Úrval - 01.03.1960, Blaðsíða 26

tJRVAL
BARÁTTAN GEGN BARNSFARASÖTTINNI
samvizkukvölum. Sjálfsásökun-
ina losnaði hann aldrei við síð-
an. Mörgum árum seinna skrif-
aði hann: Guð einn veit, hversu
margir hafa látizt af mínum
völdum.
Afleiðingin af uppgötvun
hans orsakaði, að skömmu
síðar gaf hann út fyrirskipun,
án þess að spyrja dr. Klein um
leyfi. Hún var á þessa leið: „Frá
og með deginum í dag, 15. maí
1847, skyldast sérhver læknir
cg læknanemi, sem hefur verið
í krufningastofunni, til að þvo
hendur sínar vandlega í klór-
upplausn, áður en hann fer
inn í fæðingarstofuna. Þessi
fyrirskipun varðar alla starfs-
menn spítalans undantekninga-
laust. I. P. Semmelweis.“
Dr. Semmelweis vissi ekkert
um bakteríur. 30 ár liðu, áður
en þær fundust. En það var nú
ljóst, að smitefni bárust með
höndum læknanna.
Sápa, naglabursti og klór-
kalk héldu nú innreið sína á 1.
deild. Stúdentunum fannst þetta
allt hið fáránlegasta. Hvað eft-
ir annað stóð dr. Semmelweis
þá að því að óhlýðnast fyrir-
skipun hans. Hann átti þá til
að tryllast af reiði. Hinn áður
vinsæli, góðláti læknir varð nú
skyndilega hataður harðstjóri.
Árangur hreinlætisins kom
í ljós. I maí 1847 dóu 12%
sjúklinganna, en á næstu þrem
rnánuðum um það bil 3%. Dag
nokkurn uppgötvaði dr. Semm-
elweis, að allir 12 sjúklingarn-
ir á einni stofunni höfðu fengið
barnsfararsótt. Þetta var öllum
óskiljanlegt. Öllum reglum frá
krufningastofunni hafði verið
fylgt. En þá mundi dr. Semmel
weis eftir því, að einn sjúkl-
ingurinn hafði bólgu í móður-
lífi. Nemarnir rannsökuðu hana
alltaf fyrst, en síðan hinar kon-
urnar. Þá hafði dr. Semmelweis
gert aðra uppgötvun lífs síns:
að smithættan var engu að síð-
ur fyrir hendi milli lifandi
barnsfararsóttarsjúklinga. Dr.
Semmelweis herti nú enn hrein-
lætisfyrirskipanir sínar. Nú
skyldu ekki aðeins hendurnar
þvegnar, heldur öll áhöld, sæng-
urföt og allt annað, sem kom
nálægt hinum fæðandi konum.
Þetta jók enn óvinsældir hans
meðal starfsfólksins, sem nú
fékk stóraukin störf.
Dr. Semmelweis lét sér and-
stöðuna í léttu rúmi liggja.
Fonum var nóg að sjá árang-
urinn af ráðstöfunum sínum. Á
þessu ári féll tala dauðsfalla
niður í 1,3% á deild hans. Hann
var nú viss í sinni sök.
Vinir hans hvöttu hann til
að rita um uppgötvanir sínar í
læknarit, en því neitaði hann
alveg. Hann átti erfitt með að
koma hugsunum sínum í orð og
var ekkert fjær skapi en að
skrifa. Einn vina hans reit þá
um uppgötvanir hans nokkrar
greinar, en þær fengu engan
hljómgrunn. Læknar í Evrópu
voru íhaldssamir og þögðu
kenningar hans í hel.
20