Læknaneminn - 01.04.2008, Qupperneq 62

Valtímabil í Malaví
Ógleymanleg lífsreynsla
Eva Albrechtsen
kandídat
Hjördís Þorsteinsdóttir
kandídat
Hrafnhildur Stefánsdóttir
kandídat
Ferlið hófst þegar hugtakið
„valtímabir kom fram á sjónarsviðið
í kennsluskrá læknadeildar
Háskóla íslands. Þegar ljóst var
að dyrnar stæðu opnar að nýjum
tækifærum vaknaði hjá mörgum
sú löngun að fara erlendis og
kynnast heilbrigðiskerfum í öðrum
löndum. Það var mjög misjafnt hvert
hugurinn leiddi okkar árgang; sumir
leituðu til annarra vestrænna landa
en hugur okkar sexmenninganna
lá til Afríku. Eftir að hafa ráðfært
okkur við Tómas Guðbjartsson,
umsjónarmann valtímabilsins, og
Sigurð Guðmundsson, landlækni,
sem var á leið til Malaví seinna um
haustið, byrjuðu hjólin að snúast. Úr
varð að við, sex læknastúdínur, fórum
að plana ferðalag í kringum hálfan
hnöttinn til Malaví í Suðaustur-
Afríku.
Malaví er eitt af þéttbýlustu
ríkjunum í Afríku sunnan Sahara
og íbúafjöldinn er hátt í 13 miljónir.
Meðallífslíkur eru 36,2 ár. Það er 5
árum lægra en fyrir 50 árum síðan
og er það rakið til vannæringar,
skorts á læknisaðstoð, alnæmis og
lítillar menntunar. Hins vegar má
geta þess að meðalaldur íslensku
þjóðarinnar árið 2005 var 36 ár
á meðan hann var 16 ár í Malaví.
Ungbarnadauði er 103 áhverþúsund
fædd börn á meðan svipaðar tölur
hér á landi eru 2,3 á hver þúsund
fædd börn (árið 2005). Meðaltekjur
íbúa eru undir einum bandarikjadali
á dag og telst landið til fátækustu
ríkja heims. Regntímabilið stendur
frá nóvember til apríl og landið er
frægt fyrir náttúruhamfarir, bæði
þurrka og ofsaregn, og hefur það
þýtt að landið fær margar þúsundir
tonna af mat í neyðaraðstoð á
ári hverju en betur má ef duga
skal. Malaví er bændasamfélag
og helstu útflutningsvörurnar eru
tóbak, te og sykur en nú hvetur
ríkisstjórnin bændur til þess að taka
upp bómullarrækt þar sem neysla
tóbaks hefur dregist saman í hinum
vestrænu ríkjum. Lake Malawi hefur
sinnt gríðarstóru hlutverki í að halda
lííinu í Malövum. Það er stór hluti
þjóðarinnar sem hefur viðurværi
sitt af því að veiða en veiðin fer
minnkandi í vatninu sem óneitanlega
er visst áhyggjuefni. Til að geyma
fiskinn í heitu andrúmsloftinu er
hann þurrkaður. Hefðbundin máltíð
getur samanstaðið af maísmjölsgraut,
steiktum, þurrkuðum fiski og smá
grænmeti með. Þetta fengum við
að prófa og við skulum láta bragðið
liggja milli hluta.
Við heimsóttum Malaví í tveimur
hópum. Sólveig, Hrafnhildur og
íris fóru strax eftir áramót og voru
fram í lok febrúar. Hjördís, Magga
Dís og Eva fóru í lok febrúar og
komu heim í lok mars. Báðif
hóparnir fóru til Monkey Bay þar
sem Þróunarsamvinnustofnun
rekur heilbrigðisstofnun auk þess
að aðstoða við menntamál, iðnað
(fiskeldi) o.fl. Fyrri hópurinn var
auk þess á háskólasjúkrahúsinu
í Blantyre og sjúkrahúsinu 1
Mangochi. Seinni hópurinn
dvaldi á háskólasjúkrahúsinu i
höfuðborginni Lilongve. Auk þess
fengum við tækifæri til að heimsækja
62
Læknaneminn