Úrval - 01.08.1968, Side 100

98
ÚRVAL
að gleyma því, hve bílnum hefur
verið ekið mikið, þótt það sjáist
greinilega á mælaborðinu.
Lyfsalinn minn hefur skýrt mér
frá því, að lyfjasalan hafi aukizt
hjá honum upp á síðkastið. Á bak
við afgreiðsluborðið hefur hann
lítið tæki, sem dælir frá sér gam-
aldags lyfjabúðarlykt.
Rafmagnsteppi eru ilmborin með
lavendililmi, vökvi í vindingahylki
hefur jasminilm, nylonkaðlar hafa
ilm af tjörguðum hampi, músagildr-
ur eru gegnsósa í cheddarostlykt.
Þeir pokar undir óhreinan þvott,
sem mest seljast í New Yorkfylki,
eru einmitt gegnsósa af ilmi af
hreinu, fersku lofti. Þetta er heil
fræðigrein, eins konar þeffræði, og
ber fræðiheitið „osmics“. Fræði-
grein þessi er farin að hafa geysi-
mikil áhrif, og fyrir áhrif hennar
stóreykst nú sala vissra tegunda
af heimilistækjum, gosdrykkjum og
bjór, tyggigúmí, tannkremi, sápu,
snyrtivörum, gúmteygjum, bleki,
kalkipappír, ritvélarböndum,
nylonsokkum, gólfdúk, veggfóðri,
lími, plastefnum, leikföngum,
vefnaðarvörum og rúmdýnum.
Nú hafa verið búin til tæki, sem
eru svo nákvæm, að þau geta greint
í sundur fólk á hinni einstaklings-
bundnu lykt, sem hverjum manni
fylgir. Dr. Andrew Dravnieks í
Chicago er brautryðj andi í þeirri
sérgrein „þeffræðinnar“. Hann hef-
ur sýnt fram á það, að hvert her-
bergi hefur sína sérstöku lykt. Og
það, sem ræður þessari lykt, er
málningin á veggjunum, bónið á
gólfinu, bækurnar, húsgögnin og
aðrir hlutir, sem í herberginu eru.
Sá, sem kemur inn í herbergi, „tek-
ur í sig svolítið af þeirri sérstöku
lykt, sem í herberginu er, og hann
skilur einnig eftir svolítið af sinni
eigin lykt. Með lyktgreiningarvél
geta rannsóknarlögreglumenn
kannske sannað það einhvern tíma
í framtíðinni, að grunaður maður
hafi verið viðstaddur á vissum
stað, já, sannað það með hjálp hinna
ýmsu „ilmbrigða“, sem loða enn
við líkama hans eða föt.
Mannlegt þefskyn er mörgum
sinnum næmara en mannlegt bragð-
skyn. Maður getur fundið lykt af
ethylalkoholi, þótt það sé ekki fyr-
ir hendi í meira magni en 0,44% af
þyngd loftsins, sem umhverfis hann
er. Magnið verður að komast upp
í 14% af þyngd, eigi hann aftur á
móti að geta fundið bragð þess.
Orðatiltækið „nef eins og á blóð-
hundi“ gefur til kynna, að þefskyn
dýrsins sé miklu næmara en
mannsins. Ýmislegt virðist þó sanna
hið gagnstæða. Vísindamaður einn,
sem rannsakaði mannlegt þefskyn,
hefur reiknað það út, að maðurinn
geti greint það með hjálp þefskyns
síns, þótt færri en 8 sameindir af
lyktarsterku efni séu nálægt hon-
um. Þú getur fundið lykt, sem
myndast af einum 25 biljónasta
úr dropa í einum rúmsentimetra af
lofti. Engin mölfluga né hundur
getur gert betur.