Læknaneminn - 01.04.2008, Qupperneq 23

væri þess efnis að boðið væri „upp á
þjónustu sem heitir velferðarþjónusta
°g velferðarþjónustan er skilgreind
sem aukið aðgengi einstaklinga
innan sem utan fyrirtcekja og á
almennum markaði að þjónustu við
hina ýmsu aðila bæði innan og utan
heilbrigðisgeirans“.
Talsmaður Heilsuverndarstöðvar-
innar ehf. sagðist ekki telja að neitt
væri við þetta að athuga og kom skýrt
fram í viðtalinu að hann leit á þetta
sem hver önnur viðskipti: „Ég held að
við séumfyrst ogfremst að veita góða
þjónustu ogfyrst ogfremst að koma því
til skila aðþarna er ákveðið nýtt... ja,
pródúkt sem hefur ekki verið til hérna
á markaði hingað til. Og þarna er
verið að koma þessu til ákveðins stórs
markhóps fólks og við sjáum það sem
tœkifœri fyrir okkur og að sjálfsögðu
fyrir þá sem eru í Vexti Kaupþings.
-Fyrirtœki í dag bjóða upp á ýmis
hlunnindi fyrir sitt starfsfólk. Sumir
gefa síma, aðrir borga bíl. Sumir eru
að setja inn aukafríðindifyrir ákveðna
ábyrgð ogslíkt. Égsé engan stóran mun
á því að hlunnindi geti falist í heilsu
eða forvörnum gegn sjúkdómum og
þetta er t.d. eitt afþeim pródúktum....
Við erum fyrirtceki sem er íþjónustu...
og við teljum að með því sem við erum
nð bjóða upp á getifólk nýtt sér okkar
vöruframboð, í sjálfu sér, til eigin
hagsbóta. “
Fram kom í máli Teits Guðmunds-
sonar, talsmanns hins nýja fyrirtækis
við Barónsstíg, að hann liti ekki svo
á að með þessu móti væri verið að
veikja velferðarkerfið, þetta væri
viðbót og til þess fallið að styrkja það
og efla.
Hugrenningatengslin virkjuð
En hvers vegna þessar nafngiftir,
»Velferðarþjónustan“ og
nHeilsuverndarstöðin'? Ekki verður
sagt að forgöngumenn einkareksturs
í heilbrigðisþjónustunni fari í
grafgötur með það sem fyrir þeim
vakir hvað hugtakanotkun og
nafngiftir áhrærir, sbr. eftirfarandi:
nHöfuðstöðvar fyrirtœkisins eru í
húsnæði Heilsuverndarstöðvarinn
ar við Barónsstíg sem í rúm 50 ár
hefur verið einn af hornsteinum
islenskrar heilbrigðisþjónustu. Stefna
fyrirtækisins er að endurreisa ogglæða
þetta táknræna hús í miðborginni
hfi. Er það í samrœmi við upphaflegt
ætlunarverk sem lýtur að þvi að
efla andlega, líkamlega og félagslega
heilsu landsmanna. Á þann hátt
verður tryggt að húsið haldi áfram
að gegna veigamiklu hlutverki í
heilbrigðisþjónustu hér á landi um
ókomin ár. Heilsuverndarstöðin mun
sem fyrr starfa á sviði heilsuverndar,
vinnuverndar og heilbrigðisþjónustu,
og verður lögð megináhersla á að veita
faglega þjónustu, lagaða að þörfum
viðskiptavinarins“.
Þetta er eins ljóst og verða má. Dregin
er upp sú mynd að í reynd sé enginn
munur á Heilsuverndarstöðinni sem
áður var og Heilsuverndarstöðinni
ehf. Það er enda athyglisvert að
á heimasíðu hins nýja fyrirtækis
er (þegar þetta er skrifað) sleppt
skammstöfuninni „ehf.“ sem vísar til
þess að um sé að ræða hlutafélag.
