Læknaneminn - 01.04.2008, Blaðsíða 65

Tilfelli
Sjúkrasaga:
56 ára þýskur karlmaður finnur
fyrir kvefeinkennum á ferðalagi
frá Gneixendorf til Vínarborgar.
Skömmu eftir komu á áfangastað
kemur fram þurr hósti, þorstlæti
og „skerandi“ verkur í síðum. Að
þremur dögum liðnum tekur að
bera á blóðhósta, erfiðleikum við
öndun „svo að við liggur köfnun“
og auknum verk í síðum. Viku
frá upphafi einkenna byrja þau að
hjaðna, nægilega til að sjúklingur
getur hafið aftur störf þrátt fyrir
eftirstandandi krankleika.
Fáeinum dögum síðar versnar
ástandið á ný með uppköstum,
niðurgangi og útbreiddri gulu.
Fram koma svæsnir kviðverkir,
bjúgur á fótum og andnauðarköst
að nóttu til. Auk þessa verða þrálátar
nefblæðingar æ tíðari þegar á líður
veikindin og þvagútskilnaður dvínar
smám saman. Vegna sívaxandi
skinuholsvökva og þenslu á kvið
er tappað af vökvanum í fjórgang á
næstu þremur mánuðum.
Um sex vikum frá upphafi veikinda
kemst hópur lækna að sameiginlegri
niðurstöðu um að beita lyíjameðferð
með sérútbúinni áfengri blöndu.
Skilar hún skjótt umtalsverðum bata
á líðan sjúklings sem verður fyrir
vikið „glaðvær og hnyttinn". Vegna
misnotkunar hans á blöndunni,
sem leiðir til ölæðis og svefnhöfga,
reynist þó innan tíðar nauðsynlegt
að hætta meðferðinni. I kjölfar þess
hrakar sjúklingi enn á ný; hann
gulu í sex vikur, tveimur árum
seinna sára augnverki sem hurfu á
níu mánuðum og um svipað leyti
fyrstu köst þrálátra nefblæðinga
sem áttu eftir að verða tíðari fram til
dauðadags.
Rannsóknir:
Degi eftir andlát fór fram krufning.
Valin atriði úr krufningarskýrslunni
eru birt hér að neðan:
Lík hins látna var magurt og
háðin doppótt af völdum svartra
punktblœðinga, einkum á útlimum.
Kviðurinn var þaninn og húðin teygð
vegna vökva innan kviðarholsins.
verður þunglyndur, ergilegur, horast
og á í vaxandi erfiðleikum með
einbeitingu. Þegar fram líða stundir
verður hann með óráði.
Tæplega fjórum mánuðum frá
upphafi einkenna, mitt í þrumuveðri,
opnar sjúklingur skyndilega augun
og skakar krepptum hnefa í átt
til himins, ógnandi á svip. Hann
lætur síðan handlegginn falla, lokar
augunum og er þá þegar látinn.
Ágrip af heilsufarssögu:
Sjúklingur hafði glímt við
umtalsverð veikindi um ævi sína.
Á þrítugsaldri hóf hann að missa
heyrn. Heyrnartapið jókst í fyrstu
hraðar vinstra megin og fylgdi
eyrnasuð. Um miðjan fimmtugsaldur
var hann að lokum orðinn algerlega
heyrnarlaus.
Versnandi heyrn var sjúklingi mikið
áfall. Geðheilsu hans hrakaði en hann
glímdi við langvarandi þunglyndi
eða jafnvel geðhvarfasýki og gat oft
verið með eindæmum viðskotaillur.
Hann einangraði sig smám saman
félagslega og jók áfengisneyslu sína
nokkuð seinni árin, a.m.k. að því
marki að læknar hans ráðlögðu
honum að draga úr neyslunni.
Allt frá tvítugsaldri þjáðist sjúklingur
ennfremur af endurteknum
kviðverkjaköstum, stundum með
niðurgangi eða hægðatregðu,
sem hann leitaði sér ítrekað
læknisaðstoðar við án árangurs. Upp
úr fimmtugu féldc hann endurtekna
höfuð- og liðverki, 51 árs fékk hann
Brjóstholið og líffœri innan þess
virtust eðlileg.
Kviðarholið varfylltfjórum oghálfum
lítra af rauðleitum, skýjuðum vökva. *
Lifrin var helmingi minni en vanalegt
er. Hún var þétt og leðurlík átöku,
blágræn að lit og á yfirboðinu þakin
hnúðum á stærð við baunir. Æðar
hennar voru mjóar og þykknaðar
og innihéldu ekki blóð. Gallblaðran
innihélt dökkan vökva og mikið af
útfellingum líkum sandi.

v:
. /
\ ‘ v.' vý ý
K?-í'
■ ,• "O-JHk.,

Miltað var tvöfalt stærra en vant er og
var þétt ogsvart að lit.
Brisið virtist einnig stærra og þéttara
[en vanalega] og endi brisgangsins
var breiður sem gæsafjöður.
Magi og þarmar voru þandir lofti.
Bæði nýru voru Ijósrauð og mjúk. Þau
voru þakin um 2,5cm þykku vefjalagi
og var sá vefur fylltur dökkum,
skýjuðum vökva. í hverjum calyx var
kalkkenndur steinn, u.þ.b. ástœrð við
hálfa ertu.
* „Four quarts“ í enskri þýðingu á hinni upphaflegu
krufningaskýrslu sem rituð var á latínu, þ.e. um 4,5L.
Ragnar Pálsson,
5.árs læknanemi
Mynd:
Skorpulifur
Læknaneminn
65