Skírnir - 01.01.1912, Blaðsíða 23

Göngu-Hrólfr.
23
Nú hefir verið bent á það, að litlar reiður sé á því
. » TT ®íldös ná
að henda, sem Dudo segir af Hröln aður en hann settist Vera
í Rúðuborg, en auðvitað er ekki loku fyrir það skotið, að * *f sawa
■einhver fótur sé fyrir sumu af því, þótt alt sé á reiki og
víða blandað málum. Dúdó kann ekki einu sinni að **
Dorraia
segja, hvað faðir Hrólfs hafi heitið, en með því að hann
gjörir hann þó eigi að konungi, heldur telur hann að eins
frænda konungs og voldugasta höfðingja í konungsríkinu,
þar sem hann átti heima, þá má ætla, að sú sögn sé af
sönnum rökum runnin, og getur hún þá jafnvel talist til
styrkingar norrænu (og íslenzku) arfsögninni, fremur en i
mótsögn við hana. Þetta verður ljósara með því að bera
saman frásögn Snorra og aðrar norrænar sagnir um upp-
haf og útför Hrólfs við sögusögn Dúdós.
Snorri segir i »HeiniskringluD), að Rögnvaldr Mæra-
jarl hafi haft mikið ríki í Noregi og eignast þar að auki
lönd fyrir vestan haf (Orkneyjar og Hjaltland). I þessi
lönd settust víkingar, sem flýðu land fyrir ríki Haralds
hárfagra Noregskonungs2), og i viðureign konung-s við
vikinga fyrir vestan haf féll Ivarr, sonur Rögnvalds jarls.
Síðan réðu fyrir þessum löndum þeir feðgar Sigurðr jarl
ríki, bróðir Rögnvalds jarls, og Goðþormr, sonur hans, en
eftir þá synir Rögnvalds, Hallaðr og Einarr. Enn getur
Snorri þess, að Hrólfr Rögnvaldsson jarls, er kallaður var
»Göngu-Hrólfr«, hafi verið »víkingr mikill« og herjað
»mjök í Austrvegu«, en tekið strandhögg í Víkinni, er
hann kom þangað »á einu sumri . . . or víkingu austan«,
og með því að Haraldr konungur hafði »mikit bann á
lagt at ræna innanlands«, þá gjörði hann Hrólf »útlaga af
Noregi«. Til sönnunar þessari sögu er tilgreind vísa
Hildar, móður Göngu-Hrólfs, exi dóttur Hrólfs nefju, er
hún kvað, er »henni týði ekki at biðja (syni sínum) friðar*,
l) Hkr.: Har. s. hárf. 10., 12., 22., 24., 27., 30—32. k., shr. Ól.
*. h. 19., 99. k.
*) Hkr.: H. s. hárf. 20. k., sbr. 22. k. („Slöan settust í löndin vik-
ingar margir, Danir ok Norömenn“).