Úrval - 01.11.1966, Síða 109
W. SOMERSET MAUGHAM
107
komið í skóla í Canterbury. Skóla-
félagar hans gerðu óspart gys að
staminu, og þó að slíkt gæti talizt
eðlilegt, þegar unglingar eiga í hlut,
þá er slík framkoma óafsakanleg
hjá fullorðnum. En kennararnir
voru engu skárri en nemendurnir,
því að þeir stríddu honum og hæddu
hann fyrir málheltina.
Hefði stamið ekki bagað Maug-
ham, mundi hann sennilega hafa
orðið lögfræðingur eins og tveir
eldri bræður hans. Föðurbróðir
hans hafði ákveðið að hann lærði til
prests, en pilturinn hafði engan
áhuga á því, og var jafn ákveðinn
í að fara sínar eigin götur.
Um þetta leyti var það siður, að
piltar frá efnaheimilum færu utan
til námsdvalar eftir að þeir höfðu
lokið skólanámi heima fyrir. Maug-
ham ákvað að reyna að fá leyfi föð-
bróður síns til slíkrar utanfarar og
honum til mikillar undrunar féllst
presturinn á að leyfa honum að
stunda nám við háslcólann í
HEIDELBERG í eitt ár. Og það var
þar, sem Maugham fékk loks að
njóta lífsins og kynnast frelsinu,
sem hann hafði verið sviptur bæði
á prestssetrinu og í skólanum
heima 'á Englandi. Félagar hans
gerðu ekki gys að honum þó að
hann stamaði, og hann fór brátt
að taka þátt í umræðum um bók-
menntir og listir.
Fólk, sem stamar og tekur þennan
ágalla nærri sér, verður oft inn-
hverft. Þessu var þannig farið með
Maugham, en hann var gæddur
næmri athyglisgáfu, eins og öll rit
hans bera vott um, og þessi hæfi-
leiki þroskaðist við erfiðleika hans
að tjá sig í mæltu máli. Eftir dvöl-
ina í Heidelberg ákvað hann að
verða rithöfundur hvað sem það
kynni að kosta. Hann brá sér 1 stutt
ferðalag um Þýzkaland og fór síðan
til ítalíu og Svisslands. Þessi ferða-
lög vöktu í honum þá útþrá, sem
hann var að svala allt sitt líf og
hafði svo mikil áhrif á öll verk hans.
Hann vissi, að föðurbróðir hans
mundi aldrei samþykkja að hann
yrði rithöfundur, og þar sem hann
gat ekki hugsað sér að verða prestur,
féllst hann á að lesa læknisfræði.
Hann hóf nám við Tómasarlækna-
skólann í London átján ára gamali,
en sem óreglulegur nemandi, þann-
ig að hann var ekki skuldbundinn að
ljúka prófi.
Meðan Maugham var að læra
læknisfræðina, bjó hann sig jafn-
framt undir rithöfundarstarfið, sem
hann hafði ákveðið að gera að ævi-
starfi sínu. Hann eyddi miklum
tíma í að lesa enskar og evrópskar
bókmenntir og fyllti margar vasa-
bækur af söguefnum og mannlýs-
ingum, spakmælum og skrýtlum.
Eftir tveggja ára nám fór hann
að starfa við þá deild spítalans, sem
annaðist sjúkravitjanir í borginni,
og virðist það hafa aukið áhuga
hans á læknisfræðinni. En í raun-
inni var það áhugi rithöfundarins,
sem vaknaði, því að í sjúkravitjun-
um kynntist hann lífinu í allri þess
nekt — ótta, þjáningu, örvæntingu,
vonum og hugrekki. Hvort sem hann
gerði sér grein fyrir því eða ekki,
þá var hann þessi ár að viða að
sér efni í þau ritverk, sem hann átti
eftir að skrifa þegar tímar liðu.
Um þessar mundir byrjaði hann