Úrval - 01.07.1966, Page 95

LAND FYRIR STAFNI
93
launað klæðið, sem honum var gef-
ið með því, að taka af sér knipp-
lingahálsklút sinn og vasaklút sinn
og' gefa höfðingjanum. Gestirnir
höfðu dreift um sig perlunum og
einnig smáöxum, og ekki sparað
gj afirnar, og þeim hafði síðan ver-
ið launað með þessum konunglega
hádegisverði og allt virtist leika í
lyndi.
Bank hafði verið svo öruggur um
sig, að hann hafði leyft sér, að telja
unga dömu ,,með eld í augum“, á
að sitja hjá sér við borðhaldið. Nú
stóð hann á fætur, veifaði byssu
sinni ógnandi og heimtaði hipa
horfnu muni. Á samri stund hvarf
ölium bros af vör, og flestir gripu
til fótanna, en höfðinginn, gestgjaf-
inn, sem tók þetta nærri sér mjög,
leiddi Banks að klæðadyngju sinni
og var þar mikið um dýrindis dúka.
Höfðinginn gaf nú Englendingunum
merki um, að þeir mættu hirða, það
sem þá munaði í af dúkum, en
Banks þverneitaði. Hann vildi hafa
aftur hina týndu muni og engar
refjar, og svo fór að lokum eftir
mikið japi og jaml og fuður, að
þeir fengu hvorttveggja, dósirnar og
kíkinn.
Nú féll allt í ljúfa löð á ný og
menn tóku til þar, sem frá var horf-
ið og héldu áfram að matast og
skiptast á gjöfum.
,,Um sex leytið um kvöldið", seg-
ir Cook, „héldum við til skips, eft-
ir hina vel heppnuðu landgöngu".
Þvílík atvik endurtóku sig æ of-
an í æ og urðu oft afdrafaríkari en
í þetta skipti, bæði á Tahiti og öðr-
um KyrrahafseyjUm, sem þeir heim-
sóttu. Og það var einmitt atvik af
þessu tagi, sem leiddi til dauða
Cooks sjálfs á Hawaii 1779. Þarna
var nefnilega um markmið að ræða
í sjálfu sér, jafnvel tabú. Það var
engu auðveldara fyrir eyjarskeggja,
að neita sér um að hnupla því sem
hnuplað varð, heldur en fyrir gest-
ina að hætta að viðurkenna að eig'n-
arréttur einstaklingsins væri frið-
helgur.
Líkt og er um smástráka, þá
þurftu Tahitibúar að stela rófum úr
garðinum. Þeim fannst að það væri
bókstaflega nauðsyn að stela rófum
og gera það þannig, að enginn yrði
helzt var við það, né að það kæm-
ist upp. Þessi tilhneiging eða siður
var svo ríkur með þeim, að það
þurfti ekkert minna til að stöðva
þá, en skotvopn og byssukúlur, og
þegar loks var gripið til þessara
skotvopna, sárnaði þeim og vissu
ekkert hvað þeir áttu til bragðs að
taka og gripu þann kostinn að auð-
mýkja sig og koma skríðandi á fjór-
um fótum og biðja um náð og misk-
unn. og var þetta hnupl og þeir
árekstrar, sem af því hlutust, or-
sök þeirra hörmulegu atburða, sem
síðar urðu.
Næsta grein heitir: Horft á Venus.

Framkvæmdastjóri, sem virðir fyrir sér línurit yfir sívaxandi gróða
fyrirtækisins: „Sko, þetta er sú tegund af poplist, sem ég kann að meta!"