Skírnir - 01.01.1912, Blaðsíða 76

76
Ritfregnir.
ingar þær, sem hugur vor er í, sníða reyusluna eftir sniðum sínum
og móta hana. Þetta bendir aftur á, að vór getum veitt öðrum
mönnum inugöngu inn í vitund vora. Til þess verðum vór að
koma oss í tilteknar stellingar. Ef vér getum hermt eftir öðrum
limaburð þeirra og látbragð, komumst vór í sömu stellingar og þeir
— ættum því að geta kent sömu tilfinninga og skynjana og þeir.
En nú hefir Carlyle sagt, að alt, sem menn geri, beri merki
þeirra. Ef vér sjáum einhvern syngja, sjáum vór um leið, hvernig
hann flýgst á. Hugrekki hans eða skortur á hugrekki kemur í
ljós í orðunum, sem hann segir, í skoðunum þeim, sem hann hefir
skapað sór, ekki síður en i kinnhestinum, sem hann lýstur. Maður
getur verið allur / einstakri athöfn eða ummælum. Af þessu leiðir,
að einstök framkoma getur orðið sá frjóangi, er nýr maður sprett-
ur af. Vór erum aðrir menn í vatnsstígvólum en í dansskóm, hefir
verið sagt. Vór göngum öðruvísi, er vór erum þannig til fótanna.
Vöðvakerfið og hreyfingar þess komast í aðrar stellingar. Höf.
hyggur, að menn verði háværari / vatnsstígvólum en dansskóm.
Allur líkaminn stillist upp. Ef hraðgengur maður tæki alt 1 einu
upp á því að ganga hægt og rólega, er líklegt, að aðrar hreyfing-
ar hans og hátterni færu eftir því. Hann lóti nú ekki móðan
mása, sem áður, en talaði hægt og hátíðlega. Menningarsagan ber
vitni um þetta mikla lögmál. Framleiðsla sama menningar-t/ma-
bils ber á sér sama blæ. Þá er menn báru hárpísk og parruk,
sást hárp/skur og parruk á öllu, er að smekkvísi Iaut. Menn hafa
séð svip með málverkum, höggmyndum og harmleikum sama tíma-
bils. Skýringin á þessu felst í Iögum þeim hinum miklu, sem fyr
er drepið á. Maðurinn er hljóðfæri. Ef einn strengur þess er stilt-
ur upp, stillast aðrir strengir þess sjálfkrafa / samræmi við hann.
Ef vér hermum eftir einhverjum, leiðir það af þv/, er að framan
er skrifað, að allur 1/kaminn breytist, lagast eftir því. En þessum
nýju stellingum er nýtt hugarástand samfara, nýr skilningur. Með
þessu móti má öðlast skapandi þekking á óðrum mönnum. Ef vór
getum hermt einstakan tilburð eftir þeim, getum vér hermt sumt
eftir þeim, sem vór höfum aldrei sóð þá gera.
Höf. hefir fundið nokkrar íslenzkar hermikrákur að máli og
spurt þær spjörunum úr um list þeirra. Þykir honum svör þeirra
styðja kenning sína. Þær voru flestar á því, að þær væru gagn-
teknar af hugsunum og tilfinningum þess, er þær hermdu eftir.
Ein hermikrákan hermdi t. d. eftir karli, sem hljóp bálvondur með