovétríkjunum og átti dygga
aðdáendur sem mynduðu andstæða fylkingu við
aðdáendur Ivans Kozlovsky (1900-1993), helsta
keppinautar Lemeshevs.