Læknaneminn - 01.04.2008, Síða 36

Michael DeBakey
segja að hún hafi verið mjög verðugur
félagi og samkeppnisaðili Johns
Goodwins í London á þessum tíma.
Mikilvægustu fundirnir hjá okkur
læknunum á Hammersmith Hospital
voru kallaðir staff round og voru
þeir haldnir einu sinni í viku. Þessir
fundir vöktu blendnar tilfinningar
hjá okkur unglæknunum. Við vorum
allir logandi hræddir við að kynna
sjúkdómstilfelli á þeim en vildum það
auðvitað líka og sóttumst eftir því.
Á einum slíkum fundi var kynntur
sjúklingur með langvinnt gáttatif
og hraðan takt. Celia Oakley, þessi
rauðhærða stelpa, stakk upp á því að
hjartabilun sem þessi maður hafði
stafaði af gáttatifinu. Við vitum í dag
að það er náttúrulega mjög raunhæft
og rétt að hröð ókontroleruð atrial
fibrillation getur valdið hjartabilun
og sjúkdómsástandi sem líkist
hjartavöðvasjúkdómi. Þetta var aftur
á móti algjörlega ný hugmynd þá
og Sir Christopher Booth sem var
yfirmaður á medicine sagði að við
værum nú ekki hér saman komin
til að hlusta á svona „Alice-in-
Wonderland-talk“. Það kom auðvitað
í Ijós á næstu árum að Oakley hafði
rétt fyrir sér. Seinna átti ég svo eftir
að hitta þau bæði saman á fundi í
Royal College of Physicians og gat þá
riþað upp þessa sögu. Ég hef sjaldan
séð mann roðna eins í hársrætur eins
og Sir Christopher gerði þá en Celia
hló hjartanlega."
„Annar eftirminnilegur maður er
yfirmaðurinn á hjartakirurgiunni
í Houston, Texas, sem réði þar
öllu þegar ég var þar við nám.
Hann hét Michael DeBakey og var
langfrægasti hjartaskurðlæknir
Bandaríkjanna á þessum tíma. Hann
fann t.a.m. upp hina færanlegu
herspítala sem fyrst voru notaður í
Kóreustríðinu og margir kannast við
úr sjónvarpsþáttunum M*A*S*H.
DeBakey var algjör vinnualki. Hann
var með 12 skurðstofur hlið við hlið
og fór á milli og gerði á hverri stofu
það sem hann mat vera mikilvægasta
hluta hverrar aðgerðar. Hann
stóð affur á móti aldrei í neinum
undirbúningi eða húðsaumi eða
neinu slíku. DeBakey var á þessum
tíma giffur ungri konu og var sambúð
þeirra ansi sérstök. Hann svaf ekki
nema svona fjóra til fimm tíma á
nóttunni og var alltaf farinn að heiman
í vinnuna áður en hún vaknaði. Síðan
vann hann fram eftir kvöldi þannig
að þegar hann kom heim þá var hún
sofnuð. Hún gat því aldrei náð tali
af honum eða ráðgast við hann um
nokkurn skapaðan hlut. Henni varð
það að lokum að ráði að láta leggja sig
inn á spítalann svo karlinn neyddist
til að tala við hana á stofugangi.
Sem dæmi um það hvað DeBakey
réði miklu má nefna að þegar ég
kom á spítalann hafði prófessorinn í
lyflæknisfræði nýlega verið rekinn af
DeBakey fyrir að tala ógætilega um
hjartaskurðlækningar. Þessi maður
hét Laurence Lamb og var mjög
þekktur maður. Hann fann bækurnar
sinar frammi á gangi fyrir framan
skrifstofuna sína svo skilaboðin voru
skýr. DeBakey er raunar enn þá á
lifi og verður 100 ára síðar á þessu
ári. Fyrir tveimur árum var hann
skorinn vegna ósæðarflysjunar og
var þá m.a. sagt frá því í New York
Times. Hann er ekki bara langelsti
maður sem hefur verið skorinn upp
við ósæðarflysjun heldur var hann
skorinn með aðferð sem hann mótaði
sjálfur 50 árum áður. í veikindunum
var hann að undirbúa fyrirlestur sem
hann ætlaði að halda i háskóla og er
enn þá störfum hlaðinn í dag.“
Tölvuvæðingin er bylting en
tölvukerfin þurfa að vera góð
Á löngum starfsferli hefur Þórður
upplifað gríðarlega miklar breytingar
og framfarir innan læknisfræðinnar
og okkur lék forvitni á að vita hvaða
breytingar hann telur þar vera
mikilvægastar og hverju hann spáir
fyrir um þróunina í náinni framtíð.
„Það eru náttúrulega tæknilegar
framfarir sem mér hljóta að detta
fyrst í hug. Þær eru langstærstu
tíðindin og það sem stendur þar
upp úr er annars vegar tölvuvæðing
og upplýsingatæknin og hins vegar
framfarir í myndgerð. Þvi miður
höfum við kannski ekki ratað bestu
götuna hér á spítalanum hvað þessi
mál varðar. Við höfum tekið upp
tölvukerfi sem eru gölluð eins og
allir þekkja sem við þau hafa þurft að
notast. Þessi kerfi eru ekki heildstæð
og það hefur reynst erfitt að lappa
upp á þau. Við þurfum að hafa
heildstæð tölvukerfi fyrir sjúkraskrár,
rannsóknir, röntgen, lyfjagjafir o.s.frv.
og þarna er talsvert verk að vinna.
E.t.v. hefðum við getað keypt slík
tölvukerfi sem eru notuð erlendis,
t.a.m. á VA spítölum vestanhafs.
Þar eru til afburðagóð heildstæð
tölvukerfi. Af öðrum sviðum
má t.d. nefna að mjög stórstígar
framfarir hafa orðið í lyfjaþróun og
lyflækningum og við erum kannski
réttaðsjábyrjuninaáþeim. Viðeigum
von á því á næstu árum að sjá lyf sem
verða miklu beinskeyttari. Þá á ég við
lyf sem beinast að vel skilgreindum
sjúklingahópum t.d. sjúklingum sem
hafa ákveðin gen eða genamynstur.
Við eigum líka eftir að geta spáð betur
fyrir um hvaða sjúklingar eru líklegir
til að fá aukaverkanir af lyíjum og
þess háttar.“
Landspítalinn sem stofnun innan
Háskólans?
Við inntum Þórð eftir því hvaða
úrbætur megi gera á læknanáminu og
hvaða leiðir séu að hans mati bestar
til að efla læknadeild. Það stendur
ekki á svörum og ljóst að Þórður
hefur stórar, framsýnar og jafnvel
byltingarkenndar hugmyndir um
framtíð deildarinnar, Háskólans og
spítalans og sambandið þeirra á milli-
„Ég er alveg viss um að það er hægt að
bæta námið með ýmsum hætti. Mér
finnst það of bútakennt og hefði viljað
sjá meira samhengi í því. Menn byrja
á einu viðfangsefni, taka síðan próf og
ljúka þeim áfanga. Þetta fyrirkomulag
stuðlar ekki að því að menn tileinki
sér efnið til lengri tíma. í kjörheimi
hefði ég jafnvel viljað sjá að það færi
fram einhvers konar gæðaeftirlit eða
prófun í lok læknanámsins sem tæki
til skilnings á öllum grunngreinum
36
Læknaneminn