Morgunblaðið - 15.09.2000, Blaðsíða 66

86 FÖSTUDAGUR 15. SEPTEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Nýtt merki Kennara-
sambands Islands
Morgunblaðið/Porkell
Eirfkur Jónsson, formaður Kennarasambands
Islands, afhendir Stephen Fairbairn teiknara
verðlaunin.
VERÐLAUN í opinni
samkeppni um nýtt
merki Kennara-
sambands íslands
voru afhent á þriðju-
dag og hlaut þau
Stephen Fairbairns
teiknari. Hann er
Breti og hefur búið
og starfað hér á
landi i þrjátiu ár.
Merkið á að vera
tákn fyrir nýtt stétt-
arfélag kennara,
Kennarasamband ís-
lands, sem myndað
er af sex félögum:
Félagi grunnskóla-
kennara, Félagi
framhaldsskólakenn-
ara, Félagi tónlistarskólakennara,
Skólastjórafélagi Islands, Félagi
stjórnenda i framhaldsskólum og
Félagi kennara á eftirlaunum.
Dómnefnd bárust ellefu tillög-
ur. Nefndin komst að þeirri nið-
urstöðu að aðeins ein þeirra upp-
fyllti skilyrði í verkefnislýsingu
og samþykkti einróma að sú til-
laga hlyti 1. verðlaun, 150 kr.
þúsund. Nefndin taldi að engin
ýinnur tillaga væri verðlaunahæf.
V'oru því hvorki veitt 2. né 3.
verðlaun.
Dómnefnd var sammála um að
verðlaunatillagan, merkt „Stefán
Vilhjálmsson", uppfyllti þær kröf-
ur sem fram komu í verkefnislýs-
ingu, hún gæti verið sterkt sam-
einingartákn fyrir Kennara-
samband Islands auk þess sem
hún gerði ráð fyrir mögulegri að-
greiningu félaganna sex en höfð-
aði um leið til samvinnu þeirra í
einu kennarasambandi, segir í til-
kynningu.
Þar kemur fram að Fairbairns
segi að merkið sé myndað úr
forminu sem skapast milli bók-
stafanna K og I. Um leið sé borð-
anum skipt i sex fleti sem tákna
félögin sex. Þetta er sterkt og
einfalt merki sem býður upp á
fjölda útfærslumögulcika.
Stjórn Kennarasambands Is-
lands hefur samþykkt að unnið
verði að gerð merkis á grundvelli
verðlaunatillögunnar.
Ráðherra
átti viðræður
um öldrunar-
þjónustu
INGIBJÖRG Pálmadóttir, heil-
brigðis- og tryggingamálaráð-
herra, átti fyrir skömmu fund með
Þórunni Sveinbjörnsdóttur, for-
manni Öldrunarráðs Islands og 1.
varaformanni Eflingar, og nokkr-
um forystumönnum Öldrunarráðs í
höfuðstöðvum Eflingar til að ræða
þann vanda sem uppi er á öldrun-
arstofnunum.
„Á fundinum skiptust ráðherra
og forystumenn Öldrunarráðs á
skoðunum um málið og reifaðar
voru hugsanlegar aðgerðir til að
leysa þann erfíða vanda sem heim-
ilin kljást nú við. Viðræðurnar
voru afar gagnlegar og vonast
heilbrigðis- og tryggingamálaráð-
herra til að framhald verði á þeim
til hagsbóta fyrir vistmenn við-
komandi stofnanna og það ágæta
starfsfólk sem vinnur á öldrunar-
stofnunum," segir í frétt frá ráðu-
neytinu.
Ákveðið var að kynna betur ný
menntunarákvæði kjarasamninga
sem kemur starfsmönnum til góða
í launum, að efna til ráðstefnu um
umönnun aldraðra og önnur úr-
ræði fyrir eldri borgara og að
kanna nýjar leiðir í þjónustu við
þá og reyna með því að gera störf-
in eftirsóknarverðari.
I framhaldi af fundinum skipaði
svo heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðherra nefnd á vegum ráðuneyt-
isins sem hefur það að markmiði
að laða fólk til starfa í öldrunar-
þjónustu. Nefndin er þannig skip-
uð: Anna Birna Jensdóttir hjúkr-
unarframkvæmdastjóri, sem er
formaður nefndarinnar, Þórunn
Sveinbjörnsdóttir, formaður Öldr-
unarráðs Islands of 1. varaformað-
ur Eflingar, og Birna Svavarsdótt-
ir hjúkrunarforstjóri. Eru þær
tilnefndar af heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðherra. Vilborg Ingólfs-
dóttir yfírhjúkrunarfræðingur og
Aðalsteinn Guðmundsson læknir
sem eru tilnefnd af Landlækni. Jó-
hann Árnason framkvæmdastjóri,
tilnefndur af Félagi stjórnenda í
öldrunarþjónustu, og Sigþrúður
Ingimundardóttir hjúkrunarfor-
stjóri, sem er tilnefnd af Félagi ís-
lenskra hjúkrunarfræðinga.
