Morgunblaðið - 05.06.1999, Blaðsíða 46

, 46 LAUGARDAGUR 5. JÚNÍ 1999
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Marteinn fædd-
ist í Reykjavík
17. október 1923.
Hann lést á Sjúkra-
húsi Reykjavíkur
fimmtudaginn 27.
maí siðastliðinn.
Foreldrar Mar-
teins voru hjónin
Sigurður Þorsteins-
son kaupmaður, f.
5.9.1888 í Hafnar-
firði, d. 2.11.1966,
* og Sveinbjörg Hall-
dóra Sumarlilja
Marteinsdóttir, f.
12.5. 1894 í Traðar-
koti í Reykjavík, d. 15.7.1963.
Systkin Marteins voru: Ólafur
Þ., f. 27.2.1921, d. 2.5.1987;
Jarl, f. 27.4.1922; Sigurður, f.
7.12.1924; María, f. 24.11.1926;
Lilja Árna, f. 15.8.1928; Þor-
steinn, f. 26.3.1931.
Hálfsystkin Marteins, sam-
feðra: Hilmar Haukur, f.
15.1.1937, d. 23.11.1972; Gylfi
f. 4.11.1942; Kristín Guðrún, f.
26.1.1949.
Marteinn fór barn
að aldri að Búrfelli í
Grímsnesi til hjón-
anna Páls Diðriks-
sonar og Laufeyjar
Böðvarsdóttur og
ólst þar upp fram á
unglingsárin er hann
hélt til náms í Iðn-
skóla Reykjavíkur í
húsgagnasmíði og
lauk námi árið 1948.
Marteinn kvæntist
19. desember 1954
Þuríði Indriðadóttur
frá Gilá í Vatnsdal, f.
8.6.1925, d.
25.8.1993, dóttir hjónanna Ind-
riða Guðmundssonar, bónda og
oddvita, og Kristínar Gísladótt-
ur.
Börn Marteins og Þuríðar eru:
1) Páll, f. 23.8.1954, börn: a)
Kristrún Huld, f. 1978, b) Björg-
vin Huldar, f. 1979; c) Marteinn
Svanur, f. 1985; 2) Kristín Ind-
íana, f. 24.6.1956, maður hennar
er Hannes Sigurgeirsson, börn:
a) Þuríður, f. 1982, b) Indriði, f.
1984; 3) Jakob Daði, f.
21.10.1958; 4) Laufey, f.
28.1.1960, d. 22.10.1995, sonur
hennar er Auðun Ágúst,
f.1990; 5) Einar, f. 20.10.1966,
sambýliskona hans er Pálína
Sif Gunnarsdóttir; 6) Þór, f.
5.11.1967, kona hans er Ýal-
gerður Laufey Einarsdóttir,
börn: a) Einar Jakob, f. 1994,
b) Kolbrún Laufey, f. 1995, c)
stúlkubarn, f. 1998. Sonur
Þuríðar, Baldur Fjölnisson, f.
8.3.1951.
Marteinn og Þuríður hófu bú-
skap 1953 að Hátröð 7 í Kópa-
vogi, byggðu síðar hús við
Digranesveg og bjuggu þar til
ársins 1957 er þau fluttu á föð-
urarfleifð Þuríðar að Gilá í
Vatnsdal.
Með bústörfum stundaði Mar-
teinn byggingavinnu og öðlað-
ist síðar réttindi í húsasmíði.
Hann var byggingareftirlits-
maður í Austur-Húnavatnssýslu
um árabil og leiðsögumaður
veiðimanna í Vatnsdalsá. Mar-
teinn réðst til starfa að Húna-
völlum árið 1974 sem kennari
og húsvörður og starfaði þar
allttil ársins 1989.
títför Marteins fer fram frá
Búrfellskirkju í Grímsnesi í dag
og hefst athöfnin klukkan 11.
MARTEINN ÁGÚST
SIG URÐSSON
Elsku pabbi minn, nú hefur þú
fengið hvfldina langþráðu, hvíldina
sem þú varst búinn að þrá svo heitt.
Þú varst svo einmana þegar
mamma dó snögglega 1993. Síðar,
eða árið 1995 þegar Laufey systir
lést í bflslysi, varðst þú afar ósáttur
við lífíð og tilveruna. Ósáttur við að
hafa ekki fengið að fara þessa för
sjálfur en aldrei hefur verið spurt
um aldur þegar maðurinn með ljá-
inner annars vegar.
