Skírnir - 01.01.1860, Blaðsíða 22
21
FRÉTTIR.
Daniuörk*
laudií) og héit til Færeyja. í Glasgó (Glasgow) á Skotlandi hefir
Shaffner sagt frá ferírnm sínum, og eptir hans frásögn höfu vér
]>ab er vér vitum um þessa för. Shaffner segir fyrst frá ]>ví, er
hann kvebst verib hafa hræddr um, aÖ þrábrinn milli Irlands og
Nýfundnalands (Helluland hi& litla) mundi eigi verba ab fullu
haldi, eigi fvrir þá sök, ab rafsegulþrábr yrbi eigi lagbr um svo
langa sjávarleib, heidr fyrir því, aö svo seint gengi ab senda fregu
eptir svo löngum þræbi í sjó ebr vatni. Fróbir menn höfbu fundií),
ab rafrmagnsstraumrinn seinkabi sér ab ]>ví skapi meir, sem raf-
segulþrábr lægi lengri veg í vatni. Seinkun þessi ebr farartalmi
er köllub straumtöf ebr straumdvöl rafrmagnsins. Ef þrábrinn er
grafinn í jörb nibr, þá er ab vísu straumdvöl nokkur, en þó miklu
minni, og liggi þrábrinn á stöngum, er hún ómerkjanleg nema í
rigníngum og votvibrum. Shafi'ner er mabr vel ab sér í rafsegul-
fræbi, og/]>á er hann athugabi þetta, kom honum þegar 1854 til
hugar, ab réttast mundi ab leggja þrábinn milli Vestrheims og Norbr-
álfu yfir Grænland, ísland og Færeyjar, því sú leib væri styttri í
raun réttri og einkum lægi þá þrábrinn skemmri veg á' mararbotni.
Shaffner hóf því ferb sína til Englands 1854, hafbi tal af þeim
mönnum, er stóbu fyrir rafsegulþrábnum á írlandi, og sögbu þeir
honum, ab rafrmagnsstraumrinn rynni á ]>ribjúngi 'sekúndu hin
fyrstu fim hundrub mílna af hverjum þeim þræbi ebr leibanda, er í
sjó lægi, en ]>yrfti heila sekúndu til ab renna hin næstu fim hundrub
milna, og þá 9 sekúndur til ab fara alla leib milli |>rábarendanna
á Irlandi og Nýfundnalandi, meb því ab þrábrinn var 2022 enskar
mílur ab lengd ebr 87 þíngmannaleibir ab voru máli. Nú er sú
íþrótt ab skjóta fréttum einúngis í því fólgin, ab hleypa aptr og
aptr rafrmagnsstrauminum eptir ]>ræbinum og stöbva hann jafn-
óbum aptr og aptr á milli, verbr ab hleypa straumnum hér um bil
5 sinnum eptir þræbinum og eins opt úr honum aptr, til þess ab
gjöra einn bókstaf á vibtökustabnum, og nú er 7 stafi þarf til eins
orbs ab mebaltali. þá þyrfti 5 j mínútu til ab senda eitt orb eptir
þræbinum yfir Atlantshafib. Menn hafa þó sagt, ab fyrst í stab hafi
verib sent eptir honum eitt orb á hverri mínútu, en þó svo hefbi
verib, þá var þab reyndar of lítib, og þrábrinn hefbi eigi getab
borgab kostnabinn, þótt hann hefbi eigi síbar vesnab, Frá Englandi