Morgunblaðið - 15.09.2000, Blaðsíða 53

Morgunblaðið - 15.09.2000, Blaðsíða 53
MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR FÖSTUDAGUR 15. SEPTEMBER 2000 53 BERTHA KARLSDÓTTIR + Bertha Karlsdótt- ir var fædd í Reykjavík 16. maí 1921. Hún lést á heim- ili sínu í Suðurhólum 18 hinn 5. september síðastliðinn. Hún var dóttir hjónanna Inge- borg Tengelsen frá Arendal í Noregi og Karls Markússonar bryta. Þau bjuggu um skeið í Reykjavík en fluttu síðan til Ar- endal með fimm börn sín. Bertha og Markús bróðir hennar ólust hinsvegar upp í Reykjavík hjá for- eldrum Karls, þeim Markúsi Þor- steinssyni söðlasmið og konu hans, Jóhönnu Sveinbjömsdóttur, sem ættuð voru frá Gröf og Ási í Hmna- mannahreppi en fluttust til Reykja- víkur um 1890. Reistu þau húsið á Frakkastíg 9 og bjuggu þar. Að þeim látnum ólst Bertha upp hjá Ásu Markúsdóttur, föðursystur sinni, sem starfaði um áratuga- skeið í Bókaverslun Sigfúsar Ey- mundssonar. Bertha stundaði nám í hár- greiðslu við Iðnskólann í Reykja- vík og starfaði á hárgreiðslustofu Kristínar Ingimundardóttur í Kirkjuhvoli. Hún var áhugasöm um íþróttir, stundaði fimleika og starfaði á unglingsárum í sund- deild Ármamis. Bertha var heitbundin Antoni B. Björassyni íþróttakennara, f. 6.6. 1921, en hann fórst með vél- skipinu Hilmi 22.11.1943. Sonur þeirra: Markús Örn útvarpsstjóri, f. 25.5. 1943. Eiginkona hans er Steinunn Ármannsdóttir skóla- stjóri. Nú, þegar hún tengdamóðir mín Bertha Karlsdóttir hefur kvatt þenn- an heim, leita á hugann ýmsar minn- ingar frá liðnum árum. Fyrstu kynni okkar voru fyrir um 30 árum þegar ég, í fyrsta sinn, var kynnt sem vænt- anleg tengdadóttir fyrir þeim Magn- úsi og Berthu á þeirra fallega heimili hér í Reykjavík þar sem hver hlutur var á sínum stað og meðfædd smekk- vísi húsmóðurinnar svo augljós. Ég minnist þess hve kvíðin ég var og ekki mjög upplitsdjörf fyrir þá heimsókn en komst fljótt að því hvað það var mikill óþarfi. Þar var mér tek- ið opnum örmum og með mikilli alúð og hlýju sem haldist hefur óbreytt öll þessi ár. Gestrisni var henni í blóð borin og að taka með rausn og myndarskap á móti öllum sem í heimsókn komu. Einnig var hugsað meira um að styrkja þá sem minna máttu sín í þjóðfélaginu heldur en sjálfa sig. Aldrei voru gerðar miklar kröfur heldur látið nægja það sem til var. Henni þótti vænt um sína gömlu muni og ekki mátti skulda neinum neitt. Hún tengdamóðir mín hafði ákveðnar og fastheldnar skoðanir á hlutunum sem ekki þýddi mikið að fá breytt. Hreinlyndi, dugnaðui- og nægjusemi voru ríkjandi hjá henni og að hugsa vel um fjölskyldu sína. Muna eftir öllum afmælunum, gefa gjafir og gleðja aðra. Þótt dauðinn sé það eina sem vitað er með vissu að bíður okkar allra er maður alltaf jafn óviðbúinn þegar einhver manni nákominn er kallaður skyndilega á brott. Þannig var það einnig núna, jafnvel þó að við vissum vel að heilsan hennar Berthu var orðin léleg og kraftarnir dvínuðu smátt og smátt, sem óhjákvæmilega leiddi til þess að áður en langt um liði hefði hún þurft að leita eftir aðstoð eða vist á stofnum, og við þær ráð- stafanir ekki verið sátt. Sennilega voru þessi endalok því þau sem hún hefði helst kosið, að þurfa ekki að leita á náðir annarra heldur hugsa um sig sjálf og dvelja á sínu eigin heimili þai- til yfir lauk. Því sama heimili sem Magnús heitinn tengda- faðir minn var staddur á þegar hann yfirgaf þennan heim fyrir tæpum 17 árum. Bertha giftist árið 1945 Magnúsi Jó- hannessyni trésmið, f. 9.12. 1920, d. 1.10. 