Eg vil þakka þér margt. I mínum
m uppvexti varst þú sérstaklega dug-
legur að hjálpa mér og mínum
systkinum við alls konar smíðar,
föndur og þess háttar. Þú kenndir
mér að draga til stafs og lagðir
mikla áherslu á góða skrift enda
hafðir þú glæsilega og skýra rit-
hönd svo af bar. Þú kenndir mér að
meta góðar bækur og fara vel með
þær. Nú á ég allar bækur sem mér
voru gefnar frá því ég var smá-
stelpa. Ég vil þakka þér sérstaklega
hvað þú reyndist bömunum mínum,
Þuríði og Indriða, vel alla tíð. Þú
barst hag þeirra svo sannarlega fyr-
ir brjósti. Hjálpaðir þeim alloft við
nám og gafst aldrei upp við að fletta
bókunum þínum ef þau vantaði ein-
, hveijar upplýsingar varðandi námið.
Ef þú varst syðra og okkur vant-
aði að vita um skrúfu eða bók gast
þú ætíð sagt mér gegnum síma hvar
þetta eða hitt væri. í annarri hillu
að sunnan, trúlega hilla þrjú ofan
frá, sennilega bók sjö eða átta. Eða
skrúfukassi í neðstu hillunni í hom-
herberginu við hliðina á naglapakka
með smánöglum í. Aldrei brást þú í
þessum efnum enda alltaf með hlut-
ina á vísum stað og sjónminnið í
lagi.
Þú varst mjög kröfuharður við
sjálfan þig, tókst aldrei að þér verk
nema að geta skilað því fullkomnu.
Handlagni þín er víða þekkt og ekki
að ástæðulausu. Þú gerðir kröfur til
okkar systkinanna um að gera hlut-
ina vel ef við á annað borð tækjum
verkefni að okkur. Þetta er mikið
rétt og þér að þakka ásamt mömmu
sem var ekki síður vandvirk og
gerði kröfur til sjálfrar síns.
Elsku pabbi, Kði þér vel á nýjum
slóðum. Takk íyrir allt.
Þín dóttir,
Kristín Indíana.
Tilvera okkar er undarlegt ferðalag.
Við erum gestir og hótel okkar er jörðin.
>*. Einirfaraenaðrirkomaídag,
því alltaf bætast nýir hópar í skörðin.
Og til eru ýmsir, sem ferðalag þetta þrá,
en þó eru margir, sem ferðalaginu kvíða.
Og sumum liggur reiðinnar ósköp á,
en aðrir sitja við hótelgluggann og bíða.
(Tómas Guðmundsson)
1 Elsku Matti, er ég kom til þín
kvöldið áður en þú fórst datt mér
ekki í hug að ég ætti ekki eftir að
sjá þig oftar, kannski vildi ég bara
ekki meðtaka það. Þetta kvöld
langaði mig til að hrista þig til og
segja þér að láta ekki svona, að
vera græta mig og tala lítið sem
ekkert við mig, því mig langaði svo
að spjalla. En svona getur eig-
ingimin verið því ég veit að þetta
varst þú búinn að þrá lengi, ég hélt
bara að ég hefði meiri tíma.
Þau voru ekki ófá skiptin sem ég
sat hjá þér fyrir norðan og við flett-
um ættfræðibókunum þínum því
þær áttir þú margar og verður gott
að geta gluggað í þær seinna meir.
Mikið var gaman hjá okkur er við
tókum í spil en ansi gátuð þið feðg-
ar oft pirrað mig með óþarfa spjalli
um spilin sem þið voruð með á
hendi. Þó græddi ég á því.
Alltaf varstu að gauka einhverju
gömlu dóti að mér því þú vissir
áhuga minn á því liðna og ég á eftir
að varðveita þessa muni handa
öðrum kynslóðum og sögunum sem
þeim fylgja.
Það verður skrýtið að koma
norður og sjá þig ekki sitja í hom-
inu þínu en ég veit að þú munt vera
þar og fylgjast með okkur. Verst
þykir mér að þú skyldir ekki fá að
kynnast ófæddu barnabami þínu
en við Einar sjáum til þess að það
fái að heyra um afa sinn á Gilá.