Haustdagskrá
Sálfræði-
stöðvarinnar
í HAUST heldur Sálfræðistöðin
sjálfstyrkingarnámskeið fyrir starfs-
fólk fyrirtækja og stofnana. Þessi
námskeið hafa að markmiði að auka
sjálfstyrk einstaklinga á vinnustað,
efla sveigjanleika og öryggi í sam-
skiptum. Einnig verða haldin tvö
námskeið í sjálfstyrkingu fyrir ára-
mót sem opin verða einstaklingum.
Einnig verður boðið upp á vinnu-
sálfræðinámskeið sem sérstaklega
era ætluð þeim sem í starfi sínu þurfa
að takast á við ýmiss konar sam-
starfsmál og vanda á vinnustað.
Markmið þessa námskeiðs er að auka
hæfni þátttakenda til að ráða við flók-
in samskipti og er í þeim tilgangi
kennt ákveðið samskiptalíkan sem
reynst hefur vel í þessum tilgangi.
Nýjung í haust er sérstakt hjóna-
námskeið sem byggist á langvarandi
reynslu af vinnu sálfræðinganna í
samskiptum hjóna. Námskeiðið hef-
ur að markmiði að leiðbeina aðilum
við að átta sig á eigin viðbrögðum,
tengslum í fjölskyldu og samskiptum
í sambúð, segir í fréttatilkynningu.
Höfundur námskeiðs og leiðbeinend-
ur eru sálfræðingarnir Álfheiður
Steinþórsdóttir og Guðfinna Eydal.
Tölvupósfang er psych.center@-
mmedia.is
Námskeið
í listmeðferð
NÁMSKEIÐ og fyrirlestrar í list-
meðferð verða haldnir laugardaginn
16. september að Grand Hótel á veg-
um Listmeðferðarstofu Unnar Ótt-
arsdóttur. Kennarar eru tveir þekkt-
ir fræðimenn á þessu sviði, dr. Janes
Dubowski, yfirmaður rannsóknar-
sviðs í listmeðferð við University of
Hertfordshire og Richard Houg-
ham, yfirmaður í Central School of
Speech and Drama í London. Dr.
Dubowski mun fjalla um listmeðferð
og Hougham mun fjalla um leiklistar
hreyfimeðferð. Síðustu áratugi, síð-
an listmeðferð varð þekkt meðferð-
arúræði á Islandi, Bretlandi, Banda-
ríkjunum og fleiri löndum, hafa
listmeðferðarfræðingar tekið virkan
þátt í að aðstoða fólk undir tilfinn-
ingalegu álagi. Listmeðferðarfræð-
ingar vinna með skjólstæðingum sín-
um á ýmsum stöðum svo sem á
sjálfstæðum meðferðarstofnunum I
skólum, á spítölum og á stofnunum
sem aðstoða fólk í tilfinningavanda,
segir í fréttatilkynningunni.
NORDJUNEX
2000
FRÍMERKI
Kjarvalsstöðum
UNGLINGASÝNING
Dagana 27.-30. júlí sl.
SÖMU daga og sýning hinna full-
orðnu, DÍEX 2000, var haldin, fór
fram frímerkjasýning unglinga,
NORDJUNEX 2000.
Þessi sýning meðal norrænna
unglinga var hin 16. í röðinni síðan
hin fyrsta var haldin árið 1976. Síðan
"'þá hafa NORDJUNEX-sýningar
verið haldnar árlega til skiptis á
Norðurlöndum. Nú var röðin komin
að íslenzkum frímerkjasamtökum að
halda unglingasýningu þessa í annað
sinn. Því miður varð skarð fyrir
■skildi í röðum íslenzkra safnara, því
ið enginn unglingur sá sér fært að
halda merki Islands á lofti með sýn-
ingarefni. Er það veruleg afturför
frá fyrri árum og hlýtur að vera
áhyggjuefni stjórnar Landssam-
bands íslenzkra frímerkjasafnara og
þeirra félaga og klúbba, sem standa
að sambandinu. Þetta er því miður
einnig vandamál á öðrum Norður-
löndum og sem og víða annars stað-
ar. Jafnvel norskir unglingar skár-
ust einnig úr leik í þetta skipti.