Á síðustu vikum hafa fleiri fýrirtæki
af þessu tagi litið dagsins ljós,
t.d. nýtt fyrirtæki sérfræðinga í
geðheilbrigðismálum, einnig til húsa
í gömlu Heilsuverndarstöðinni við
Barónsstíg; úr Garðabæ hafa borist
fréttir af undirbúningi að byggingu
stórs einkarekins sjúkrahúss. Þá
hafa sprottið upp starfsmannaleigur
sem bjóða upp á þjónustu
heilbrigðisstarfsfólks og þegar hafa
stjórnvöld fengið því áorkað að ýmsir
þættir heilbrigðisþjónustunnar,
■"•sem hingað til hafa verið reknir
innan veggja sjúkrahúsanna, eru á
leið í einkarekstur, að öllu leyti eða
hluta til. Nýlegt dæmi um þetta eru
störf læknaritara á Landspítalanum
háskólasj úkrahúsi.
Á vegferð - en hvert?
Enginn véfengir að umtalsverðar
breytingar eigi sér nú stað innan
heilbrigðiskerfisins. Menn greinir
hins vegar á um hversu djúptækar þær
séu. Landlæknir orðar það svo, sem
áður er getið, að við séum á vegferð
og er á honum að skilja að á þeirri
vegferð - meira að segja rétt handan
við hornið - séu einkarekin sjúkrahús.
Heilbrigðisráðherra, Guðlaugur Þór
Þórðarson, notar svipuð hugtök og
landlæknir. Einnig hann segir að
heilbrigðiskerfið sé á vegferð inn í
nýja framtíð. í leiðara Morgunlaðsins
15. febrúar sL, í tilefni af undirritun
samnings sem heilbrigðisráðherra
gerði við hina endurnýjuðu en
einkareknu Heilsuverndarstöð ehf.,
um „tilraunaverkefni um rekstur
hvíldarrýma ... fyrir aldraða', sagði
hann að þetta væri eitt skref af mörgum
í langri vegferð. Og leiðarahöfundur
Morgunblaðsins dásamar pólitísk
markmið ráðherrans: „Búast má
við að koma muni í Ijós að þörfin er
veruleg og ekki bara fullt tilefni til að
halda verkefninu áfram heldur bœta
í, enda gefur heilbrigðisráðherra það
til kynna að þetta sé eitt skrefá langri
vegferð“.
En á hvaða vegferð skyldi Guðlaugur
Þór Þórðarson og pólitískir samherjar
hans telja sig vera? Þeir neita því
alfarið að þeir séu að „einkavæða"
heilbrigðiskerfið, um sé að ræða
aukinn „einkarekstur", sem sé allt
annar handleggur. Svo aftur sé vísað
í fýrrnefndan Morgunblaðsleiðara,
þar sem íjallað er um samninginn við
Heilsuverndarstöðina ehf., þá segir
ráðherra þar: „Þetta er liður í að koma
með fjölbreytt og ný úrræði sem öll
miða aðþví aðfólkgeti verið sem lengst
heima hjá sér og það þýðir m.a. að
við þurfum að hjálpa aðstandendum
sem þurfa oft á tíðum að sinna sínum
nánustu. “
Hér er talað um „jjölbreytt og ný
úrrœði“ þótt erfitt sé að koma auga
á nýjungarnar, aðrar en þær að
starfsemin er nú boðin út í ríkari
mæli en áður. Fyrirheit um að efla
hina fjársveltu heimaþjónustu eru
engan veginn ný af nálinni. Jafnframt
hefur það verið yfirlýst markmið
og að því unnið innan opinbera
kerfisins að skapa fleiri möguleika
fýrir hvíldarinnlagnir fýrir aldrað og
lasburða fólk. Mér er kunnugt um
að starfsfólk heimaþjónustunnar og
á dvalarheimilum fýrir aldraða varð
margt hvert klumsa við yfirlýsingar
ráðherra í þá veru að með útboðum
myndi þjónustan stórbatna. í
einu bréfi sem ég fékk í hendur
frá starfsfólki í kjölfar yfirlýsinga
Guðlaugs Þórs, um að útboð á deild
fýrir heilabilaða á Landakoti væri
til þess fallið „að bæta þjónustuna“
var framkomu ráðherrans og
yfirlýsingum líkt við „blauta tusku' í
andlit starfsfólksins. Starfsfólkið taldi
sig hafa veitt úrvals þjónustu að því
marki sem því var unnt innan ramma
naumt skammtaðra fjárveitinga.
Eftir stendur spurningin um hvert
förinni sé heitið.
Ef til vill verður myndin best skýrð