Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1952, Blaðsíða 302
288
PARTIS II
flammis in illas non pertingentibus incendio minus valido. Est
igitur hoc Bremani miraculum cum Cynocephalo Amazonibus
gustu aquæ dulcis concipientibus nato (apud Bremensem alicubi)
ejusdem nitoris, ni malis nidoris. Quod ita refutasse satis est.
Nam si vel unico olim aut nunc, tot post Bremensem sæculis s
(quibus glacies hæc Islandica tantum contrahens senium tanto
erit ad focum alendum aptior, juxta Bremens. Metaphysicam),
experientiæ testimonio a quocunque, etiam mediocriter, fabulis
aut figmentis aut violandæ veritati assueto asseri possit, manus
dabimus. Vtinam vero sæculum illud superius incredibilia et im-10
possibilia in Naturalibus (nam si ad virtutem omnipotentem hic
appelletur et fides hujus rei revocetur, quæso, quo fine?) pro
Historiå venditare tandem desiisset, minus certé inutilium libro-
rum haberemus. Non profecto decuit Bremensem, tantæ autori-
tatis virum, Ecclesiasticum et Historicum et Regis Daniæ fami- is
Harem, tanta levitas, quæ vix nisi vanitatis centrum attingat. Sed
dices excusatum vulgi Rumore per illud, Ferunt. Hem, Apolo-
giam ! Nos vero non laboramus, utrum violatæ veritatis ansa in
ipsius ingenio nata et exorta sit, an vero aliunde porrecta. Gravi-
tatem et constantiam in hoc Scriptore desideramus, futilitatem 20
improbamus; illudque hic agitur, quam fidem ipsius reliqua sive
de Thule sive de Islandia sive aliis satis dubiis mereantur.
Sane quam fuerit bonus ille vir ad Fabulas pronus et fig-
menta, quamvis hoc loco de Thule et Islandia agentem D. Ponta-
nus magni, imo maximi faciat et obviis ulnis excipiat, alibi tamen 2s
non dissimulavit Dn. Doctor, ut pag. 689., quando sic scribit,
„ Tractat. de Insul. Boreal. Quæ exinde colophonis loco adjicit
„ Adamus (Bremensem tangit), ab aliis (recens vulgus intelligo
„ et famam) et priscis desumpta sunt Autoribus, utpote Solino
„ et aliis; qui ex Falså aliorum relatione dxonoc et absurda ejus-30
„ modi memoriæ prodiderunt. Quæ sicut prudens Autor Taci-
„ tus in medium se relinquere ut incomperta dixit, sub finem
„ suæ Germaniæ, ita å nobis, quibus ille jam tractus terrarum-
„ que ditiones innotuerunt plenius, in totum ut Fabulosa insu-
per habentur. Ita D. Pont. Colophon vero Bremensis, cujus hoc 33
loco Pontanus meminit, sic apud eundem P. legitur, pag. eådem
„ nempe 686. Ibi (in Suediå vel Sveonia) civitas magna Sigtona
„ (ait Bremensis), ab oriente autem attingit Riphæos montes