Þegar ljóst varð hvert stefndi tók
ég utan um þig og sagði þér hversu
vænt mér þætti um þig. Þá sagðir
þú að það væri ekki seinna vænna
en ég sá að þér þótti gott að heyra
þetta. Það er alltaf jafn erfítt að
segja „mér þykir vænt um þig“ þó
svo að maður hugsi það. Því ætla ég
að þakka þér fyrir samveruna og
Matti minn, mér þykir vænt um
þig-
Þín
Pálína
Elsku afi, við ólumst upp með
þér og ömmu Þuríði nánast öll okk-
ar ár og era þau okkur ógleyman-
leg. Fyrstu árin okkar bjuggum við
öll í gamla húsinu heima á Gilá. Síð-
ar byggðuð þið amma lítið hús á
túninu fyrir ofan okkur. Mörg eig-
um við sporin milli húsanna, fyrstu
árin í pössun, síðan til að nema fró-
leik. Aldrei komum við að tómu
húsinu hjá ykkur.
Þú áttir mikið bókasafn og þar
var hægt að fletta upp á hverju sem
var og varst þú ólatur að fletta upp
hinu og þessu í sambandi við skóla-
nám okkar.
Alltaf áttir þú pappír, liti, skæri og
lím þegar okkur datt í hug að mála
eða föndra. Amma pijónaði á okkur
peysur og sokka og hringlaði við
pottana, þú gluggaðir í bækurnar
þínar og skaust að okkur nammi
annað slagið. Þetta vora góðir dagar.
Eftir að amma lést reyndum við
að vera dugleg að labba yfir til þín í
„afahús“ með póstinn þinn og heita
máltíð einu sinni á dag sem mamma
okkar eldaði. Þú varst duglegur að
elda og bjóða okkur í pylsuveislu
eða fískibollur sem þú hafðir mikið
dálæti á.
Nú hefur þú fengið hvfldina og
ert kominn til ömmu og Laufeyjar
frænku.
Elsku afí, líði þér vel.
Þín afabörn,
Þuríður og Indriði.
Hinn 27. maí í byrjun sjöttu viku
sumars kom kallið, Matti minn.
Þegar litið er til baka hlaðast upp
minningar um vera mína í sveitinni
hjá Marteini og konu hans, Þuríði,
en hún var móðursystir mín og fékk
ég að vera í sveit hjá þeim í sjö
sumur. I dag finnst mér það hafa
verið forréttindi að hafa fengið að
vera í sveit á sumrin og það hjá
svona góðu fólki. Þuríður lést
haustið 1993 og var það mikill miss-
ir fyrir okkur og ekki síst fyrir
Martein og böm þeirra því að þau
hjónin vora mjög samrýnd. I sjöttu
viku sumars er sauðburðurinn
langt kominn eða búinn á flestum
bæjum. Ég, lítil stelpa í Bamaskól-
anum í Kópavogi, átti erfítt með að
bíða eftir að skólanum lyki á vorin
og fékk oftast að fara þegar síðustu
prófin vora búin. Það var ekki beðið
eftir skólaslitum því tilhlökkunin að
fara í sveitina var svo mikil og á
haustin fór ég oft ekki suður fyrr
en eftir réttir. Oftast fór ég með
Norðurleiðarútunni og man ég
hvað mér fannst alltaf langt til ykk-
ar. Hvalfjörðurinn óendanlega
langur og hugsaði ég oft um það
hvað leiðin yrði styttri ef það væri
brú yfir Hvalfjörðinn en það hvarfl-
aði aldrei að mér þá að það ættu
eftir að koma göng undir Hvalfjörð-
inn. Þegar ég kom loks norður var
sauðburðurinn oftast í fullum gangi
og ekki vildi ég missa af því. Eða að
sjá þegar kýmar voru settar út í
fyrsta skipti á vorin, það var alltaf
svo mikil tilhlökkun hjá okkur
ki-ökkunum. Matti og Gógó (en það
voru þau kölluð) voru samhent
hjón, fjárhúsið var þeirra beggja,
hvort heldur var í sauðburðinum,
við marka lömbin eða rýja rollurnar
og í fjósið fóra þau alltaf saman.
Ég hafði mjög gaman af að fara í
fjósið með þeim og mátti ég mjólka
handa kisunni sem alltaf var í fjós-
inu. En fyrstu árin mín í sveitínni
var torffjós og fannst mér alltaf svo
hlýtt og notalegt að koma í það. Þeg-
ar nýja fjósið kom var söknuður að
gamla fjósinu. Enn þann dag í dag
sækist ég helst eftír að fá að fara í
fjósið af öllu ef ég fer á sveitabæ.
Ég verð að minnast aðeins á mat-
artímana. Þegar Gógó var búin að
setja matinn á borðið tók Matti við
að skammta okkur krökkunum.