1983. Hann var sonur Jóhannesar Teitsson- ar verksljóra og Guð- rúnar Magnúsdóttur, kennara og skáld- konu, sem bjuggu í Bolungarvík en fluttu til Reykjavíkur á styijaldarárunum. Magnús starfaði við húsasmíðar, vann hjá embætti Húsameist- ara ríkisins og síðar sem deildarsljóri öryrkjamála hjá Ráðningarstofu Reykjavíkurborg- ar. Böm Berthu og Magnúsar: 1) Kai'l lögregluvarðstjóri, f. 19.10. 1945, kvæntur Vigdísi Auði Guð- mundsdóttur sjúkraliða; 2) Guðrún húsmóðir, f. 23.10.1947, gift Óskari Sigurðssyni pípulagningameistara; 3) Magnús Hrafn verktaki, f. 4.5. 1950, lést af slysforum 12.11.1989; 4) Erla Kristín bankastarfsmaður, f. 30.8.1956, gift Halldóri Jónssyni, bifreiðarstjóra. Bamaböm Berthu em 13 talsins og bamabamabömin sömuleiðis 13. Bertha og Magnús bjuggu í Reykjavík, lengst af á Bústaða- vegi 61, og vann hún húsmóður- störf öll sín fullorðinsár. Þau hjón- in tóku bæði virkan þátt í starfi Sjálfstæðisflokksins og var Magn- ús borgarfulltrúi um skeið og for- maður í Óðni, félagi verkafólks og sjómanna í Sjálfstæðisflokknum. Útför Berthu Karlsdóttur fer fram frá Fella- og Hólakirkju í Breiðholti í dag og hefst athöfnin klukkan 13.30. Ég veit að hún Bertha hefur feng- ið góðar móttökur. Ég kveð kæra tengdamóður mína með virðingu og þökk. Megi hún hvíla í friði. Þín tengdadóttir, Vigdís. Elsku besta amma, nú ert þú gengin til hinstu hvílu og innst inni veit ég, að þú ert hvíldinni fegin, enda ertu búin að inna þitt lífsstarf vel af hendi og rúmlega það. Það er alltaf svo erfitt að kveðja, sérstaklega þá sem maður elskar. Ég var að hugsa um þig síðast í gær, að það væri nú best að kíkja á hana ömmu á fimmtudaginn og bjóða henni í bíltúr um miðbæinn eða að kíkja aðeins í búð, sem þér fannst nú ekkert leiðinlegt. En því miður kom kallið fyrr og eftir sitjum við hin, með söknuð í hjarta og tárin í augunum. Það eru á vissan hátt mikil við- brigði, þegar maður áttar sig á því að þín nýtur ekki lengur við, svo mikill var hlutur þinn í lífi mínu eins og annarra í fjölskyldunni. Hugurinn reikar til baka um allar liðnu stundirnar og öll jólaboðin sem hafa verið ái’legur viðburður frá því að ég man eftir mér. Hvað gerist núna, engin amma til að hugsa um fólkið sitt og halda fjölskyldunni saman, þetta verða tómleg jól en veistu hvað, amma? Ég er að hugsa um að taka það bara að mér. Þú naust þess að segja frá gamla tímanum, uppvaxtarárunum, sam- ferðafólkinu og ekki má nú gleyma lífinu í bragganum og stríðsárunum og hvað þið Gyða vinkona þín voruð flottar, að allir strákarnir sneru sér við og flautuðu á eftir ykkui'. Svo var það nú styttan af hananum góða, sem þú hafðir í horninu inni í eldhúsi. Daginn sem hann var keyptur fór ég með þér upp í búð, þetta var rétt eftir páska að mig minnir. Það tók nú tímann sinn að ákveða hvort þú ættir að eyða í hann, en þú lést til leiðast sem betur fór, því ánægð varst þú nú með greyið, þegar heim var komið, og þegar ég kom í heimsókn var ætíð sagt: „Sérðu nú, Bertha mín, hvað haninn er finn þarna í horninu?" Ekki megum við gleyma vorinu 1997 þegar þú komst með mömmu og pabba að heimsækja mig til Dan- merkur. Það hefði mátt halda að þú værir ekki komin til að vera í fríi og slappa af. Sólpallurinn var sópaður, grasinu rakað saman og komið í poka, gólfin skúruð og svona mætti lengi telja, svona varst þú allt fram til síðasta dags, þurftir alltaf að hafa eitthvað fyrir stafni. Búðarferðirnar eru einnig eftir- minnilegar, sérstaklega ferðin í Bilka þar sem persnerska mottan var keypt, töfrateppið svokallaða. Elsku amma, þú varst og ert af- komendum þínum mikil fyrirmynd. Heiðarleiki, eljusemi og dugnað- ur, en um leið samúð með öllum þeim sem minna máttu sín, voru allt sterk- ir þættir í skapgerð þinni. Þetta eru stór atriði sem við hin, sem yngri