Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1925, Page 54

,Hof í Miðfirði“
í tímariti hins íslenska Bókmentafjelags, II. árg. (1881), las jeg í
vetur hina fróðlegu ritgerð »Ávellingagoðorð« eftir Björn M. Ólsen.
Við lestur ritgerðarinnar fjekk jeg löngun til að rita nokkur orð um
sjerstök atriði hennar, þó að það muni þykja nokkuð seint, að fara
nú fyrst, eftir 45 ár, að rita svipaðar athuganir og bendingar við
hana, og sem aðrir hafa, ef til vill, gert á þessu langa tímabili, þó
að jeg hafi raunar ekki orðið þess var.1)
Fyrst ritar höfundurinn um nafnið »Ávellingagoðorð«, sem hann
segir að hið forna, vestasta goðorð í Húnavatnsþingi hafi verið kallað
í gömlum handritum, en hann telur að hjer sje um að ræða misritun
og rjetta nafnið hafi verið »Æverlingagoðorð«. Þó mun goðorðið eigi
hafa getað fengið það nafn fyr en eftir það að Hafliði Másson eign-
aðist það, eður hans afkomendur. Hið upphaflega nafn goðorðsins
ætla jeg verið hafa »Miðfirðingagoðorð«, og mun jeg benda til þess
hjer síðar.
Aðalviðfangsefni mitt og ætlunarverk hjer er það, að leitast við
að færa líkur og rök fyrir því, hvar hið forna hjer umrædda goðorð
hafi legið, hvert það hefir átt hofsókn í heiðni, og hver hafi verið
þar fyrstur hofgoði. Tek því hjer upp orðrjettan kafla úr ritgerð B.
M. Ólsens (á bls. 27—28) til athugunar: »Hvert þetta vestasta goð-
orð í þinginu hafi átt hofsókn í heiðni, er nú eigi unt að segja með
fullri vissu. Líklega hefur hofið verið í Miðfirði, í grend við Miðfjarðar-
Skeggja, enda geta þeir Eggert Ólafsson og Jón Ólafsson um bæ einn
i Miðfirði, sem heiti Hof. Fyrir utan Mel sjást bæjarrústir, sem enn í
dag eru nefndar svo«.
Svo vill til, að jeg hef komið nokkurum sinnum á nefndar bæjar-
rústir, og er þar kunnugur staðháttum.
1) í tímariti Bókmentafjelagsins, 18. árg., hefir Jón prófastur Jónsson í rit-
gerð sinni »Nokkrar athuganir við íslendinga-sögur«, bent á ætt Styrmis Þor-
geirssonar á Ásgeirsá, að hann var af Skíðungsætt. Hefir B. M. Olsen yfirsjest,
þar sem hann segir í ritgerðinni »Ávellingagoðorð« um Styrmi, »en eigi vitum
vjer af hverri ætt hann var«. Landnáma III. b. rekur ætt hans niður frá Þorkeli
vigni landnámsmanni, Skíðasonar ens gamla.