Skírnir - 01.04.1908, Page 87

Um rotþrór.
183
handa sér. Úr þeim renna tærir lækir út í á, sem renn-
ur gegn um bæinn, og er þaðan alllöng leið til sjávar og
bygð hvívetna fram með ánni.
Cameron heflr hugsað og smíðað haglegan útbúnað,
sem beinir sjálfkrafa renslinu úr rotþrónum úr gjallsíurn-
ar, hverja á fætur annari, upp aftur og aftur, svo að þær
fái að viðra sig á víxl.
Þetta mannvirki má hafa stórt eða lítið eftir vild,
fyrir eitt hús eða heilt hverfi.
Það er ekki mjög dýrt.
Og viðhald og rekstur nemur mjög litlu, t. d. um
450 kr. á ári fyrir rotþró og siur, er hreinsa skolp úr
bæjarhverfl með 5000 íbúum. Ef rotþróin er vel gerð,
þarf afarsjaldan að hreinsa hana, ekki nema 2.—5. hvert
ár. Gjallsíurnar þurfa ögn meiri hirðingu.
Það heflr verið margrannsakað, hvernig fer um sótt-
argerla, þá sem eru í ræsaskolpi, t. d. taugaveikissótt-
kveikjuna.
Og öllum ber saman urn að urmull af þessum skað-
vænu gerlum drepist í rotþrónni og síunum. Er talið öld-
ungis hættulaust, minsta kosti fyrir skepnur, að láta hið
tæra vatn úr gjallsíunum renna hvar sem er, í ár, eða
læki, eða stöðuvötn.
1. myndin er af rotþró með síum við Fredensborg,
sumarhöll konungs vors. 2. og 3. mynd sína líkan út-
búnað (í Englandi). 4. mynd sýnir litinn útbúnað úr stáli
fyrir einstök hús; hærra ílátið er rotþróin; lægra ílátið er
gjallsían og ofan á gjallinu einfaldur umbúningur, sem
veldur því, að skolpið úr rotkagganum fer í gusum niður
í gjallið, svo það viðrast á milli gusanna. Þetta litla,
•einfalda áhald getur á hverjum sólarhring breytt þúsund
pottum af daunillu, grugguðu skolpi í tært vatn og lyktar-
laust. Og allur útbúnaðurinn kostar 6—700 krónur.
Hér á landi mundi þessi hreinsunaraðferð koma sér
einkar vel við ýms stórhýsi, sem reist eru langt frá sjó,
t. d. skólahús og sjúkrahús.