Unglingasöfn bárust frá Dan-
mörku, Finnlandi og Svíþjóð, en þar
í landi, hygg ég, að áhugi ungra frí-
merkjasafnara sé einna mestur um
þessar mundir, enda eiga þeir dug-
mikinn leiðbeinanda, sem er Bengt
Bengtsson. Hann er enn fremur for-
maður norrænna unglingasamtaka,
sem nefnast á sænsku Samarbets-
organet för Nordisk Ungdoms-
filateli, SNU. Hefur Bengt öðlazt
mikla reynslu í þessu unglingastarfi.
Hann ritar nokkui- orð í sýningar-
skrá NORDJUNEX 2000 og kemst
m.a. svo að orði: „Takmarkið með
þessari samvinnu er að efla og þróa
norrænt samstarf. SNU á að stuðla
að því, að haldnar verði NORDJUN-
EX-sýningar, og jafnframt, að hald-
in verði spurningakeppni meðal
unglinga um þekkingu þeirra á frí-
merkjum og ýmsu öðru þeim skylt.“
^Þá nefnir Bengt sérstaklega, að árið
1999 hafi í fyrsta skipti verið haldinn
sameiginlegur fundur með fulltrúum
frá SNU og fulltrúum frá norrænum
samtökum eldri safnara. Fundinum
stýrði forseti Alþjóðasamtaka frí-
merkjasafnara, FIP, Daninn Knud
Mohr. Sýnir þetta, að Alþjóðasam-
tökin leggja mikla áherzlu á ungl-
ingastarf innan hreyfinga frímerkja-
safnara.
Sigurður R. Pétursson, formaður
LIF, ritar í sýningarskrá um tilgang
þessara unglingasýninga og segir
m.a.: „Auðvitað koma upp margar
spumingar um sýningar af þessu
tagi, en álit okkar sem höfum unnið í
þessu samstarfi er að það örvi þekk-
ingu á frímerkjum og auki samskipti
ungmenna á Norðurlöndum." Þá
leggur Sigurður áherzlu á sýningu
sem þessa og segir: „Það er von okk-
ar að gestir sýningarinnar njóti þess
að skoða söfn unga fólksins og sjái í
leiðinni það mikla menningargildi
sem felst í því að safna frímerkjum."
Undir þessi orð hljóta íslenzkir safn-
arar að taka heils hugar.
Eins og áður er komið fram, bár-
ust einungis unglingasöfn frá þrem-
ur Norðurlandanna, og er það auð-
vitað áhyggjuefni og ekki sízt
fjarvera íslenzkra unglinga. Fram að
þessu hafa þeir átt fulltrúa alllengi á
NORDJUNEX-sýningum og oft
með góðum árangri.
Unglingum var skipt í flokka eftir
aldri. Eðlilega var frímerkjaefni
þeirra mismunandi, en að mínum
dómi sýndi það mikla gleði og oft
mikið hugmyndaflug um söfnun þess
og uppsetningu. Svo má ekki heldur
gleyma því, að hér eru unglingar á
ferð, sem eru að feta sig áfram hægt
og hægt á frímerkjabrautinni.
f A-flokki voitj 15 ára og yngri.
Urðu þar 14 sýnendur og flestir frá
Danmörku eða 9 og lofar það vissu-
lega góðu fyi-ir frændur vora Dani.
Frá Svíum voru 5, en enginn frá
Finnlandi.
Hér hlaut Lene Poulsen frá Dan-
mörku 81 stig og gyllt silfur og auk
þess heiðursverðlaun frá LÍF fyrir
safn frá Tékkóslóvakíu.
Annar Dani, Janus Clausen, hlaut
77 stig og stórt silfur fyrir safn frá
Perú í Suður-Ameríku.
Ljósmynd/Hjalti Jóhannesson
Norrænir unglingar gli'ma við erfíð viðfangsefni í tvísýnni spurninga-
keppni.
Af þessu má sjá, að jafnvel hinir
yngstu binda sig ekki við mótíf- eða
minnasöfnun, sem er annars algengt
efni í þeirra hópi, svo sem við er að
búast. Flestir í þessum flokki fylgdu
samt þeirri braut. Hér mátti t.d. sjá
efni um knattspyrnu, gamla bíla, um
hunda, sem beztu vini mannsins, og
eins var brugðið upp með frímerkj-
um, hvert gagn menn geta haft af
hundum í daglegu lífi. Þá voru frí-
merki tengd jólahátíðinni. Ungling-
ar eru einnig hrifnir af myndefni
með fuglum og dýrum og eins alls
kyns ævintýraefni.
í B-flokki (16-17 ára) voru 15 söfn.
Sænskir unglingar áttu þar 12 söfn,
en danskir tvö og eitt kom frá Finn-
landi. Hér voru viðfangsefnin að
vonum fjölbreyttari og efnismeiri en
í yngri flokknum.
