Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1912, Blaðsíða 67

Skírnir - 01.01.1912, Blaðsíða 67
Ritfregnir. ein málsgrein formálans, sem orðið befur mönnumað ágreiningsefni, af því að höfuðhandritunum ber þar ekki saman. í Króksfjarðarbók segir : »Flestar allar sögur, þær er hér hafa gerz á íslandi, váru ritaðar, áðr Brandr biskup- Sæmmidarson andaðiz, en þær sögur, er síðan hafa gerz, vára lítt ritaðar, áðr Sturla skáld Þórðarson sagði fyrir Islendingasögur«. Þarna þóttust menn hafa fengið almenna upp- lysiugu um aldur fornísl. sagnarita, þannig að flestar sögur, er fjalla um atburði fyrir dauða Brands biskups (t 1201), sóu skráðar fyrir þann tíma. Hér sé þá fyrst og fremst sett aldurmark ættar- sögunum okkar, sem gerast á söguöldinni. En af útg. Gbr. Vigf. vaið það kunnugt, að Reykjarfjarðarbók kvað öðruvísi að orði : »Flestar allar sögur, þær er hór hafa gerz á íslandi, áðr Brandr biskup Sæmundarson andaðiz, váru ritaðar, en þær sögur« o. s. frv. Úr því skiftust menu í tvær sveitir um útskýringuna. Sumir töldu R-tekstann rangan, eða skildu hann á sama hátt og hinn (Kíilund, E. Mogk, F. Jónssou). Oðrum þótti auðsætt, að R tekst- inn væri réttur; málsgreinin gæfi ekkert í skyn um aldur Isl.sagna yfir- leitt, heldur væri að eins átt við þau rit, sem rætt er um í næstu máls- greinum á undan að gangi jafnhliða Sturlusögu (og Isl. s. Sturlu); orðin þýddu ekki annað en það, að þá er Sturla tók að rita ísl. s. hafi flestir þeir atburðir þegar verið færðir í letur, er gerst höfðu frá því er Sturlusaga hefst (um 1150) og fram um 1200, en lítið verið um það ritað, er gerst hafði úr því fram á daga Sturlu (Guðbr. Vigf. í Prologomena, B. M. Ólsen í Safni III). í þessari nýju rannsókn sinni snýr próf. Ólsen sér nú ekki sérstaklega að gamla ágreiningsatriðinu, heldur að hinu aö komast fyrir upptök þessa einkennilega formála. Hvers vegna stendur hann á svona kynlegum stað, inni í safninu, en ekki framan við það, eins og formála er siður? »Vegna þess«, hafa menn sagt, »að safn- andanum þótti þörf á að gera nokkra grein fyrir heimildum sínum, þegar aö því kom, að margar sögur gerðust samtíða«. En þá hefði hann átt að setja hann framan við Sturlusögu, og hins vegar hefði þá ekki mátt til minna ætlast, en að heimildaskýrslan væri nokkurn veginn rótt. Það er þó öðru nær en svo sé. Hann nefn- ir rit, sem hann notar ekki (Þorlákss.), en lætur önnur ónefnd, sem hann notar (Gizurars., Þórðars. o. fl.). Þessar misfellur væru óhugs- andi, ef formálinn stafaði upphaflega frá safnandans hendi. — Á réttu úrlausnina bendir tilvitnun formálans til ísl.s. Sturlu, um að Hrafnss. sé samtíða prestssögu Guðm. góða. Þessa hefur Sturla að sjálfsögðu ekki getið í teksta sögu sinnar, heldur í f o r m á 1 a
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96

x

Skírnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.