er- um, ættum svo sannarlega að taka okkur til fyrirmyndar. Kom, huggari, mig hugga þú, kom, hönd, og bind um sárin, kom, dögg og svala sálu nú, kom, sól, og þerra tárin, kom, hjartans heilsulind, kom.heilögfyrirmynd, kom,ljós,oglýstumér, kom,líf,erævinþver, kom,eilífð,bakviðárin. (Þýð. V. Briem.) Elsku pabbi, Gunna, Erla, Markús og allir aðrir aðstandendur, þetta eru erfiðir tímar. Amma hafði svo sannarlega upplifað sinn hluta af sorginni, og því vitum við að afi, Maggi og allir aðrh' taka vel á móti henni. Ég kveð þig nú með söknuði og hlýjum hug, hvíldu í friði og takk fyr- ir allt. Þín sonardóttir og nafna, Bertha Karlsdóttir. Bertha amma er dáin. Það er erfitt að sætta sig við að þú skulir vera far- in frá okkur. Hugur þinn leitaði oft til okkar og barnanna, hvemig við hefðum það og þú vildir fá að fylgjast með og vita hvort allt gengi ekki vel hjá öllum. Amma var einstaklega dugleg þrátt fyrir að hún væri orðin léleg til heilsunnar en það mátti ekki minnast á að hún væri lasin, hún hélt sínum venjum áfram af miklum dugnaði. Það var svo gaman að koma í jólaboðin sem þú lagðir þig alla fram við að hafa sem best svo að öll fjölskyldan gæti komið saman og notið með þér. Elsku amma, nú ert þú komin til afa og Magga frænda svo við vitum að þér líður vel. Við kveðjum ástkæra ömmu og lan- gömmu og þökkum þér fyrir allt og allt, biðjum góðan guð að blessa þig oggeyma. Bertha Kristín, Guðrún Eva, Inge Lísa og Kristín Nicole. íris Ebba, Július, Sara Ósk, Samúel Óskar og Júlíus Davíð. Þegar ég hugsa um ömmu koma upp minningar sem eru mér ómetan- legar. Ég minnist þess tíma þegar ég var h'til og dvaldi um tíma fyrir austan fjall hjá ömmu og afa þegar þau bjuggu þar. Þá brölluðum við amma margt saman. Við fórum í hjólreiða- túra þar sem ég fékk að sitja á böggla- beranum meðan hún hjólaði um sveitavegina á fallegum sumardögum. Amma elskaði sumarið, sólin og blóm- in voru hennar uppáhald. Ég man þá hvað mér fannst amma alltaf falleg, með sína brúnu húð og hress og kát. Þegar ég var komin á unglingsár dvaldi ég aftur hjá ömmu og afa, þá um vetrartíma, þar sem ég sótti gagnfræðaskóla í næsta hverfi. Þó að þetta hafi ekki verið langur tími naut ég þess að hafa ömmu og afa út af fyrir mig. Minningin um þennan tíma er mér mjög dýrmæt því um- hyggjan og viskan sem ég varð að- njótandi mótaði mig sem einstakling og var ómetanlegt veganesti í lífinu. Mér var innrætt hjá þeim að mennt- un væri máttur og ef ég lærði vel gengi mér vel í lífinu. Amma sá alltaf til þess að heimalærdómurinn gengi fyrir öllu öðru og ég er henni þakklát fyrir það. Núna seinni ár leið oft langur tími milli funda en alltaf var gleðin ósvikin í andliti hennar þegar ég birtist, Það var einmitt ætlunin að heimsækja ömmu daginn sem ég vaknaði við símhringingu og fékk þér íréttir að hún hefði dáið daginn áður. Þá skildi ég af hverju ég hafði hugsað stöðugt um ömmu daginn áður, um tilhlökkun- ina að hitta hana og tala um málverkið sem hún hafði beðið mig að mála nokkrum dögum áður. Ósk hennar var að ég málaði blómamynd sem hún ætl- aði að gefa Laugu í afmælisgjöf í þess- um mánuði. Ég hafði einmitt farið og valið litina og pappírinn daginn áður. Amma mín, ég veit að við hittumst daginn sem þú kvaddir þennan heim. Þú varst hjá mér í huganum um dag- inn og þú varst hjá mér í myndlistar- búðinni þegar ég valdi litina í mál- verkið sem ég á eftir að mála fyrir þig. Ég veit núna að þú varst að kveðja mig áður en þú færir til afa. Ég kveð þig með söknuði elsku amma mín. Borghildur. Mig langaði til að skrifa nokkur orð um hana ömmu Berthu sem var mér svo kær og alltaf til staðar þegar eitthvað