Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1925, Page 14
14
söguritarans að ræða, og eins má vera, að málið hafi verið höfðað
á fjórðungsþinginu a prima instantia.
í annan stað segir Eyrbyggja frá því, að Snorri goði tók við
málum Álfs hins litla á hendur Óspaki á Eyri í Bitru og félögum hans
og gerði þá alla seka á Þórsnesþingi1). Vér vitum eigi um þingfesti
þeirra Óspaks. Vera má að þeir hafi verið þingfastir í Þórsnesþingi,
og ef svo er, sannar þetta dæmi ekkert. En eptir því, hvar þeir áttu
heima, er líklegra, að þeir hafi átt þingfesti í Þorskafjarðarþingi. Ef
svo var, þá voru þeir Snorri ekki samþinga, en þó samfjórðungsmenn,
og væri þá um fjórðungsþingsmál að ræða. Þetta mál ætti að hafa
gerst um 1012.
Loks má geta þess, að Börkur digri stefndi Gísla Súrssyni til
Þórsnesþings um víg Þorgríms goða bróður síns2), Börkur, sóknar-
aðilinn, á efalaust þing í Þórsnesi. Gisli hefir að líkindum verið þing-
fastur í Þorskafjarðarþingi, og er þá hér um fjórðungsþinghald að
ræða. Gerðist þetta 965.
Þessi dæmi veita máske nokkrar líkur fyrir því, að fjórðungsþingið
í Þórsnesi hafi verið háð, a. m. k. að öðru hvoru, á tímabilinu 965
—1012. Um fjórðungsþinghald annarsstaðar í Vestfirðingafjórðungi
er hvergi talað.
Eins og áður var getið, er hvergi berum orðum getið um fjórð-
ungsþing í Norðlendingafjórðungi. Af þingum þeim, er þar eru nefnd,
eru Vaðlaþing og Hegranesþing þau einu, sem ætla mætti að hefðu
verið fjórðungsþing. Húnavatnsþing og Þingeyjarþing eru bæði svo
sett í fjórðungnum, að ólíklegt er, að fjórðungsþing hafi nokkurn tíma
verið haldið þar, enda er ekkert, er til þess bendir. Hinsvegar eru
sumar sagnir, um málsóknir á hinum þingunum tveimur, þannig vaxnar,
að ástæða er til að athuga þær í þessu sambandi.
í Kristnisögu segir frá því, að þeir Þorvaldur Koðránsson og
Friðrekur biskup vildu ríða á Hegranesþing, en heiðnir menn fóru á
móti þeim og börðu þá grjóti, svo að þeir náðu eigi fram að fara.
»Þar eptir gerðu menn þá seka at heiðnum lögum. En þat sumar
eptir á alþingi söfnuðu höfðingjar liði ok riðu með cc manna ok ætluðu
at brenna þá biskup inni«3). Af sögu þessari er það að ráða, að þeir
biskup hafi ekki orðið sekir á alþingi, heldur á héraðsþingi. Á hvaða
þingi segir að vísu eigi berum orðum, en af sambandinu liggur næst
að ætla, að það hafi verið á Hegranesþingi. Þeir biskup og Þorvaldur
1) Eyrbyggja LIX. 1 bls. 212.
2) Gisla saga Súrssonar útg. Finns Jónssonar Halle 1903 XIX, 19 bls. 49.
3) Biskupasögur I. bls. 8.