Þegar það var fískur sá Matti um
að hreinsa hann fyrir okkur, hvort
heldur það var þverskorin ýsa eða
silungur sem var alloft. Matti fór
stundum í veiði og man ég sérstak-
lega eftir einni ferðinni en þá kom
hann með svo mikið af silungi heim.
Við krakkarnir fórum með Gógó
niður að Gilá til að slægja hann og
fannst mér þetta vera mörg þúsund
stykki.
Þessi sumur sem ég var í sveit
hjá þér, Matti minn, era mér
ógleymanleg og finnst mér ég vera
komin heim þegar ég kem á Gilá.
Það hefur ekki liðið það sumar að
ég hafi ekki komið í heimsókn í
sveitina til ykkar og alltaf var tekið
vel á móti mér, Einari og drengjun-
um okkar.
Matti lærði húsgagnasmíði á sín-
um yngri áram og var hann mjög
handlaginn við allt sem hann tók
sér fyrir hendur. Mattí hafði þá fal-
legustu rithönd sem ég hef séð af
karlmanni. Helsta áhugamál hans
var að lesa bækur og þá helst ætt-
fræðibækur. Hann átti mikið og
fróðlegt bókasafn. Ég var að vinna
á skjalasafni þegar Matti kom eitt
sinn til mín í heimsókn og bauð ég
honum að koma með mér í vinnuna.
Þáði hann það og sá ég hvað hann
naut þess að skoða og lesa bækum-
ar sem vora frá áranum 1910-1950,
allar handskrifaðar. Við höfum oft
rætt það síðan hvað hann hafði
gaman af þessu. Alltaf bað hann að
heilsa vinnuveitanda mínum þegar
við minntumst þessa tíma. Við
Matti áttum auðvelt með að ræða
málin og sjá spaugilegu hliðarnar á
tilveranni. Ég get skrifað mikið
meira en læt staðar numið hér.
Ég vil þakka þér fyrir öll okkar
góðu kynni, Matti minn.
Ég veit að það verður tekið vel á
móti þér af eiginkonu þinni og dótt-
ur. Megi algóður Guð geyma ykkur.
Börnum Marteins og fjölskyldum
þeirra, svo og systkinum hans og
þeirra fjölskyldum, vinum og öðr-
um ættingjum sendum við Einar
okkar innilegustu samúðarkveðjur
og biðjum algóðan Guð að vera með
þeim um framtíð alla.
Kristín Sveinsdóttir og
fjölskylda.
Marteinn Ágúst Sigurðsson,
fyrrum bóndi á Gilá í Vatnsdal,
andaðist á Sjúkrahúsi Reykjavíkur
eftir nokkurra ára veikindi. Hann
fæddist í Reykjavík 17. október
1923, sonur hjónanna Liþ'u Mar-
teinsdóttur og Sigurðar Þorsteins-
sonar. Þar ólst hann upp til 7 ára
aldurs í stóram systkinahópi. Þá
missti móðir hans heilsuna um ára-
bil og varð það til þess að Marteinn
kom á heimili foreldra minna að
Búrfelli í Grímsnesi og átti þar at-
hvarf meira og minna sín uppvaxt-
arár. Hann hélt þó alltaf miklum og
góðum tengslum við foreldra sína
og systkin og var systir hans María
einnig nokkur sumur á Búrfelli.
Eins og margir ungir menn á
stríðsáranum hélt Marteinn suður
til Reykjavíkur og fór í Bretavinn-
una tíl að afla sér fjár. En hugur
hans stefndi til náms, enda ágætum
gáfum gæddur. Hann hóf nám í
húsgagnasmíði um tvítugt og lauk
því með sóma. Hann var mikill hag-
leiksmaður og smiður góður. Hann
hafði mjög fallega rithönd og var
flinkur við útskurð og teikningar.
Hann vann síðan við húsgagna-
smíðar í nokkur ár. Alltaf var
tryggð hans mikil við foreldra mína
og okkur systkinin og austur að
Búrfelli lá leiðin alltaf er færi gafst
frá námi og vinnu.
