Skírnir - 01.01.1860, Side 78

80
FRÉTTIU.
Holiand*
mjög. Nú er þar enginn tollr greiddr af óunnum varníngi, svo sem
ull, skinnum óeltum og ósútulium o. s. frv., og mjög lágr tollr efer
enginn er tekinn af kornvöru og öbrum matvælum. Af ibnarvarn-
íngi er enn tekinn tollr, en |ió lítill, og eigi nema af nokkrum
slíkum kaupeyri. Hollendíngar hafa eigi óttazt, ab iönaíir í landinu
mundi mínka af jiessum sökum, heldr fullyrtu |>eir, ai) iiinaSar-
menn mundi veriia miklu kappsfyllri og vanda sig betr, er þeir
fengi erlenda ibnaðarmenn viö a& keppa. Nú er eptir a& vita,
hverja skatta Ilollendíngar muni leggja á sig í staii tollanna, |>ví
eigi megu j>eir missa af tekjunum, heldr ver&a |>eir fremr at) auka
j>ær en vana, og er ]>aí) einkum fyrir f>á sök, aí) þeir eru svo
stórskuldugir frá fyrri tímum. Allar rikisskuldir Hollendínga voru
í fyrra 1,131,345,230 gyllina efer 848,508.912 ríkisdala, og ganga
rúmar 33 miljónir gyllina e&r jafnvel 34 miljónir til leignagjalda
og skuldalúkuíngar; hafa og Hollendíngar borga& sí&an 1853 nálega
70 miljóna gyllina. Skuldir þessar eru æri& þúngar fyrir ]>jó& þá,
er eigi er mannfleiri. 1858 voru Hollendíngar 3,524,823 a& tölu,
e&r álíka mannmargir sem Svíar; en þó ber eigi á ö&ru en þeir
komist allvel af, og verzlun þeirra stendr enn me& allmiklum blóma.
Ári& 1856 fluttu þeir utan varníng á 338,248,371 gyllina, en til
landsins á 411,741,153 gyllina; var því allr kaupskapr þeirra vi&
önnur lönd 749,989,524 gyllina. J>a& ár áttu þeir 2,343 kaupför,
og eru þó fiskiskip þeirra eigi me& talin.
þess hefir veri& á&r geti& í riti þessu, a& Hollendíngar ætti
yfir tveim hertogadæmum a& segja, er eigu nokkru vi& j>ýzka sam-
bandi& a& skipta (sbr. Skírni 1857, 64. bls.). Me& J>ví nú Hol-
lendíngum er líkt fari& í þessu sem Dönum, þá er eigi ófró&legt aö
vita, þótt eigi væri nema til samanbur&ar, hversu Hollendíngum
ferst úr hendi stjórn hertogadæma sinna og hversu eru vi&skipti
J>eirra og bandaþíngsins þý&verska. Nú er svo mál me& vexti, a&
hertogadæmiÖ Lúxemborg er |>ýzkt bandaland, sem Holsetaland e&r
Láenborg, og fær þa& þjó&verjum í her 3800 manna; en Limborg
er nær því svo ni&rlenzkt sem Slésvík er dönsk, nema betr sé.
. Limborg gjör&ist a& vísu þýzkt bandaland ári& 1839, en þa& er fremr
aö nafni, en a& svo sé í raun réttri, því hertogadæmi þetta er sem
eitt héraÖ í Hollandi, þa& hefir lög og landsrétt hinn sama sem