Skírnir - 01.01.1860, Qupperneq 106

108
FRÉTTIR.
Rrísslnnd.
fjöllin. Mönnum er nú aÖ vísu nokkru kunnara um Síberíu en
forfe&rum vorum, er kölluöu land þetta Jötunheima; menn vita nú
fleira en ai> þar er kuldi óþolandi og ai) þar er bústair sakamanna
þeirra, er gjört hafa á hluta Rússa keisara. Síbería nær frá 50.
mælistigi til 75. mælistigs norferáttar, ei>r nær 8£. mælistigi lengra
norfer en ísland; eru því 75 þíngmannaleibir vegar sunnan af
landamærum norir til hafs, þar sem lengst er, en vestan frá Ural-
fjöllum austr til landsenda vi& Beríngssund er meira en 100 þíng-
mannaleiiir vegar. Loptslag í Síberíu er kalt, sem allir vita, en
sunnan til er þar mikill hiti á sumrum, og því vex þar korn alls
konar og þó ærii) noriiarlega sé. í borg þeirri, er Jakúzk heitir
°g liggr á 62. mælistigi nor&ráttar, er kuldinn í september frá 5
til 7 stig, í október 25 og í desember 46 eir jafuvel 51 stig á
mæli Réaumurs; en í júlímánuiii á sumrum er hitinn aptr 46 stig,
vex því rúgr og hveiti þar í grennd og enn noriiar. þaf) má nærri
geta, ai) eigi getr veriii mikill kaupskapr né flutníngar í landi þessu,
sem er svo fjarskalega víiilent, fámennt og eintómar vegleysur,
skógar þykkir og merkr stórar, mýrar og kviksyndi, flár og forui),
en hvergi verir ai) því komizt sjóleiiis ab norban , því Daubahafib
er þakib ísi sumar sem vetr. þótt nú Rússar hafi ab öllum lík-
indum eigi séb þab meb fyrsta, hversu mikil vandkvæbi voru á veg-
leysinu og flutníngsleysinu í Síberíu, þá er þab síbr láanda, meb
því ab mönnum var þá síbr kunn sjóleib til Austrheims; en nú er
því síbr furba, þótt Rússar finni þenna tálma og vili því á allan
hátt reyna til ab greiba götu fyrir kaupskap vib önnur lönd. Rússar
hafa lítib gagn af ám þeim í Síberíu til flutnínga, er falla norbr
um landib, en þab er ab eins ein á, sem fellr austr um landib. A
þessi sprettr upp i tveim kvíslum, kemr önnur þeirra upp skamt
fyrir austan Kjakta, er Onon heitir og Silka öbru nafni, hún er skip-
geng; þá fellr hin kvíslin í hana ab sunnan, er Argum heitir, en
fyrir neban ármótin heitir áin Amur ebr Amrá, hún fellr subr og
austr eptir Mandsjúalandi út í Japansflóa. Rússar hafa nú fengib
hjá Kínverjum leyfi til ab nota ána, en abrir segja ab þeir hafi
fengib þann hluta Mandsjúalands, er liggr fyrir norban ána; en hvab
sem um þab er, þá nota Rússar ána og landib bábu megin sem
eign sína. þeir hafa bygt bæ nokkurn nibr vib árósinn, ganga