Skírnir - 01.08.1907, Blaðsíða 53
Hví hefir þú yfirgefið mig?
245
er gagnstæð réttlætismeðvitund vorra tíma. En þó er
helvíti sannarlega til. Myrkrið er andstæða ljóssins og
kuldinn andstæða hitans, einnig í andans ríki. Og svo
getur farið fyrir manninum að hann missi algerlega sjón-
arálífsins sól; svo getur farið jafnvel fyrir hinum beztu,
og hvað mun þá hinum verða, sem aldrei hafa, lagt stund
á það, sem »eitt er nauðsynlegt« ? — Svo getur farið fyrir
manninum að hann skilji af sjálfs reynd þá sálarkvöl,
sem liggur á bak við orðin, sem töluð voru í fyrndinni,
austur á Gyðingalandi: »Guð minn! Guð minn! Hví
hefir þú yfirgefið mig?« — Ef til vill bregðast einhverjar
mjög mikilsvarðandi vonir hans; ef til vill er öll hans
tímanlega velferð í veði; ef til vill missir hann ástvin,
sem alt hið bezta í eðli hans er gróið við. Og í neyð
sinui leitar hann, ósjálfrátt, þess guðs, sem hann hefir
ekki þóst þurfa við. En hann grípur í tómt; hinn síðasti
neisti guðlegrar meðvitundar er sloknaður. Og hann
vaknar með skelfingu, einmana í hinni miklu sálarnótt«.
Gagnfræðingurinn hrökk við og leit til Grírns. Hver
var sá maður, er þannig talaði, og hvers konar sú æfi-
saga, sem lá á bak við þessi orð? — En nú var orðið
dimt. Þeir voru komnir nærri bænum á-Barði og gengu
hljóðir það, sem eftir var. Ljós logaði í göngum; og er
þeir komu í bæjardyrnar kom lrúsfreyja á móti Grírni
og lagði hendur um háls honum; þau kystust innilega og
hann klappaði henni um leið. Gagnfræðingurinn óskaði
með sjálfum sér að hann ætti svona góða konu.
Grímur sneri sér nú að Þórði og spurði, hvort hann
vildi tefja. En Þórður kvað nei við því, kvaddi og fór.
Hann liafði þó í t'yrstu hugsað sér að tefja, ef honum
yrði boðið það, og freista hvort ekki teygðist betur úr
talinu um trúarbrögðin. Hugur hans hafði verið óvana-
lega vakandi á meðan Grímur talaði. Sumt af því, er
Grímur sagði, skildi hann ekki; en á hinn bóginn liafði
sumt af því hitt hans eigin trúartilfinningar og skoðanir,
undarlega rétt. En er þau heilsuðust hjónin í dyrunum,
hafði honum sýnst bregða fyrir sársaukablæ á andliti