Skírnir - 01.01.1877, Blaðsíða 11

AUSTBÆNA MÁLIÐ.
11
og náskyld, og trúin hin sama. Yjer höfum getiS Jess a8 fram-
an (4. bls.), aS Rússakeisari kúgaði af Tyrkjum heimild til a8
vernda rjettindi kristinna manna. J>a8 er sem vinum Tyrkja hafi
jpótt Jetta heldur nærgöngult, en heimildin hafSi samningaviS a8
stySjast, og Rússar mundu eigi sleppa henni óneyddir. A8 þessu
kom eptir Krímstrí8i8. Mönnum þótti sem Soldán hefSi veri8
ófullve8ja gerSur í ríki sínu, er a8rir máttu í þau mál skerast,
er undir hans úrskurB báru. þetta var a8 vísu rjett, en um lei8
og stórveldunum kom saman um, a8 gera Tyrkjasoldán jafnfull-
ve8ja um sín mál og a8ra Evrópuhöf8ingja, e8a me8 ö8rum or8-
nm: a8 taka hann í þeirra tölu, þá fylgdi því og sú krafa, a&
hann og ríki hans skyldi vera há8 almennum rjetti siSaSra þjó8a.
Sjerílagi var rá8 fyrir gert, afc hann skyldi veita kristnum mönn-
um þegnlegt jafnrjetti vi8 Tyrki, og af sjálfsdáSum bæta svo úr
vanhögum þeirra sem þyrfti. A undan stríSinu haf8i Nikulás
keisari reynt a8 telja mönnum trú um, a8 þa8 væri til ónýtis a3
vænta betrunar' og umbóta af Tyrkjanum, og kallaSi hann „sjúka
manninn", og Ijet um )ei8 skiljast, a8 þa3 mundi ekki ótiltæki-
legast a8 stytta þjáningar hans 1 Evrópu. Undir þetta var svo
teki8, sem allflestum mun kunnugt, og lyktirnar nr8u þær á frið-
arþinginu í Paris 1856, a8 sá tilhlutunarrjettur Rússa, sem á8ur
er um talaS, var af þeim tekinn, og um lei3 var þeim bannaS a8
hafa flota efca sjókastala vi8 SvartahafiB. Tyrkjavinir sög8u, a8
nú skyldu menn sjá, hver sannindi Rússar hef8u fari8 me8, enda
fóru rá8herrar Soldáns í ófca önn a8 seta saman skrár og skipanir
af öllu tagi, og þa8 var sagt svo mikiS af nýjungum og lagabót-
um á Tyrklandi, a8 ö8rum þjóSum lá vi8 a8 fyrirver8a sig fyrir
Tyrkjanum, svo var hann hafinn til skýjanna. Kristnu þegnarnir
þög8u og Rússar þög8u, enda komust þeir ekki upp fyrir mo8-
reyk. Allt um þa8 fóru a8 berast kýmilegar sögur a8 austan,
einkarlega af þeim funda- e8a þinga-nefnum, þar sem kristjiir
menn og Tyrkir komu saman og áttu a8 þinga um hjera8a e8a
sveitamál. Loks fór mönnum a8 ver3a þa8 ljósara, a8 allar
skrárnar, lagabo8 og brjefabirtingar Soldáns voru ekki annaS enn
eintóm loforfc, sem Tyrkjum þótti betur falliS a8 flíka mefc enn
efna. Rússar báru sína harma í hljóSi, til þess er ríki Napóleons