Úrval - 01.12.1973, Page 60

58
URVAL
slagi á þessu ári og að minnsta
kosti þriðji hluti þeirra, áður en
þeir komast á sjúkrahús.
Að minnsta kosti 50 þúsund þessa
fólks yrði bjargað frá svo ótíma-
bærum dauðdaga, ef þeir þekktu
frumþætti sjúkleikans og fengju
hjálp innan tveggja klukkustunda.
Hugsum okkur John P. í Spring-
field. Til allrar hamingju fyrir
John höfðu fjölmiðlar í Springfield
hafið fræðslu um þessi frumatriði
hjartaverndar frá því árið 1971.
Síðastliðinn vetur var John að
gera við bílinn sinn úti í bílskúr
en fann þá til ónotalegra þyngsla
fvrir brióstinu bak við bringubein-
ið.
Á fimm mínútum versnaði þessi
vanlíðan og varð að sárri tilkenn-
ingu í kjálkanum og vinstri hand-
leggnum. Hann fór nú inn til að
fá sér kaffi. En hvíldin notaðist
ekki. Nú varð tilkenningin að áköf-
um verk og breiddist um allt hol-
ið. Honum lá við andköfum og
fannst eins og mikill þungi lægi
á brjóstinu vinstra megin oS fram
eftir bringuna.
Allt í einu var orðið „hjartaslag"
eins og hvíslað að honum os um
leið sú minningamynd, sem hann
átti um mann, með verk fyrir brjóst
inu, verk, sem lagði út í báða hand-
leggi.
John greip símann og hringdi í
konuna sína. Nokkrum mínútum
seinna voru þau á leið til sjúkra-
húss þar í grenndinni. Þau kom-
ust þangað í tæka tíð. Hiarta Johns
titráði nú án þess að slá reglulega.
það var einhver gormbreyfing í
tómi. Það dældi ekki blóði lensur.
Þegar slíkur titringur hefst, má
búast við dauða eða ólæknandi
heilaskemmdum á hverri stundu,
nema unnt sé að framleiða reglu-
lega háttbundinn hjartslátt með
rafstraumi eða lyfjameðferð. John
gat fengið hvort tveggja eftir
nokkrar sekúndur. Honum var borg
ið. Mánuði síðar var hann kominn
að verki.
„Það sem gerzt hefur með þess-
ari aðferð, sem nefnist EWS-að-
ferðin, er blátt áfram það, sem
nefna mætti lykil að leyndardómi
hjartaslags," segja læknarnir í
Springfield, einkum sérfræðingur í
hjartasjúkdómum, Glenn O. Turn-
er að nafni. Þeir hafa soðið saman
ýmiss konar leiðbeiningar nauð-
synlegar fyrir almenning viðvíkj-
andi tuttugu mismunandi hjarta-
sjúkdómum. Árangurinn er furðu-
legur. Einkum hefur þessum lækna
hópi tekizt að koma fólki +il að
leita hjálpar í t.æka tíð.
Rannsókn, sem gerð hefur verið,
sannar að fjöldi þeirra sjúklinga.
sem leituðu hjálpar í slíkum til-
fellum, jókst um tuttugu af hundr
aði.
Áður hafði tímalengdin frá því
sjúklingur veiktist og þar til hiáln
fékkst verið 46 stundir að meðal-
tali. En eftir að þessi ráð voru birt
almenninai, varð sá tími aðeins 28
stundir. Eða eins og einn læknir
orðar það:
„Enn er langt frá því. að sú ésk
hafi orðið að veruieika að veita
hjálp innan klukkustundar frá því
að sjúkdómurinn gerir vart við sie.
Samt stórt spor í áttina.“
Svo vel hefur þessi Springfield.