Úrval - 01.11.1966, Blaðsíða 126

124
ÚRVAL
hjá yfirstéttarfólki í Varsjá. En
brátt fór svo, að honum fannst
sem honum væri sniðinn of þröng-
ur stakkur í Varsjá. Hann þyrsti
í stærra leiksvið. Chopin kynntist
glæstara tónlistarlífi, er hann
dvaldi nokkra daga í Berlín með
vini sínum. Og næsta ár, árið 1829,
heimsótti hann Vínarborg og hélt
þar tvenna hljómleika, sem Wenzel
von Gallenberg greifi skipulagði.
Hann var indæll maður, en blá-
fátækur og fékk Chopin til þess
að leika endurgjaldslaust á hljóm-
leikunum. Áheyrendur þökkuðu
fyrir sig með „tryllingslegu lófa-
klappi.“ Dyrnar að stórkostlegum
starfsferli virtust nú hafa opnazt.
Hann hélt heim aftur, glaður í
bragði.
Hann varð eitt helzta umræðu-
efni Varsjárborgar, en hann vildi
einnig verða umræðuefni manna í
Berlín eða Vínarborg og umfram
allt í Parísarborg. Að lokum var
ákveðið, að hann skyldi fara aðra
ferð til Vínarborgar. Þrátt fyrir
metnaðargirni sína var Frédérie
harmi lostinn þegar að því kom
að skiljast við fjölskylduna og
Varsjárborg. Um þetta skrifaði
hann: „Mér finnst eins og ég sé að
halda burt til þess að deyja.“ Þegar
hann hélt burt þ. 1. nóvember ár-
ið 1830, fylgdi hópur vina og ann-
arra borgarbúa honum á leið, er
hann reið grátandi út úr borginni.
Það átti ekki fyrir honum að
liggja að líta fósturjörðina augum
framar. T
Vínarborg reyndist ekki vera
það himnaríki, sem hann hafði von-
að. Nú var Gallenberg greifi orðinn
algerlega gjaldþrota og gat ekki
hjálpað honum á neinn veg. Út-
gefandi nokkur, sem hafði hvatt
hann í bréfum sínum reyndist
ekki vera eins hvetjandi, þegar
Chopin birtist loks í Vínarborg.
Chopin bárust nú einnig fréttir að
heiman um uppreisn Pólverja gegn
hinum rússnesku húsbændum
landsins.
Chopin þráði að mega hjálpa til
í báráttunni gegn Rússum, en faðir
hans sagði í einu bréfa sinna, að
hann væri allt of veikbyggður til
slíks, og sendi honum peninga til
þess að gera honum kleift að kom-
ast til Parísar. Peningarnir bárust
honum nokkrum dögum á undan
fregninni um fall Varsjár. Ósigur
Pólverja var Chopin mikið áfall,
og kann að hafa ýtt undir hann
til þess að semja etyðuna, sem nú
er kölluð ,,Byltingaretyðan.“ (Bylt-
ingarmaðurinn).
Árið 1831 var París helzta mið-
stöð hinna skapandi lista. Þar ríkti
líf og fjör í menningarmálum.
Frédéric hitti þar menn á sviði tón-
listar þeirra tíma, svo sem
Gioacchino Rossini, uppáhald allra
á sviði hinnar ítölsku óperu, Luigi
Cherubini, skólastjóra tónlistar-
skóla borgarinnar, og tónskáldið og
píanóleikarann Franz Liszt. Þeir
Liszt urðu góðir vinir. Þeir voru
næstum alveg jafngamlir, höfðu
báðir eldheitan áhuga á tónlist,
voru báðir stórglæsilegir menn og
þráðu að halsa sér völl meðal hinna
útvöldi.
En það var samt einn galli á
þessu glæsilífi. Chopin hafði mjög
lítið fé, og París var dýr borg.