Úrval - 01.03.1960, Blaðsíða 13

,ÞEIM MANNI GLEYMI EG ALDREI“
ERVAL
Suzanne Bennet, og eftir það
dvaldi hann í íbúð þeirra í New
York, eða í húsi þeirra í sveit
í Pennsylvaníu, þá sjaldan
hann átti frí. En ef það kom
fyrir að hann var meira en
fjórar vikur í friðsæld heimil-
isins, þá fannst honum að hann
væri að gróa fastur.
Wilkins sýndi, þegar hann
var næstráðandi í brezka suður-
skautsleiðangrinum 1920—21,
hvers virði hann var sem kort-
leggjandi. Meðan á því stóð að
mæla hinar löngu, ísþöktu
strendur, sem ekki höfðu áður
verið kortlagðar, hélt hann sig
oft marga daga í senn um borð
í opnum hvalabáti. Næstu tvö
ár var hann dýrafræðingur í
síðasta suðurskautsleiðangri
Shakletons.
Stjórn Bretasafns (British
Museum) hafði þótt störf
Wilkins í líffræði mjög athygl-
isverð, og honum var falin
stjórn leiðangurs til Astralíu og
nærliggjandi eyja. Tilgangurinn
var að ná í sýnishorn af sjald-
gæfum fugla- og dýrategund-
um, sem voru að deyja út. Hann
lagði af stað 1923, og ég hitti
hann árið eftir, en þá var ég
á fyrirlestraferðalagi í Sidney.
Hann hafði flogið um 2500
kílómetra til þess að hitta mig,
því að hann gerði ráð fyrir að
ég, sem var framandi í landi
hans, „kynni að hafa þörf fyrir
smávegis aðstoð.“ Hann gerði
vinum sínum oft svipaðan
greiða, og alltaf eins og það
væri alveg sjálfsagt.
Orð eru litlaus og innantóm
þegar reyna á að lýsa hinni
einstöku hjartahlýju Wilkins.
Hann bjó yfir dularfullu að-
dráttarafli, og var alltaf ákaf-
lega næmur fyrir þörfum ann-
ara og óskum.
Wilkins notaði hálfu ári
meira í þennan leiðangur, en
ætlað var. Honum nægði ekki
að standa við samningsskyldur
sínar; af þeim rúmlega 5000
sýnishornum, sem hann flutti
heim með sér, voru, fyrir ut-
an þær dýrategundir, sem ósk-
að var eftir, einnig sjaldgæfar
jurtir og jarðfræðileg sýnis-
horn, margt af þessu alveg ein-
stakt og ómetanlegt. En allur
kostnaðurinn varð aðeins tíu
sterlingspundum hærri, heldur
en sú upphæð, sem hann hafði
farið fram á í fyrstu.
Ekki var Ástralíuleiðangrin-
um fyrr lokið, en ég fékk bréf
frá honum — sent frá London.
Með þeim yfirlætislausa hætti,
sem honum var laginn, tjáði
hann mér að sér hefði verið
fengin til umráða flugvél með
lendingarskíðum, svo að hann
gæti látið hinn gamla draum
sinn rætast: að gera tilraun til
lendinga á ísnum á Norðurís-
hafinu. Þótt hann væri sjálfur
reyndur flugmaður, ætlaði hann
eingöngu að snúa sér að því að
stjórna siglingunni og spurði
mig því hvort ég gæti útvegað
honum flugmann. Eg sneri mér
7