Eimreiðin - 01.01.1960, Síða 76

64
EI.MREIÐIN
liafði Þuríði gömlu hina spöku sér
við hönd, og arí'sagnir nokkurra
viturra vina og frænda. Mest hefur
honum þó dregið unt sitt eigið
hyggjuvit.
En ágæti lians og frægð minnkar
ekkert við það þó að kannast sé
við, að síðari tíma fræðimenn hafa
einnig haft nokkuð til brunns að
bera. Sakir aukinnar almennrar
menntunar og liáskóla standa þeir
á hærri kagaðarhóli, liafa víðsýni
meira yfir öldur atburða og aldir
horfinna tíða. Þeir geta borið sam-
an bækur sinar og annarra og lesið
forna annála margra landa.
„Aldrei hafa útlendingar átt
fornmenn,“ er haf't eftir Oddi
sterka af Skaganum. Allhraustlega
mælt, en lieldur broslegt. Ekki þurf-
unt við að digrast svo að við verð-
um að undri og athlægi. Er gott
sem er. Við höfum átt marga góða
fræðintenn, og það hafa auðvitað
aðrar þjóðir einnig átt, sem betur
fer.
Meðal marga ágætra íræðimanna
okkar ber einn sérstaklega hátt.
Er það Guðbrandur Vigfússon,
sem útskrifaðist úr Reykjavíkur-
skóla 1849, sigldi til Kaupmanna-
hafnar og fór í háskólann þar.
Skráður þar með 1. einkunn. En
hann varð fljótt handgenginn Jóni
Sigurðssyni forseta, vinur hans mik-
ill og samstarfsmaður. Óðara en
varði var hann orðinn einhver lærð-
asti maður í málvísindum og sögu.
Hann var í ritstjórn Nýrra félags-
rita, og í tvö ár skrifaði hann Skírni
„svo vel, að aldrei hefur það verið
betur gert,“ segir dr. Jón Þorkels-
son. Hann ferðaðist mikið um
Norðurlönd, Þýzkaland og Eng-
land. l’il Manar fór hann til þesS
að þýða fornar rúnir á steinuni-
Með Konráð Maurer ferðaðist hann
í hálfan mánuð um söguríkar
byggðir Breiðafjarðar, gaf síðan ut
Eyrbyggju. Hann sá um útgáfu a
mörgum íslendingasögum. í Krist-
janíu gaf hann út Flateyjarbók nieð
C. R. Unger háskólakennara, skrif-
aði hana einn upp staf fyrir staf-
Fornrit vor og skinnbækur elskaði
hann og hélt fyrir helgan dóm, seg-
ist hann og hafa handleikið hverja
íslenzka skinnbók og hvert einasta
brot af íslenzku bókfelli, er til sé a
Norðurlöndum. Og þessi ntikh
fræðimaður var ekki ljúgfróður. I
háskólum og í vísindafélöguW
margra landa var hann heiðraður.
Hann varð prófessor í Oxford og
gerði háskólinn þar hann að Mastet
of Arts. Frægastur mun þó Guð-
brandur vera fyrir íslenzk-ensku
orðabókina, sem út kom á kostnað
háskólans í Oxford á árunum 1869
til 1873, og oft er kennd við Kon-
ráð Gíslason eða útgefandann,
Cleasby. Mesta vinnu mun þó Guð-
brandur hafa lagt í þetta ágæta
verk að lokum.
Því eru svo mörg orð höfð hei
um Guðbrand Vigfússon, að svo
vill til, að hann hefur svarað spui n-
ingunni, sem hér var nefnd í upp'
hafi þessarar greinar. Hann hefut
skrifað ritgerð mikla, er nefnist-
Um tímatal í íslendingasögum, °R
birtist í 1. bindi af Safni til sögu
íslands. En um þetta erfiða efm
hefur enginn skrifað jafnrökfast og
rækilega. Dr. Jón Þorkelsson segi’
um ritgerð þessa: