Morgunblaðið - 09.06.2000, Page 2

2 FÖSTUDAGUR 9. JÚNÍ 2000
MORGUNBLAÐÍÐ
FRÉTTIR
Sinntu
þjóðþrifa-
verkefnum
Félagsdómur úrskurðar
löndunarbann ólögmætt
FÉLAGSDÓMUR úrskurðaði í
gær að löndunarbannið, sem Ein-
ing-Iðja beindi til félagsmanna
sinna um að þeir lönduðu hvorki né
ynnu afla úr 17 tilgreindum loðnu-,
síldar- og kolmunnaveiðiskipum,
hafi verið ólögmætt.
Samtök atvinnulífsins stefndu
sem fulltrúi ísfélags Vestmanna-
eyja hf. Alþýðusambandi íslands
sem fulltrúa Verkamannasambands
íslands fyrir hönd Einingar-Iðju.
Krafðist stefnandi þess að viður-
kennt yrði með dómi að í löndunar-
banninu, sem tilkynnt var ísfélagi
Vestmannaeyja með bréfi 16. maí,
fælist brot á ákvæðum kjarasamn-
ings félagsins frá mars 1997 og
væri það því ólögmætt.
Einnig var þess krafist að viður-
kennt yrði með dómi að löndun og
vinnsla afla í fiskimjölsverksmiðju
Isfélags Vestmannaeyja á Akureyri
úr þeim 28 skipum sem tilgreind
voru í bréfinu, og reyndar var
seinna fækkað í 17, fæli ekki í sér
brot gegn vinnustöðvun, sem þá var
hafin hjá verkalýðsfélögum á Siglu-
firði, Raufarhöfn, Vopnafirði, Seyð-
isfirði, Norðfirði, Eskifirði og
Hornafirði.
I bréfinu var vísað til ákvæðis
laga um stéttarfélög og vinnudeilur,
þar sem segir að óheimilt sé að
ganga inn í störf þeirra, sem í verk-
falli séu.
I dómsorðinu segir að vörn
stefnda hafi fyrst og fremst verið
byggð á almennum staðhæfingum
um að útgerðir umræddra skipa
væru að koma sér undan áhrifum
verkfallsins með því að láta skipin
landa annars staðar en hjá fiski-
mjölsverksmiðjunum, sem verkfall-
ið beindist gegn, og flyttu þannig
verkefni verkfallsmanna annað.
Lagði stefndi fram því til staðfest-
ingar gögn um landanir fiskiskip-
anna og vísaði auk þess almennt til
eignarhalds og fastra viðskipta-
samninga.
Ekki einhlítt að skipin hafí að-
eins landað á verkfallssvæðum
„Þrátt fyrir það að framlögð
gögn um landanir umræddra 17
fiskiskipa gefi almennt vísbendingu
um að þau landi að jafnaði afla sín-
um á verkfallssvæðunum sýna
sömu gögn að það er engan veginn
einhlítt," segir í niðurstöðum dóms-
ins. „Þá eru, gegn mótmælum
stefnanda, ósannaðar staðhæfingar
stefnda um fasta viðskiptasamninga
og áhrif eignarhalds á skipunum, en
takmörkuð grein hefur verið gerð
fyrir því hvernig eignarhaldi á þeim
er háttað. Samkvæmt því verður að
telja að stefndi hafi ekki sýnt fram
á að grundvöllur hins umdeilda
banns hafi að þessu leyti verið það
traustur að á honum yrði byggt.“
Félagsdómur komst hins vegar
að þeirri niðurstöðu að stefnandi
hefði ekki rökstutt síðari kröfu sína
um að viðurkennt væri að löndun og
vinnsla afla úr skipunum fæli ekki í
sér verkfallsbrot og var þeirri kröfu
vísað sjálfkrafa frá dómi. Var máls-
kostnaður felldur niður.
VETTVANGSÆFINGIN Samvörð-
ur 2000 hefst í fyrramálið en hátt
í fjórtán hundruð manns frá sjö
löndum taka þátt í æfingunni, sem
fjallar um björgun úr hafsnauð.
Þátttökulöndin hafa í þessari viku
verið að flytja til landsins ýmsan
búnað sem notaður verður í æf-
ingunni og m.a. eru komnar hing-
að til lands tvær Chinook-þyrlur
Bandaríkjahers í þessu skyni.
Þyrlurnar, sem eru risavaxnar,
komu í góðar þarfir í gær en þá
voru þær nýttar til flutnings-
verkefna fyrir Skógrækt ríkisins,
Landgræðsluna, Náttúruvernd
ríkisins og Vestur-Eyjafjalla-
hrepp. Ljósmyndara Morgunblaðs-
ins gafst tækifæri til að vera með
í för þegar flugvélarnar fluttu
efni í göngustíga og brýr inn í
Þórsmörk, efni sem sjálfsagt kem-
ur í góðar þarfir í útivistar-
paradisinni í sumar.
Verkfallsverðir Sleipnis stöðvuðu
rútuferðir frá höfuðborgarsvæðinu
Formaður
Sleipnis býst við
löngu verkfalli
VERKFALLSVERÐIR Bifreiða-
stjórafélagsins Sleipnis létu til
sín taka á höfuðborgarsvæðinu í
gær, en þá stöðvuðu þeir m.a.
rútuferðir frá hótelum borgarinn-
ar, samkvæmt Óskari Stefánssyni
formanni félagsins. Verkfall
Sleipnis hefur nú staðið yfir í
rúman sólarhring og sagði Oskar
útlitið vera nokkuð dökkt og deil-
una komna í alvarlegan hnút.
Hann sagðist allt eins gera ráð
fyrir löngu verkfalli.
Óskar sagði að nokkuð hefði
borið á verkfallsbrotum í fyrrin-
ótt en að þau hefðu að mestu leyti
komið til vegna misskilnings bíl-
stjóra. Hann sagði að eitthvað
hefði verið um það að fyrirtæki
hefðu sagt bílstjórum sínum að
þeir mættu keyra þó svo að
Sleipnir færi með samningamál
þeirra. Hann sagði að þessi mis-
skilningur hefði verið leiðréttur í
mesta bróðerni.
Nýr fundur hefur
ekkiverið boðaður
Verkfall Sleipnis nær til um 160
manns. Ferðir Almenningsvagna
frá Kópavogi, Garðabæ, Hafnar-
firði og Bessastaðahreppi liggja
niðri, sem og ferðir flugrútunnar
til Keflavíkur og sérleyfisferðir
frá Reykjavík og út á land.
Varðandi samningamálin sagði
Óskar að þau væru nú í höndum
sáttasemjara og að ekki væri búið
að boða nýjan fund. Hann sagði
að Sleipnir hefði lagt fram tilboð
til Samtaka atvinnulífsins seint í
fyrrakvöld, þar sem kröfurnar
um byrjunarlaun hefðu verið
lækkaðar og boðið upp á lengri
samningstíma.
Höfða skaðabótamál
á hendur Sleipni
Jón Pálsson, lögfræðingur hjá
Samtökum atvinnulífsins, sagði
að verkfallsverðir Sleipnis hefðu í
gærmorgun stöðvað vinnu bíl-
stjóra úr öðrum félögum.
„Við lítum á þetta sem ólögleg-
ar aðgerðir,“ sagði Jón og bætti
því við að samið hefði verið við öll
félög önnur en Sleipni og því væri
akstur manna úr öðrum félögum
ekki ólöglegur.
Jón sagði að óskað hefði verið
eftir lögregluskýrslu í einhverj-
um þessara tilvika og að vænta
mætti þess að höfðað yrði skaða-
bótamál á hendur Sleipni. Hann
sagði að það sama hefði verið
uppi á teningnum í verkfallinu
1995 og að Sleipnismenn hefðu
tapað því skaðabótamáli.
Jón sagði að þó að það væri
vissulega staðreynd að samninga-
nefnd Sleipnis hefði slegið af
launakröfum sínum þá væri hún
að krefjast 50% launahækkunar
strax við gildistöku nýs samn-
ings, en áður hefði hún farið fram
á 130% hækkun. Hann sagði að
þótt samninganefnd Sleipnis
hefði boðið lengri samningstíma
réttlætti það ekki kröfuna um
50% launahækkun.
Morgunblaðið/Þorkell
Sjómannasamband fslands og Vélstjórafélag fslands
Farið verði eftir tillögum
Hafrannsóknastofnunar
SJÓMANNASAMBAND íslands og
Vélstjórafélag íslands hafa lagt til við
sjávarútvegsráðherra að farið verði
eftir tillögum fiskifræðinga Hafrann-
sóknastofnunar varðandi hámarks-
afla á næsta fiskveiðiári.
Sævar Gunnarsson, formaður Sjó-
mannasambands íslands, segir að
ekki eigi að víkja frá ráðgjöfinni og
ráðherra hafi verið greint frá þeirri
afstöðu sambandsins í gær. „Við
gerðum honum líka grein fyrir því að
við hefðum mjög miklar áhyggjur af
þessari niðursveiflu sem kemur fram
hjá vísindamönnunum, en við teljum
að ástæðan að hluta til geti verið
framsalsrétturinn í fiskveiðistjómun-
arkerfinu. Við höfum stutt aflamarks-
kerfið sem slíkt en höfum margsinnis
bent á að framsalið og gríðarlega hátt
leiguverð á veiðiheimildum leiði til
þess að menn séu í sumum tilvikum
neyddir til að koma að landi með það
verðmikinn fisk að hann borgi heim-
ildimar. Hugsanlega henda menn
fiski þess vegna og það getur ruglað
mat vísindamannanna.“
Hann segir að Sjómannasamband-
ið hafi skorað á ráðherra að beita sér
fyrir að eftirlit með hugsanlegu
brottkasti yrði gert virkt og málið
skoðað rældlega. „Við ásökum engan
en mesta hættan á að þetta gerist er
hjá þeim sem eiga litlar eða engar
veiðiheimildir. Hins vegar styðjum
við vísindamennina meðan við fáum
ekki betri upplýsingar, en við emm
reiðubúnir að víkja frá þeim um leið
og við fáum efnisleg rök um annað.“
Einu rannsóknirnar
Helgi Laxdal, formaður Vélstjóra-
félags íslands, segir að fara eigi eftir
tillögum fiskifræðinganna því ekki sé
við aðrar rannsóknir að styðjast. „Það
hefur enginn sýnt fram á að rann-
sóknir fiskifræðinganna séu rangar,“
segir hann. Helgi bætír við að málið
hafi farið fyrir Alþjóða hafrannsókna-
ráðið og þijár erlendar sjálfstæðar
stofnanir hafi það til skoðunar. „Þetta
er því ekki aðferðafræði sem þeir
hafa fundið upp eða standa einir að.“
Að sögn Helga voru þetta skilaboð
Vélstjórafélagsins á fundi með ráð-
herra en hann segist einnig óttast að
það sé minna af fiski í sjónum en
meira. Hann byggi skoðun sína á
samanburði Hafrannsóknastofnunar
á afladagbókum skipanna milli ára
auk mikilla breytinga varðandi veið-
arfæri, staðsetningu og fleira. „Ég er
hræddur um að þetta komi ekki inn í
ráðgjöfina auk þess sem mjög fá skip
fiska lítið vegna þess að þekkingin á
miðunum verður stöðugt almennari.“
Sérblöð í dag
ífloronnblnbií)
BÍÓBLAÐIÐ
Á FÖSTUDÖGUM
Með Morgun-
blaðinu í dag er
dreift blaði frá
Úrval-Útsýn,
„VISA-ferðir,
haust 2000.“
Sex fatlaðir keppa
i Sydney B/1
Baldur sækir á Rúnar
í rallinu/B4
Fylgstu
meö
nýjustu
fréttum
www.mbl.ls