Úrval - 01.08.1968, Síða 57

JÓMALl HINN ÚGRÍSKI OG ... .
55
satt, ef ek hefða vitat, þá er vér
várum heima í Langey, at Þórir
hundr mynda koma í ferð vára með
lið svá mikit sem hann hefir, at
vér myndim hafa haft fleiri manna
með oss“. Þeir bræðr ræddu þetta
við Þóri, spurðu, hverju þat gegndi,
er hann hafði menn miklu fleiri
með sér en svá sem orð höfðu um
farit. Hann svarar svá: „Vér höf-
um skip mikit og liðsklyft. Þykki
mér 1 háskaförum slíkum eigi góð-
um dreng aukit“. Fóru þeir um
sumarit oftast þannug sem skipin
gengu til. Þá er byrlétt var, gekk
meira skip þeirra Karla, sigldu þeir
þá undan, en þá er hvassara var,
sóttu þeir Þórir þá eftir. Váru
þeir sjaldan allir saman, en vissusk
þó til jafnan. En er þeir kómu til
Bjarmalands, þá lögðu þeir til
kaupstaðar. Tókst þar kaupstefna.
Fengu þeir menn allir fullræði fjár,
er fé höfðu til at verja. Þórir fékk
óf grávöru og bjór ok safala. Karli
hafði ok allmikit fé, þat er hann
keypti skinnavöru marga. En er
þar var lokit kaupstefnu, þá heldu
þeir út eftir ánni Vínu. Var þá
sundr sagt friði við landsmenn.
En er þeir koma til hafs út, þá
eigu þeir skiparastefnu. Spyrr
Þórir, ef mönnum sé nökkurr hugr
á at ganga á land upp ok fá sér fjár.
Menn svöruðu at þess váru fýsir,
ef féföng lægi brýn við. Þórir segir
at fé myndi fásk, ef sú ferð tækisk
vel: „En eigi óvænt at mannhætta
gerisk í förinni". Allir sögðu at til
vildu ráða, ef fjárván væri. Þórir
segir at þannug væri háttat, þá er
auðgir menn önduðust, að lausafé
skyldi skipta með inum dauða ok
örfum hans. Skyldi hann hafa hálft
eða þriðjung, en stundum minna.
Þat fé skyldi bera út í skóga, stund-
um í hauga, og ausa við moldu.
Stundum váru hús at gör. Hann
segir at þeir skyldi búask til ferð-
arinnar at kveldi dags. Svá var
mælt at engi skyldi renna frá öðr-
um, engi skyldi ok eftir vera þá
er stýrimenn segði at í brott skyldi.
Þeir létu mann eftir at gæta skipa,
en þeir gengu á land upp. Váru fyrst
vellir sléttir, en þar næst mörk
mikil. Þórir gekk fyrr en þeir
bræðr, Karli ok Gunnsteinn. Þórir
bað menn fara hljóðsamliga: „Ok
hleypið af trjánum berki, svá at
hvert tré sjái frá öðru“. Þeir kómu
fram í rjóðr eitt mikit, en í rjóðr-
inu var skíðgarðr hár, hurð fyrir
ok læst. Sex menn af landsmönn-
um skyldu vaka yfir skíðgarðin-
um hverja nótt, sinn þriðjung
hverir tveir. Þá er þeir Þórir kómu
til skíðgarðsins, váru vökumenn
heim gengnir, en þeir er þar næst
skyldu vaka, varu eigi komnir á
vörðinn. Þórir gekk at skíðgarð-
inum ok krækti upp á öxinni, las
sik upp eftir, fór svá inn um garð-
inn öðru megin hliðsins. Hafði
Karli þá komizt yfir garðinn öðr-
um megin hliðsins. Kómu þeir
jafnsnimma til hurðarinnar, tóku
þá frá slagbranda ok luku upp hurð-
ina. Gengu menn þá inn í garðinn.
Mælti Þórir: „í garði þessum er
haugr, hrært allt saman gull ok silfr
ok mold. Skulu menn þar til ráða.
En í garðinum stendur goð Bjarma,
er heitir Jómali. Verði engi svá
djarfr at hann ræni“. Síðan ganga
þeir á hauginn ok tóku fé sem mest