Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Ukioqatigiit

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1925, Qupperneq 47

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1925, Qupperneq 47
45 Skamt frá ánni eru rústir fornlegar og mjög ógreinilegar. Önnur rúst er norður-á túninu. Jeg hygg að vestari rústin sje bæjartóftin. Nokkru neðar með Svelgsá, við foss, sem nú er nefndur Tröll- konufoss, — en jeg ætla að hann hafi áður heitið Svelgur og áin tekið nafn af honum, því fossinn fellur í svelg mikinn, — þar við fossinn hefur verið býli. Tún hefur verið stórt og girt. Tóft er syðst í túninu, skamt frá túngarðinum; hún snýr frá norðri til suðurs. Er suðurendi tóftarinnar vel skýr. Breidd tóftarinnar er VI* mtr., en lengd er ekki unt að ákveða, því norðurendi hennar hverfur í stórþýfi. 7 mtr. frá suðurgafli er milliveggur, en dyr á hon- um við austur-hliðvegg. Milliveggur þessi er glöggur. Við grófum í afhústóftina. Á 40 cm. dýpt kom niður á viðarkolaösku og mó- eða tað-ösku; þar undir voru hellur með eldslit. Grófum þá nokkru lengra og sáum, að þetta var bálkur, 1,40 mtr. á breidd, en 15 cmtr. neðar kom glögg gólfskán, sýndist vera mjög troðin. Þetta er lík- lega skálatóft, því hjer er varla um hoftóft að ræða. í aust-norður frá þessari tóft, eru aðrar tóftir mjög óglöggar. Nær því í miðju túninu er stór ferhyrnd tóft 9 mtr. á hvern veg. Nafnið á eyðibýli þessu er gleymt, • en mjer þykir líklegt að það hafi heitið að Fossi. Þá er Arnkell goði elti þræla Snorra goða, segir svo í Eyrbyggja- sögu: »ok gat farit þá út frá Svelgsá milli ok Hóla . . . fell hann þar sem nú heitir Hauksá«. Vegurinn liggur nú fyrir ofan túnið á Svelgsá, og svo út melana yfir Hauksá, út á svo kölluð Hólahvörf, nokkru fyrir ofan bæinn á Hólum. Jeg hafði áður tekið eftir því, að talsverðum spöl neðar lágu troðningar yfir ána; nú aðgætti jeg þetta betur. Beint á milli Hóla og Svelgsár eru skýrir troðningar, bæði að ánni og eins frá henni, og sjer fyrir þeim þar sem þurlent er víðar. Gegnum túnið á Svelgsá lágu traðir, sem nú er búið að sljetta. Einn- ig lágu traðir gegnum túnið á Hólum frá ausíri til vesturs; þaðan hefur vegurinn legið vestur ásana, gegnum Brautarskarð, að Saurum í Brautarskarði sjer glögt fyrir mörgum troðningum. Jeg ætla því' að vegurinn hafi fyrrum legið þarna og Haukur fallið við þetta gamla vað. Ekki gat jeg fundið dys Hauks eða líkindi til þess. En h. u. b. 100 föðmum austur frá ánni, nær Svelgsá, er upphækkun; en mjer þykir ólíklegt að það sje haugur Hauks. Jeg hygg jafnvel að hans sje ekki að leita á þessum slóðum. Álykta jeg það meðal annars af því sem Þorleifur kimbi segir að haustboðinu að Helgafelli er þar var talað um mannjöfnuð, er hann segir: »Hví þræta menn um slíka hluti er allir megu sjá, hversu er«. Og er hann fær orðum sínum stað, segir hann ennfremur, »en engir liggja heimamenn Arnkels ógildir
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.