Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1925, Blaðsíða 78

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1925, Blaðsíða 78
76 Þannig ber raunar alt að þeim sama brunni, að sjera Jón hafi verið veginn mjög skömmu eftir landgöngu ræningjanna. Nú segir í grafskriftinni á legsteininum að sjera Jón hafi verið veginn 17. júlí. Er það vafalaust rjett. Því að jafnvel þótt svo líti helzt út af frá- sögnum þeirra sjera Ólafs og Kláusar að ræningjarnir hafi gengið á land að kvöldi þess 16. þá verður ekki sjeð, að sjera Jón hafi verið veginn þegar fyrir miðnætti. En er skorið skal úr því, hvort ræningjarnir hafi heldur gengið á land mánudagskvöldið 16. júlí eða þriðjudaginn 17. júlí, eins og Björn á Skarðsá ritar, þá er það að segja, að líkara er til, að land- gangan hafi orðið árla á þriðjudagsmorgun. Mun fremur mega líta svo á, að sjera Jón eigi við, að hann hafi verið í kirkju sinni þann morgun, heldur en mánudagsmorguninn. Ýmislegt í frásögnunum, sem ekki verður tínt til hjer í þessu sambandi, bendir fremur til þess, að landgangan hafi ekki orðið fyr en árla dags á þriðjudaginn. Sjera Ólafur kom aftur heim til Vestmannaeyja 6. júlí næsta ár. Hann var kvæntur systurdóttur sjera Jóns og hefur að líkindum látið gera þennan legstein, ef ekki fyr, þá skömmu eftir 1634, er hann tók við brauði sinu aftur. Þegar sjera Jón var jarðaður á Kirkjubæ, virðist ekki hafa verið þar nein veruleg kirkja. Landakirkja, sem ræningjarnir brendu, hafði verið reist (á Fornu-Löndum) 1573. Sjera Jón hefur sennilega átt við þá kirkju, er hann kvaðst hafa verið í kirkju sinni um morguninn, þann dag er hann var veginn. í frásögnunum um Tyrkjaránið er ekki getið neinnar k.irkju á Kirkjubæ. Aftur á móti er getið um kirkju á Ofanleiti þá; og enn um miðja síðustu öld var þar gamalt bænhús, sem nefnt var kirkja. Á Kirkjubæ var einnig bænhús alt fram á síð- ustu öld; það mun hafa staðið þar, sem kirkjan hafði staðið áður. Um síðustu aldamót stóð þar hjallur,1) sem enn var þá nefndur »bæn- húsið«. Kringum hann hafði þá til skamms tíma vottað fyrir kirkju- garði og leiðum, en var þá alt sljettað út.2) Þegar Gísli Lárusson skýrði mjer frá fundi legsteinsins og afráðið var að flytja steininn til Þjóðminjasafnsins, bað jeg hann senda mjer skýrslu um fundinn og fundarstaðinn, með uppdrætti, ef unt yrði, og gerði hann það. Þareð skýrsla þessi ásamt uppdrættinum er að ýmsu leyti upplýsandi um kirkjugarðinn og »bænhúsið« á Kirkjubæ birtist hún hjer í heilu lagi, enda þótt sumt í henni hafi þegar verið tekið fram.3) 1) Eða hlaða, sbr. skýrslu Gísla Lárussonar hjer fyrir aftan. 2) Um þetta sjá Árb. 1907, bls. 13, í ritgerð eftir Brynjólf Jónsson frá Minna-Núpi. 3) Uppdrátturinn, sem hjer er prentaður með, er gerður eftir uppdrætti Gisla.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.