Úrval - 01.07.1966, Side 94

92
ÚRVAL
brauðaldintrjám, sem vörpuðu þægi-
legum skugga á leið okkar. Og í
skugga voru veggjalaus skýli íbú-
anna reist. I stuttu máli, var sú
sjón, sem við okkur blasti, sönn í-
mynd Aracadiu, (Forn-grískt hér-
að) þar sem við vorum að taka
okkur völd og konungdæmi.
Það amar allsstaðar eitthvað að.
Þetta var gott það sem það náði.
Við okkur blasir landgangan, þar
sem skrautbúnir herramenn ganga
í rósbeðum og strá um sig glerperl-
um til íbúanna, sem fagna með lotn-
ingarfullu brosi, og það iék enginn
vafi á, hver réði á þessu eylandi.
En það er ekki alit skíra gull, sem
glóir, og nú skulum við fylgja Cook,
eftir því sem segir í skipsdagbók
hans. Færslan þann 14. apríl, dag-
inn eftir að Endeavour renndi að
landi, hljóðar svo:
Þennan morgun kom fjöldi bark-
arbáta út að skipinu, og flestir
komu þeir vestan að, en ekki færðu
þeir neinn varning nema kokoshnet-
ur og því um líkt. Tveir mannanna
á þessum barkarbátum virtust vera
höíðingjar og buðum við þeim um
borð ásamt nokkrum öðrum af
mönnum þeirra, því að það var
erfitt að varna þeim að komast um
borð, þar sem þeir klifra eins og
apar, en samt reyndist okkur, þeg-
ar til kom, enn erfiðara að varna
því, að þeir stælu öllu steini létt-
ara. Þeir virtust einstakir afreks-
menn í hnupii".
Sama sagan endurtók sig, þegar
í land kom: „íbúarnir flykktust ut-
anum okkur, og voru eins vingjarn-
legir og við gátum framast á kosið,
en samt var sá ljóður á, að þeir
gátu ekki stilit sig um, að hirða
úr vösum okkar. Okkur var boðið
til höfðingja nokkurs, sem ég nefni
Lycurgus. Þarna fengum við steikt-
an fisk, brauðaldin, kókoshnetur og
þess háttar, og var okkur fagnað
af mikilli gestrisni af þessum höfð-
ingja, en alian tímann var hann að
vara okkur við, og biðja okkur að
gæta vasa okkar, enda hafði mikill
fjöldi manna þyrpzt um okkur.
En það virtist einu gilda, hversu
samvizkusamlega við gættum vas-
anna, bæði dr. Solander og dr.
Monkhouse urðu fyrr því að vas-
ar þeirra voru tæmdir og missti
annar þeirra vasakíki sinn, en hinn
tóbaksdósirnar sínar“.
Þannig segist Cook frá í skipsdag-
bókinni og við getum rétt aðeins
snöggvast litið á sviðið. Það er ó-
þægilega heitt fyrir gestina, i þykk-
um einkennisbúningum sínum, og
þeir eru óvanir því að sitja flötum
beinum við að snæða mat sinn, en
þeir reyna að leggja sig fram um,
að þóknast gestgjöfum sinum og
gera þeim þennan fund sem þægi-
legastan. Þeir brosa því og veifa í
allar áttir, en allsstaðar er fólk á
gægjum inn á milli kókospálmanna
og það starir og starir á þessa fram-
andi menn og fylgir hverri hreyf-
ingu þeirra og raddbreytingu, líkt
og börn í bendingaleik. Og síðan
eldsnögg hreyfing, og kíkirinn
hverfur, og litlu síðar önnur eld-
snögg hreyfingu og tóbaksdósirnar
hverfa.
Þetta kom illa við gestina. Bank
hafði verið sérstaklega alúðlegur við
hina innfæddu og hafði, til dæmis,