Skírnir - 01.01.1860, Page 89

Frakklniul.
FKÉTTIR.
91
Frakkar hafa mest kaup vib Englendínga, og eykst sá kaupskapr
mefe ári hverju. Arib 1832 voru kaup Engla og Frakka rúmar
48 miljónir dala, en 1857 voru þau orbin 207 miljónir dala, og
mun þá mörgum þykja súrt í broti, ef þjó&ir þessar berjast, því
margir lifa vib verzlun þessa og þó hafa enn fleiri gagn af henni
í báöum löndunum.
Frá
B e I g u ni.
I Skírni síbasta er þess getib, ab stjórnin hafi lagt frumvarp fram
á þingi um betri skipun harnaskóla. í Belgíu er barnakennsla
frjáls, meb því ab hverr er sjálfrábr um, hvort hann lætr barn sitt
ganga í skóla ebr eigi. þó eru varla nokkurstabar svo margir
barnaskólar sem í Belgíu ab jöfnu manntali, veldr því mjög þétt-
býlib, sem þar er meira en i. nokkru öbru landi. 1857 voru lands-
menn 4,577,236, en landib e-r eigi nema rúmar 536 ferskeyttar
hnattmílur ab stærb. Barnaskólarnir í Belgíu eru stofnabir og kostab
er til þeirra á ýmsan hátt; sumir eru settir og standa af gjöfum ein-
stakra manna, abrir af samlagseyri, abrir af tillögum úr sjóbum
hreppa, sýslna ebr héraba, og enn eru nokkrir settir á kostnab
landsins ab nokkru ebr öllu leyti. Eptir 1830, þá er Belgar unnu
frelsi sitt, hafa prestar fengib mikil yfirráb yfir kennslunni í barna-
skólunum sem og öbrum skólum í landinu, og rába þeir henni nú
ab mestu, en stjórnin hefir ab eins tilsjónarmenn sína til ab gæta
ab hverju fram vindr. Meban Belgía lá til Hollands, voru þab lög,
ab eigi skyldi kenna börnum kristin fræbi í skólunum, heldr skyldi
prestar gjöra þab í heimahúsum ebr í kirkjunni, en nú er þab af
tekib síban ab mestu leyti. Á þíngi Belga kom sú uppástúnga
fram, ab foreldrum skyldi gjört ab lagaskyldu, ab láta börn sín
ganga í skóla, og var látib varba fjársekt ebr haldsetníng. Um-
ræburnar um þetta mál voru næsta merkilegar, því hér var um
þab ab gjöra, hvort rétt væri ab neyba foreldri barns ab lögum til
ab láta þab njóta uppfræbíngar ebr skólakennslu, og þó mætti
flestum Íslendíngum, er nú eru uppi, þykja þab enn merkilegra,
ab allir þíngmenn svo ab kalla voru uppástúngu þessari mótfallnir.
Bábgjafi innlendu málanna, Rogier (Robgeir) ab nafni, kvabst ab