í C-flokki (18-19 ára) voru ellefu
söfn, þrjú frá hvoru landi um sig,
Danmörku og Finnlandi, en fimm frá
Svíþjóð.
I D-flokki (20-21 árs) voru fimrn
söfn, tvö frá Danmörku og tvö frá
Svíþjóð, en svö eitt frá Finnlandi.
Eg hef aðeins vikið að örfáum at-
riðum í hverjum flokki, enda tel ég
víst, að nákvæm skrá um
verðlaunastig sýnenda
verði birt í Frímerkja-
blaðinu.
Hér framar var
minnzt á spuminga-
keppni meðal unglinga.
Þrjú lið, skipuð þremur
unglingum hvert, tóku
þátt í keppninni. Til stóð,
að íslenzkt lið yrði með í
keppninni, en því miður brást það á
síðustu stundu. Var leitt til þess að
vita, ekki sízt fyrir það, að íslenzkir
unglingar höfðu oft staðið sig vel í
keppni sem þessari og sigrað í nokk-
ur skipti. Bengt Bengtsson og Jón
Aðalsteinn Jónsson höfðu samvinnu
um gerð spurninganna, en Rúnar
Þór Stefánsson var dómari.
Að þessu sinni var spurningum
beint að frímerkjum, tengdum höf-
uðborgum Norðurlanda, og myndum
af þeim brugðið upp á skjá um leið.
Voru fjórir valmöguleikar um rétt
svar myndefnis. Svöruðu keppendur
hverri spurningu skriflega. Keppni
þessi varð hin bezta skemmtan, og
oft var mjótt á munum milli liðanna.
Þá fengu liðin til greiningar sams
konar frímerki frá mörgum löndum
og áttu að raða þeim rétt upp á blað.
Eins var reynt á vitneskju þeirra um
mismunandi tökkun frímerkja.
Sænska liðið fór með sigur af
hólmi og hlaut 36 stig. Danska liðið
hlaut 32 stig og hið finnska 28 stig.
ÖIl fengu þau að lokum ágæt verð-
laun fyrir þátttöku sína og frammi-
stöðu.
Jón Aðalsteinn Jónsson
Börn í
umferðinni
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi frá Umferðarráði:
„Nú er haustið í nánd og fyrsta
skóladeginum fylgir mikil spenna og
eftirvænting hjá börnum. Umferð
bifreiða eykst á þessum tíma árs,
samkvæmt reynslu fyrri ára, og því
er nauðsynlegt að foreldrar undirbúi
börn sín sem best undir komandi
ferðir í skólann. Við upphaf skóla-
göngu er nauðsynlegt að finna ör-
uggustu leiðina í skólann. Rétt er að
fylgja bömunum fyrstu skóladagana
og þjálfa þau í að taka vel eftir og
bregðast við öllum þeim hættum sem
kunna að leynast í umferðinni.
Foreldrum er vinsamlega bent á
að endurskinsmerki á úlpum og
skólatöskum auka öryggi barna í um-
ferðinni til muna.
Mörg böm koma með bfl í skólann.
Þá er afar mikilvægt að hleypa þeim
út úr bflnum á ömggum stað þannig
að þau þurfi ekki að ganga yfir ak-
braut eða á milli bíla á bílastæði.
Ökumaður skal gæta þess að allir í
bflnum séu með viðeigandi öryggis-
búnað og að barn undir 40 kg og 140
cm sitji ekki andspænis öryggispúða.
Yngstu skólabörnin ættu að sitja á
bílpúða í aftursæti.
Ókumenn verða að sýna ýtrastu
varkárni, einkum í nágrenni við skóla
og þar sem búast má við að börn séu
á ferð. Börn undir 12 ára aldri skynja
ekki fjarlægð og hraða ökutækja og
það verða ökumenn að hafa í huga.
Mælst er til þess að börn fari ekki
á hlaupahjólum eða reiðhjólum í
skólann og gott er gefa sér nægan
tíma þegar lagt er af stað í skólann.
Börn sem eru að flýta sér taka síður
eftir umhverfinu en þau sem hafa
góðan tíma.
Umferðarráð sendir í samstarfi
við Námsgagnastofnun út námsefni
til allra barna sem eru að hefja skóla-
göngu í fyrsta sinn og foreldra
þeirra. Námsefnið heitir Á leið í skól-
ann og óskar Umferðarráð eftir því
að foreldrar fari vel yfir það með
bömum sínum.
Umferðamáð hvetur foreldra og
fon-áðamenn barna og ökumenn til
þess að gera allt sem í þeirra valdi
stendur til að auka öryggi barna í
umferðinni.
Settu öryggi barnanna í fyiirrúm
og láttu ekki þitt eftir liggja."