Saga


Saga - 2020, Side 169

Saga - 2020, Side 169
Sumir þessara leikara eins og Indriði, Haraldur, Lárus og Þorsteinn komu beinlínis að þar sem ákvarðanir um leikhúsmál voru teknar. Aðrir eins og Soffía, Arndís, Brynjólfur, Sigrún, Alfred, Regína og Valur komu sjaldan ef þá nokkurn tíma að ákvörðunum um leikhúsmál, varla um hlutverkaval, hvað þá meira. Fjórmenningarnir fyrstnefndu urðu ekki einasta mikilvirkir leikarar heldur urðu þeir leikstjórar og Þorsteinn meira að segja leiklistar- stjóri Útvarps og hafði vitaskuld sem slíkur mikil áhrif á þróun leiklistar í þeim öfluga miðli. Niðurstaða lesandans hlýtur að verða að hér megi lesa fróðlega og feikivel skrifaða æviþætti þeirra leikara og leikkvenna sem um ræðir en heildarmynd yfir tímabilið sé ekki í boði nema þar sem lesandi sjálfur geti púslað því saman. Hér hefði mátt hugsa sér að útgáfan hefði fengið til liðs ritstjóra sem hefði haft einhvers konar yfirumsjón yfir fram- reiðslunni og jafnvel farið þess á leit við höfundinn að taka slíka heildar- mynd saman í sérstökum lokakafla. Leikararnir fá ærið misjafnt rými sem gefur bókinni sem heild fremur ójafnan svip. Sá svipur verður enn ójafnari vegna rammagreinanna sem á var minnst. Þeim er dreift óskipulega um meginlesmálið, eru ósamstæðar innbyrðis og á köflum í litlum tengslum við megintextann. Þessi fróðleikur í rammagreinunum rúmast ekki í hinu almenna lesmáli af einhverjum ástæðum og spurning er hvort ekki hefði hreinlega mátt sleppa sumum þeirra eða koma efni þeirra fyrir í meginmálinu. Það hefði örugglega gefið bókinni heillegri svip. Önnur lausn hefði hugsanlega verið að nálgast umbrot og útlit út frá öðru sjónarhorni en gert er. Rammagreinarnar eru mislangar og fjalla um mismunandi efni: stundum um aðra leikara (sem ekki fá eigin kafla eins og til dæmis Friðfinnur Guðjónsson, Gunnþórunn Halldórsdóttir, Anna Borg og Gestur Pálsson), stundum hafa þær að geyma gamansögur úr leikhúslífinu („brandaramælir“ Indriða), stundum eru þær fróðleikur (til dæmis um útvarpsleikhúsið). Það hefði einnig farið betur á að samræma útlit og fyrirsagnir á þeim og jafnvel gefa þeim mismunandi útlit eftir innihaldsflokkum. Þetta eru vissulega vangaveltur en hjá því verður ekki horft að uppsetning og frágangur rammagreinanna er truflandi. Víða í textanum leynast fróðleikskorn sem segja sitt um það umhverfi sem leiklistin lifði og hrærðist í. Til dæmis er frásögnin af því hvernig Guðlaugur Rósinkranz rataði í stól þjóðleikhússtjóra hláleg og um leið skelfilegur vitnisburður um stefnuleysi, vankunnáttu og vangetu yfirvalda að hlúa að listum í landinu sem bæri. En sú saga er sett fram sem anekdóta án vísana í heimildir sem óneitanlega rýrir gildi hennar. Það verður annarra að leita sannleikans í því máli. Og fyrst minnst er á Guðlaug: Jón Viðar nefnir eðlilega Guðlaug og hans hlut í lífi og starfi þeirra leikara sem sagt er frá og sem störfuðu við Þjóð - leikhúsið fyrstu árin. Guðlaugur er nefndur um það bil 20 sinnum sam- kvæmt nafnaskrá. Við lauslega athugun er minnst á hann tvisvar sinnum með jákvæðum formerkjum en hin skiptin greinast í tvennt: í um það bil tíu ritdómar 167
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196
Side 197
Side 198
Side 199
Side 200
Side 201
Side 202
Side 203
Side 204
Side 205
Side 206
Side 207
Side 208
Side 209
Side 210
Side 211

x

Saga

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Saga
https://timarit.is/publication/775

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.