Læknaneminn - 01.04.2008, Blaðsíða 84
sýkingar af völdum pneumókokka á árunum 1993-
2000. Skráð voru einkenni sjúklings, heilsufar, skoðun,
niðurstöður rannsókna, meðferð og afdrif. Alvarleiki
sýkinga var svo metin með tveimur alþjóðlegum
kvörðum, APACHE II hjá fullorðnum og PRISM III hjá
börnum.
Niðurstöður:
Alls greindust 394 einstaklingar með 405 ífarandi
pneumókokkasýkingar á tímabilinu og náðist að fara
yfir 373 sýkingartilfelli eða 92,1%. Alls voru 71% (265)
fullorðnir og 29% (108) börn. Hjá fullorðnum var
algengasta greiningin lungnabólga með blóðsýkingu
(77,4%) en hjá börnum var það blóðsýking án greinanlegs
uppruna (35,2%). Heilahimnubólga greindist í rúmum
9% tilfella. Aldursbundið nýgengi var háð aldri og var
hæst hjá yngsta og elsta aldurshópnum. Dánarhlutfall
var háð aldri og náði 31% meðal elstu sjúklinganna.
Algengustu undirliggjandi sjúkdómar voru hjarta-
og æðasjúkdómar (29%), en saga um undangengnar
veirusýkingar í öndunarfærum fékkst í 18,2% tilvika.
Pneumókokkar ræktuðust úr hráka í aðeins 32% tilvika
hjá þeim sem voru með lungnabólgu. Marktækur munur
var á alvarleika við komu hjá einstaklingum sem lifðu
(12,5 APACHE II stig) og þeim er létust úr sýkingunni
(18,3 stig), (p < 0,0001). Lyf af penicillin flokki voru
mest notuð við sýkingunum (53%) en á eftir komu 2. og
3. kynslóðar kefalósporín (44%). Algengasta hjúpgerðin
sem greindist var 7F, en hún ásamt 4, 14, 6B, 9V, 12, 3 og
19F var valdur um 58% allra sýkinga. Hjúpgerð 6B var sú
sem var oftast með minnkað næmi gegn penicillini, en
enginn einstaklingur lést úr sýkingu af völdum ónæmra
pneumókokka.
Ályktanir:
Faraldsfræði ífarandi pneumokokkasýkinga er svipuð hér
á landi og víða erlendis, en aðrar hjúpgerðir eru algengari
en annars staðar, sérstaklega hjúpgerð 7F, en hana er ekki
að finna í nýlegum bóluefnum. Lágt hlutfall jákvæðra
hrákaræktana vekur athygli. Dánarhlutfall sjúklinga er
hátt, sér í lagi meðal þeirra sem komnir eru á efri ár.
Næmi Diffusion Weighted MRI á
breytingar í lifur samanborið við eldri
aðferðir
Bjarki fvarssonl, Pétur H. Hannessonl,2, Hildur Einars-
dóttirl,2, Ásbjörn Jónsson 1,2
lLæknadeild Háskóla íslands, 2Röntgendeild, Land-
spítali - Háskólasjúkrahús.
Inngangur:
Stutt er síðan flæðisvegnar segulómsmyndir (Diffusion
Weighted Magnetic Resonance Imaging, DWMRI) urðu
mögulegar í kviðarholi en skemmdir vegna hreyfingar,
hvort sem þær stöfuðu af öndun, hjartslætti eða öðrum
orsökum, kom áður fyrr iðulega í veg fyrir það. Með
tilkomu segulómstækja með segulsviði yfir 1,5 T styttist
sá tími sem tók að framkvæma myndaraðirnar og gerði
það að verkum að DWMRI myndir urðu nógu skýrar
til að hægt væri að greina út frá þeim. Eldri aðferðirnar,
T1 með skuggaefni, T2 HASTE og tölvusneiðmyndir
með skuggaefni (CT), eru enn notaðar við greiningu
og uppvinnslu á breytingum í lifur en markmið
rannsóknarinnar var að gera samanburð á næmi DWMRI
myndaraðar og þeirra.
Efniviður og aðferðir:
Rannsóknin var gerð með gögnum úr gagnabanka
Röntgendeildar LSH (Picture Archiving and
Communication System, PACS) og var úrtakið 29
einstaklingar á aldursbilinu 26-80 ára. Myndir frá þessum
sjúldingum voru metnar af sérfræðingi og niðurstöðurnar
bornar saman. Fundið var út hversu stórt hlutfall breytinga
í lifur einstaklinganna hver myndaröð nam og næmi
reiknað út frá þeim niðurstöðum. Samanburðurinn var
svo endurtekinn þegar búið var að íjarlægja úr gögnunum
þær breytingar sem staðfestar höfðu verið sem blöðrur.
Niðurstöður:
í heildina voru fundnar 170 stakar breytingar í lifrum
þátttakenda eða að meðaltali 5,8 á hvern einstakling. Einn
einstaklingur skekkti samanburðinn með afbrigðilegum
niðurstöðum og því var honum sleppt úr úrtakinu. Að
þessum einstaklingi slepptum voru 130 breytingar eða
að meðaltali 4,6 breytingar á hvern einstakling. DWMRI
nam 98,4% breytinga efblöðrur voru inni og 98,9% þegar
þeim var sleppt. Fyrir T1 voru niðurstöðurnar 65,3% og
68,9%, T2 HASTE nam 61,5% og 54,4% og CT nam 33,1%
og 42,2%. P-gildi fyrir samanburði á niðurstöðunum voru
Öll lægri en 0,05.
Ályktanir:
Niðurstöður þessarar rannsóknar gefa það til kynna að
DWMRI sé næmara en eldri aðferðir og að munurinn
sé marktækur. Ekki virtist vera marktækur munur á
niðurstöðum einstakra aðferða miðað við hvort blöðrur
væru með eða þeim sleppt, þó næmi T2 HASTE minnki
og næmi CT aukist lítillega.
Greining kransæðasjúkdóma með 64
sneiða tölvusneiðmyndatækni
Inga Rós Valgeirsdóttirl, Sigurdís Haraldsdóttirl,2,
Sigurpáll S. Scheving2, Birna Jónsdóttir3, Karl Ander-
senl,2.
lLæknadeild Háskóla íslands, 2Hjartadeild Landspítala
- Háskólasjúkrahúss, 3Röntgen Domus Medica.
Inngangur:
Síðastliðna áratugi hafa orðið miklar breytingar og
framfarir í greiningu og meðferð kransæðasjúkdóma.
Nýgengi og dánartíðni af völdum hjartasjúkdóma hefur
því farið lækkandi. Engu að síður eru hjartasjúkdómar
ennþá ein helsta orsök ótímabærs heilsubrests og
dánartilfella á Vesturlöndum. Hjartaþræðing er
viðmiðunarstaðallinn við mat kransæðasjúkdóma
en er takmörkunum háð sökum mikils inngrips og