Skírnir - 01.04.1908, Page 71

Ættarnöfn.
167
versk; bæði að merkingunai til og endingum. En svo koma
þjóðflutningarnir, og ættarnöfnin berast með þeim norður
á við. Eftir það hverfur mikið til af þeim rómverski blær-
inn. Þau verða úr þvi hver með sérblæ sinnar þjóðar.
Og það hafa þau verið æ síðan víðast hvar. Þjóðirnar
hafa skapað þau sjálfar, hver úr sinni tungu; með þvi
móti hafa þau orðið þjóðleg.
Nú er svo komið, að þau hafa dreifst um öll lönd
Norðurálfu, og víðast hvar náð þjóðfesti fyrir langa löngu.
Hún hefir hvergi stoðað, mótbáran sú, að þau væri
ekki þjóðleg. Og hún stoðar ekki heldur hér. Aðrar þjóð-
ir hafa ekki viljað halda í föðurnöfnin með ölluin sinum
þjóðerniskostum. Þau eru ekki orðin annað en úrkast.
Og sú skoðun, að þjóðernið missi nokkurs í, þó að upp
séu tekin ættarnöfn, hún er ekki annað en meinlaust
skammsýnisský, sém getur aldrei skygt á neina birtu.
Það hverfur þegar minst vonum varir — hér eins og ann-
arstaðar.
Þá hefir ’verið færð til önnur ástæða gegn ættarnöfn-
um. Sagt, að föðurnöfnin hefði það fram yfir, að konan
þyrfti aldrei að láta nafn sitt, — það yrði ekki skafið út
með giftingunni; málið væri kvenfrelsis-atriði. Ekkert
væri líklegra en að gamli siðurinn yrði tekinn upp aftur,
þegar konur hefði náð fullu jafnrétti við karlmenn.
Eg skal verða síztur manna til að tefja fyrir kven-
réttindamálinu á hvaða svæði sem er. Eg ann því meira
gengis en svo. Þeirn mönnum, sem halda eg geri það þó
með þessu, skal eg veita úrlausn.
Eg átti tal um þetta hérna á dögunum við gáfaða
konu, frú hér í bænum. Henni fórust orð á þessa leið:
— Hvernig getur nokkrum lifandi manni dottið í hug,
að ættarnöfn séu fremur vottur um réttleysi kvenna en
föðurnöfnin? Það er þvert á móti. Það stendur svo á
því, að það eru eingöngu til föðurnöfn, en ékki móður-
nöfn — ekki þá nema i háði. Ef hjón eiga sama heiti,
þá erfa börnin það, erfa nafn foreldranna. Ef hvort hjón-