Skírnir - 01.04.1908, Page 68

Ættarnöfn.
Menn eru að hugsa um málið. Skoðanirnar skiftast.
Mig langar til að visa veg í því, sem allir ætti að geta
gengið saman.
Flestir þeir menn, sem eg heíi séð eða heyrt minnast
á ættarnöfn og eru þeim mótfallnir, hafa rent þeirri megin-
stoð undir málstað sinn, að þau færi í bág við fornan
landssið. Yér viljum halda því áfram, segja þeir, að kalla
íslenzka syni og dætur föðurnafni sínu. Hér eftir eins og
hingað til. Það og ekkert annað er þjóðlegt.
Já, þjóðlegt er það. Eg er þeim alveg samdóma um
það. Það er jafn-þjóðlegt á Islandi nú eins og það hefir
einu sinni verið í öllum löndum. Það er jafn-íslenzkt
í dag eins og það var enskt eða þýzkt fyrir mörgum öld-
um. Og það hefir ekki verið nándar nærri jafnlengi íslenzkt
eins og það hefir verið danskt eða norskt eða sænskt eða
grískt eða rússneskt. Ef eitthvað er því þjóðlegra, sem
það hefir náð lengur festu með þjóðunum, þá eru ekki
nema nokkrir áratugir síðan föðurnöfnin voru miklu þjóð-
legri í Danmörku heldur en þau eru nú eða hafa nokk-
urn tíma verið á íslandi. Lengra er ekki liðið síðan
er ættarnöfn voru tekin upp hvarvetna þar í landi. Þau
voru gerð þjóðleg með lögum.
Og eingöngu íslenzkt er það ekki heldur enn í dag,
að menn séu nefndir föðurnafni sínu. Það er enn gert
í sveitum í Noregi, Svíþjóð, Rússlandi og víðar. En í
borgunum hafa ættarnöfnin orðið ofan á. Og annað þekk-
ist ekki heldur nú orðið með öllum mentaþjóðum heims,