Úrval - 01.08.1968, Blaðsíða 8

6
segist öðruvísi frá, og kem ég að því
síðar).
f þessu dýrðlega, fjöllum um-
horfna landi hafði aldrei gerzt neitt,
nema að trú lifði þar glatt og logaði
glatt á lömpum hennar í klaustrum
og helgidómum, og ekkert kvikindi
svo lítilfjörlegt að því mætti mein
gera (nema mannkindin, hún var
álitin rétt til þess að meiða hana
allavega), og fjöllin og galdrar íbú-
anna vörðu landið fyrir innrásum
óvelkominna, þá gerðist það sem
engan gat órað fyrir, landið var
tekið, og það var tekið af vantrúuð-
um, en galdrar allir sem uppgufaðir
og að engu orðnir, fjöllin fær her-
flokki, varnir ónýtar.
Það voru Kínverjar sem komu, og
þeir komu með nýja siði og nýja
trú. Þegar að þeim kapítula kemur,
rétt nýafstöðnum á mælikvarða sög-
unnar, þá stangast frásagnir af at-
burðunum svo að ég hef aldrei því-
líkt séð. Frá því er sagt, að þegar
fréttist til ferða Kínverja með vopn-
aðan her og stefndu inn í landið, og
sagt að þeir mundu ætla að taka
það, þá var sendur á móti þeim einn
háttsettur öðlingsmaður. Hvað þeim
fór í milli, Kínverjum og Apei þess-
um, eða Ngapo Ngawang Jigme
(þetta nafn getur enginn borið fram
nema Tíbetar), sem var í ráðuneyti
Dalai lama, veit nú enginn, en þegar
heimundir kom, sást hann ríða sam-
síða aðkomumönnum og enginn ó-
friður með þeim. Apei var síðan
gerður að æðsta yfirmanni landsins
veraldlegum, og það er hann raunar
enn. Hann er af gömlum aðli ríkum,
og átti ógrynni jarða og ánauðuga
menn svo marga að varla varð á
ÚRVAL
tölu komið, en hefur nú sleppt þessu
öllu að boði Kínverja, og verður að
láta sér nægja það kaup, sem þeir
skammta honum fyrir að stjórna
landinu.
Þannig gerðist það að Kínverjar
urðu hæstráðendur í landi þessu til
dala og fjalla, blóðsúthellingalaust
að kalla, eða alveg, og þótti ýmsum
sem lítil breyting yrði fyrst, því
ánauðugir voru jafn ánauðugir sem
áður var, og bænahjól og bænadul-
ur (sem vindur blés í) jafnt í gangi
sem áður, og logaði á jafnmörgum
lömpum (sem brenndu smjöri í stað
lýsis, svo sem hér gerðist) í klaustr-
um, hjálpræðisvegirnir hinir sömu,
(að mæla langar leiðir með sjálf-
um sér t.d.) karma almennings jafn
grimmdarhart og verið hafði um
aldir, heilagleiki heilagra manna
jafn hár. Samt voru Kínverjar
komnir og þeir eru ekki farnir enn.
Fór svo fram í 8 ár að ekki bar
til titla né tíðinda, nema verið var
að leggja veg milli Peking og Lhasa,
og er sá vegur langur og breiður og
fær flestum vögnum, og segir svo
hér í mjög sannverðugu öndvegis-
riti, að til þessa starfa hafði Tíbet-
um verið smalað saman nauðugum,
og hefðu þeir allt viljað fremur en
að leggja veginn og steypt sér unn-
vörpum niður í djúp gil og gljúfur
heldur en að þurfa að gera þetta,
en verið dregnir upp jafnharðan á
krókstjökum, og settir til starfans
við miklu harðari kosti en áður, og
er þetta talið vera eitt hið svívirði-
legasta ofbeldisverk, sem um getur
í mannkynssögunni. En vegurinn
komst samt á og fara um hann
margir vagnar dag hvern.