bjátaði á. Það var gaman að koma á afmæl- um hennar þegar fjölskyldan kom og vinkonur hennar. Það var mikið hlegið og talað um gömlu dagana þegar þær voru ung- ar, svona get ég haldið áfram lengi lengi. Svo voru það jólaboðin hennar sem hún lagði sig svo mikið fram um að öllum liði sem best í. Hún bakaði margar kökur, allar mjög góðar, en eftirminnilegastar af þeim eru pönnukökumar hennar. Hún fylgdist mikið með hvemig mér og systur minni gengi í skólan- um og íþróttunum. Amma mín, ég gæti skrifað marg- ar minningar um þig sem tækju margar síður. Það er mikill söknuður og mikið skarð sem eftir verður. Mig langar að kveðja þig með litlu ljóði sem ég orti ekki fyrir löngu. Sískær af brautum bláum brosandi augun þín. Gullið glóandi krýnir geislalín sem situr á skýjunum háum. Hún fellur niður til jarðar húnfellurniðurtilmín. Hún skilar mér mörgu góðu hún ersvohjartanshlý. Hún skein með svo miklum ljómi og unduifógrum hljómi. AJlt og allir heyrðu, hennar undurfagra tón. Jörðinersúeina semtekuralltogalla. Dimm, djúp, sem gætir þín elsku skæra stjama. (Magnús Már Þorvarðarson.) Magnús Már og Guðrún Ragnheiður. Bertha Karlsdóttir fæddist í Reykjavík 16. maí 1921. Hún lést á heimili sínu, Suðurhólum 18, hinn 5. september síðastliðinn. Bertha ólst upp hjá fóðursystur sinni Ásu Mark- úsdóttur á Frakkastíg 9 í Reykjavík. Foreldrar hennar voru Ingeborg ' Tingelsen, og Karl Markússon bak- ari og síðar bryti í Reykjavík og Ar- endal í Noregi. Bertha átti átta systkini og tvo hálfbræður. Hún stundaði almennt nám og lærði síðan hárgreiðsluiðn en stundaði þau störf lítið. Hún var heitbundin Antoni Björnssyni íþróttakennara og eignaðist með honum einn son, Markús Örn. Ant- on fórst með vélskipinu Þormóði í febrúar 1943. Bertha giftist Magnúsi Jóhannes- syni, bróður mínum 10.3. 1945 og eignuðust þau fjögur börn, Karl, hann á þrjú böm. Guðrúnu, og á hún fjögur böm. Magnús, hann lést af slysförum 12. nóvember 1989. Hann ’ • átti þrjú börn. Erlu Kristínu, og á hún tvö börn. Magnús Jóhannesson, eiginmaður Berthu, lést 1.10.1983. Líf Bertu var enginn dans á rósum, þungt heimili og oft erfiðar aðstæður. Hún þurfti oft að upplifa sorgarstundir, en hún bar harm sinn í hljóði, enda lítt gefin fyrir að flíka tilfinningum sínum. Hún var einræn manneskja og frek- ar lítið fyrir tilstand af litlu tilefni. Hún hugsaði vel um heimili sitt og það gaf henni þá lífsfyllingu sem hún þurfti. Bertha var glaðvær í góðra vina hópi og skemmtileg að tala við, var þá oft stutt í hláturinn ef svo bar við. Ég hef þessi fátæklegu orð ekki fleiri enda veit ég að Bertha hefði ekká kært sig um lofgerðarrullu. Við hjónin, Ragnheiður og ég, biðjum al- góðan guð að styrkja eftirlifandi börn og bamabörn í sorg sinni. Baldvin Jóhannesson. t Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma, VIGDÍS PÁLSDÓTTIR, Kirkjuvegi 11, Keflavík, iést á Landspítalanum Fossvogi miðviku- daginn 13. september. Sveinn Guðnason, Guðbjörg Sigurjónsdóttir, Elín Guðnadóttir, Ellert Skúlason, Ingunn Guðnadóttir, Bjarni Jónsson, Gestur Guðnason, Oddrún Guðsveinsdóttir, Pálína Guðnadóttir, Guðmundur Hólmgeirsson, Kristín Guðnadóttir, barnabörn og barnabarnabörn. t Elskuleg systir okkar og mágkona, SÓLVEIG ANNA LEÓSDÓTTIR, Sólheimum, Grímsnesi, verður jarðsunginn frá Selfosskirkju laugar- daginn 16. september kl. 13.30. Árni Leósson, Halldóra Gunnarsdóttir, Ketill Leósson, Rakel Gísladóttir, Katla Leósdóttir, Sigurjón Pálsson, Sigríður Herdís Leósdóttir, Jón Leósson, Hrefna Jónsdóttir, María Leósdóttir, Eiríkur Hallgrímsson, Anna Leósdóttir, Agnar Hermannsson. d
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.