Skírnir - 01.08.1907, Blaðsíða 42

234
J af naðarstef nan.
undramismun á kjörum manna, sem viðgengst i marg-
menninu í stórborgunum. Vér eigum ekki heldur neinn
verulegan stóriðnað. Vér höfum ekki af vinnuleysi að
:segja. Það er hitt, fólkseklan, sem mest amar að oss.
Stéttainunurinn er ekki heldur ríkur á íslandi í saman-
burði við önnur lönd og stéttabarátta því eðlilega lítil.
En misskifting á kjörum manna þekkjum vér þó.
Vinnumaðurinn á eyrinni og stórkaupmaðurinn, sem vinn-
una veitir, eiga óneitanlega við ólík kjör að búa efnalega.
Vinnuveitandi og verkamaður eru ekki lengur óþekt hug-
tök vor á meðal. Verkmannafélagsskapur er ogbyijaður.
Verksvið þess félagsskapar er mér ekki gjörla kunnugt um,
en mér er sagt, að félagsskapurinn sé með sama sniði
sem verkmannafélög erlendra jafnaðarmanna. Rjómabú-
in, kaupfélögin og önnur frjáls samtök eru og af sama
toga spunnin sem verkmannafélagsskapurinn. Alt er
þetta í byrjun, en bendir þó á, í hverja átt framþróunin
stefnir. Jafnaðarhreyfingin mun vafalaust verða og á efa-
laust að verða landföst á íslandi.
Sú öld er og nú að renna upp á Islandi, sem gerir
jafnaðarhreyfinguna hagfelda og nauðsynlega. Nú er mik-
ið ritað og rætt um að nota betur auðsuppsprettur lands-
ins og koma á meiri velmegun meðal landsbúa. Fram-
kvæmda í því efni mun og eigi langt að bíða. Það eru
allar líkur til, að mikið fé og fjárvald renni inn í landið
í þessu skyni. Enginn vafi er á því, að vel má það
verða til gagns og velmegunarauka, ef rétt er á haldið.
Þess verður að gæta, að hinn vaxandi arður, sem af land-
inu fæst, lendi á landsbúum yfirleitt, en ekki einvörð-
ungu á einstökum mönnum. Hér getur jafnaðarhreyfing-
in vafalaust mikið að gert og á því mikið erindi heim til
Fróns, og verkmannaféiagsskapur er í þessu efni nauðsyn-
legur og sjálfsagður.