En hamingja Marteins og mesta
lán í lífinu var er hann kynntist
konu sinni, Þuríði Indriðadóttur,
Gógó, fallegri og afburðamyndar-
legri stúlku frá Gilá í Vatnsdal. Þau
giftu sig 1954 og stofnuðu heimili í
Kópavogi. Árið 1957 tóku ungu
hjónin við búskap á Gilá er Indriði
faðir Gógóar hætti búskap. Þar var
lítill húsakostur og tóku nú við
annasöm ár við uppbyggingu húsa
og búrekstur. Þar kunni Marteinn
að sjálfsögðu vel til verka með sína
smíðakunnáttu og vandvirkni en
kona hans var honum stoð og stytta
og saman unnu þau að búskapnum
og uppeldi bamanna sem urðu sex
og fyrir átti Gógó einn son, Baldur,
sem Marteinn gekk í fóðurstað. Tvö
barnanna létu þau heita í höfuð for-
eldra minna, Pál og Laufeyju. Jörð-
in Gilá er landlítil og bar ekki stórt
bú. Þau vora þvi mörg aukastörfin
sem unnin vora utan heimilisins til
þess að afla tekna. Þegar þau höfðu
komið sér upp fallegu húsi tóku þau
mörg börn úr Reykjavík til sumar-
dvalar. Má nærri geta að mikið
annríki var á þessu stóra heimili.
Myndarskapur Gógóar var annál-
aður en Marteinn tók líka mikinn
þátt í öllu heimilishaldi með henni
og vora þau mjög samhent. Um 17
ára skeið var Húnavallaskóli þeirra
annað heimfli á vetram en þar unnu
þau bæði, hún sem matráðskona en
Marteinn við kennslu og viðhald.
Marteinn unni konu sinni og börn-
um mjög mikið og áttum við oft
löng símtöl þar sem hann fræddi
okkur um hagi þeirra og störf og
var stoltur af.
Þótt Marteinn hafi átt heima í
Vatnsdalnum í yfir 40 ár var hugur
hans mikið sunnan heiða og fann ég
oft að hann saknaði æskustöðvanna
og foreldra minna á Búrfelli. Hann
varð fyrir því mikla áfalli að missa
konu sína 1993 og síðan yndislega
dóttur sína, Laufeyju, í bflslysi
nokkru síðar. Einnig ástkæra
tengdadóttur, Hrefnu, eftir mjög
erfið veikindi. Þetta vora erfiðir
tímar og fengu mjög á hann en þá
naut hann góðrar umhyggju Krist-
ínar dóttur sinnar og fjölskyldu
hennar sem hafði tekið við búi á
Gilá.
Gógó og Matti, eins og hann var
oftast kallaður, höfðu flutt í lítið
íbúðarhús sem hann hafði reist í
túnfætinum og þar hugðust þau
eiga saman góða daga. Þau ár urðu
alltof fá, aðeins fjögur, en eins og
áður sagði lést Gógó snögglega
1993, aðeins 68 ára að aldri.
Marteinn var afar fróðleiksfús og
mikfll bókasafnari. Hann var vel
lesinn, sérstaklega í sögu lands og
þjóðar. Bækumar hans urðu hon-
um óþrjótandi afþreying í einsemd-
inni síðustu árin. Bömin hans og
systkin vora honum áfram stoð og
styrkur. Marteinn var hlédrægur
maður og barst ekki á. Hann gat
verið glettinn og spaugsamur.
Hann var trygglyndur og hringdi
oft til mín og systkma minna. Hug-
urinn var mikið heima á Búrfeli,
enda kona hans jarðsett þar og
þangað liggur síðasta leiðin hans til
hinstu hvflu. Ég kom til hans á
Sjúkrahús Reykjavíkur daginn fyr-
ir andlát hans. Þá var hann farinn
að kröftum en andinn og kímnin
vora söm og áður. „Það er ekki
langt í ferðina austur fyrir fjall,“
sagði hann og spaugaði sem frískur
maður. Ég hafði orð á sálarþreki
hans. „Ja, það er stutt eftir þegar
húmorinn er farinn,“ sagði hann.
En ég átti ekki von á því að það
yrði svona stutt.
Við systkinin á Búrfelli þökkum
honum samfylgdina og biðjum
börnum hans og fjölskyldum þeirra
guðs blessunar.
Ólöf Pálsdóttir.
Formáli
minningar-
greina
ÆSKILEGT er að minningar-
greinum fylgi á sérblaði upplýs-
ingar um hvar og hvenær sá,
sem fjallað er um, er fæddur,
hvar og hvenær dáinn, um for-
eldra hans, systkini, maka og
böm, skólagöngu og störf og
loks hvaðan útför hans fer
fram. Ætlast er til að þessar
upplýsingar komi aðeins fram í
formálanum, sem er feitíetrað-
ur, en ekki í greinunum sjálf-
um.