Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1952, Síða 246

232
ISLANDIA
nuit hujus quidam incola mox hisce præmissis subjungendus, ac
i inter complures alios Comati tyrannide patriå extorris; å qua
tyrannide inter titulos et cognomina sua factum est, ut Harall-
dur1 hard-raade, hoc est Crvdelis, ad sempiternam rei pessimæ
memoriam recolendam diceretur. Nec id ipsum Chronicon Nor- 5
vegic., quamvis huic Haralldo nihil detractum velit, sibi interim
cælandum duxit, sed ut Mariana tempora annotandum; ait enim
Kong Har aldo (haarfager) lagde Indbyggerne den tyngssel,
Adt s aa wide som band wandt landedt, lagde hånd altt Odel-
gotzed under sig, och2 alle Bønder maate giffue3 hannom land-10
skild4, baade riige och fattige. Vide Crymog. Item Skulde hver
læri haffue5 eller denn tredieG partt aff kongens Indkomst och
haffde denne Kong Harald saa meged forøgedt land-skylld
(landgillden) och alt Kongens Rettighedt, adt I ærle haffde da
meere Indkomst end kongerne haffde thill forne. Hæc ex Danico 15
bonå fide sic verti possunt. Haraldus (Comatum intelligit, nisi
mavis Auricomum) tantis incolas exercebat gravaminibus, ut de-
victorum sine exceptione omnium bona paterna avitaque immo-
bilia confiscaret exigeretque de omnibus pensiones annuas; est-
que hæc vis per omnium et singulorum capita, cujuscunque tan- 20
dem fortunæ essent, pervagata; idque adeo exacté, ac si posses-
siones illas avitas nullo unquam jure in potestate habuissent. Item
Baronibus Norvegiæ tertiam redituum publicorum lex et consue-
tudo (olim) a(d)dixerat; sed hic Haraldus pensiones ita aggra-
vari et exaugeri jussit, ut ista tertia Baronibus condicta summam 25
æquaret Regibus olim cedere solitam. Ista Chronicon, vide si
libet Crymogæam. Regnum affectatum, ut in vitio non ponatur
ab aliquo, quis hane subditorum expilationem, idque per annos
70 continuatam sive nunquam remissam, laudet aut ullius rei
prætensione excuset? eum sanguinis innocentis diluvio. 30
Hujus porro digressionis occasionem dedit non solum post
tot sæcula Justus ob Mariana illa Norvegiæ tempora dolor ani-
mis adhue insidens, sed ut modernos Islandos ad justam quoque
gratiam divino Numini reddendam excitarem; cujus nutu et boni-
tate longo jam ævo pacatis sedibus et halcyoniis fruimur, sub 35
optato Daniæ Regum imperio et fruituros deinceps speramus;
1 Haralldar ed. 2 od ed. 3 giffne ed. 4 -skile ed. 5 haffne ed. 6 tredir ed.