Skírnir - 01.08.1907, Page 2

194
Stephan G. Stephansson.
Eg gæti sannað þetta með ljósutn rökurn, ef eg tæki
mig til og ritaði um það langt mál. En þó læt eg það'
nú vera ógert. En eg ætla að gera annað: Eg ætla að
vekja athygli manna á því skáldinu okkar, sem mest
lætur til sín taka frumleg yrkisefni og storma Verðandi
vorrar = tímans, sem ver lifum á.
Þess skálds er sjaldan getið, enda er það og heldur
lítið kunnugt hérna megin hafsins.
Eg á við Stephan G. Stephansson, skáldmæringinn
vestræna, sem situr vestur við Klettafjöllin í Vesturheimi.
Þar býr hann á jörð sinni og erfiðar fyrir lífi sínu
og sinna. Hann heíir verið ómegðarmaður, á 7 börn og
eru þau nú komin á legg, sum alveg en sum áleiðis.
Hann er fæddur í fátækt, að því er kalla má, og al-
inn upp í umkomuleysi íslenzkrar einangrunar, eins og
gerist. Hann fær litla tilsögn, nema þá, sem bækurnar
hvísla að honum inni í afdölunum. Hann fer alfari til
Vesturheims, þegar hann er á tvítugsaldrinum, ásamt heit-
mey sinni. Heyrt hefi eg, að hann hafi örvænt um at-
vinnuvegi sína og bjargráð í föðurlandi sínu og farið þess
vegna. Meðan hann beið skipsins við höfnina, þess er
flytja skyldi fólkið yfir hafið, sat hann við óminniselfma
og hleypti suðunni í blóðið, sem ólgaði þó áður af sjálfs-
dáðum.
Stephan fiuttist vestur þjóðhátíðarárið, eða þar um
bil. Þá voru hillingar í hugum manna og augum. Ann-
ars vegar hilti fornöldina í þúsundára-Ijósbroti sögunnar.
Þær hillingar koma í ljós í kvæðum þjóðhátíðarskáldanna
og í Fjallkonumynd Gröndals. En hins vegar hefjast þá
útflutningar þjóðarinnar vestur um haf. Stephan segir
um landa sína í því efni:
». . . Við hafið þeir dreymandi stóðu,
er sól hnó að viði í vestrinu lágt
í vorkvöldsins blárökkurmóðu«.
Sveitadrengurinn fer nú með heitmey sinni yfir hafið
og blárökkurmóðuna. Hann hefir verið fjármaður heima,
en nú gerist hann daglaunamaður við skurðagröft, akur-